Để qua mắt người tiêu dùng, nhiều người kinh doanh hải sản tại các chợ ở TP.Tuy Hòa (Phú Yên) đã sử dụng hóa chất độc hại để giữ mực, cá, tôm… tươi lâu hơn.
Biến mực chết thành mực tươi
Không khó để tìm mua mực tươi ở các chợ trong TP.Tuy Hòa, tuy nhiên, phía sau những con mực “rất tươi” ấy, ít ai biết chúng được “phù phép” như thế nào. Khoảng 5 giờ sáng, chúng tôi có mặt tại một chợ gần cảng cá phường 6 thấy nhiều xe ba gác chở những sọt mực đã bốc mùi hôi hoặc ngả màu tím đen giao cho thương nhân, thế mà chỉ sau vài phút, đám mực bốc mùi ấy trở nên tươi tắn, trắng phau.
Chỉ cần chịu khó quan sát thấy cách chỗ người bán không xa chính là khu “đại tu” lại những sọt mực chết. Một người bán hàng đang dùng hai cây tre khuấy vào xô nước có màu trắng đục, sau đó đổ những sọt mực đã bốc mùi vào đó ngâm khoảng 20 phút rồi vớt ra, cho vào bao bì để giao cho bạn hàng.
Chị Trần Thị Bích ở phường 7 (TP.Tuy Hòa) phàn nàn: “Khi mua mình đã cẩn thận lựa từng con mực, bên ngoài trông rất tươi nhưng về nhà cho vào nước lấy túi nang lại bốc mùi ươn thối rất khó chịu!”. Cũng giống như chị Bích, nhiều người mua hàng rất dễ bị lừa khi nhìn mớ cá, tôm, mực… trắng nõn nà, tươi ngon bày bán ở chợ nhưng thực chất đã bị tẩm ướp bằng các loại hóa chất như: thuốc tẩy trắng, urê…
Thủ thuật bảo quản
Khoảng 6 giờ sáng, chợ cá trên đường Đinh Tiên Hoàng tấp nập người mua, kẻ bán. Tại đây, các vựa thu mua hải sản bắt đầu giao mối cho những người bán lẻ. Trong vai người phụ việc, chúng tôi tận mắt chứng kiến những thủ thuật bảo quản hải sản rợn người. Một người đã buôn bán lâu năm ở chợ này mách nhỏ: “Số tôm kia là hàng lấy từ các tàu cá xuống. Một chút nữa các chủ vựa sẽ cho vào chậu nước có chứa urê để ngâm, sau đó mới cân cho các mối hàng mang đi bán lẻ!”. Theo chị này, khi ngâm với urê, hải sản sẽ giữ được màu sắc tươi lâu hơn, có thể kéo dài 4-5 ngày, thậm chí cả tuần.
Một người bán hàng lâu năm tại chợ Đinh Tiên Hoàng cho hay, các loại cá bày bán ở đây đều ngâm urê ít nhất 2 lần để bảo quản. Chưa kể, lúc đi bán lẻ, bị ế, người bán phải ngâm thêm một lần nữa để giữ cá. Tuy nhiên, so với bảo quản hải sản bằng urê thì việc dùng thuốc tẩy Javen để ngâm hải sản còn rợn người hơn. Nhìn đống mực, bạch tuộc đen thui lấy từ ghe lên chẳng ai muốn mua, thế mà chỉ trong vòng 30 phút, dưới bàn tay của các đầu nậu, chúng trở nên trắng nõn, nhìn rất bắt mắt. Anh Huỳnh Văn Đảnh, một thợ gánh thuê ở đây cho biết, do trong con mực có mật đen nên nếu rửa bằng nước lã sẽ rất khó sạch, rửa nhiều lần “hàng” không đẹp, vì vậy các chủ vựa chỉ rửa qua một lần rồi “ngâm” bằng thuốc tẩy, sau đó vớt ra giao cho mối hàng.
Một người buôn cá cho biết, chỉ cần chú ý kỹ cũng có thể phân biệt được cá tươi tự nhiên và cá ướp qua urê. Nếu thấy màu cá đậm, mang hồng hơn bình thường, khi lấy tay ấn vào thân cá thấy mềm, độ đàn hồi thấp, ngửi không có mùi tanh thì đó là loại đã được ướp bằng urê. Ngoài ra, thuỷ sản có dấu hiệu hư hỏng thì mô thịt thường nhão hơn nguyên liệu tươi. Để an toàn, người tiêu dùng nên chọn mua thuỷ, hải sản ở những nơi có uy tín và đừng tham rẻ.
Bản thân các loại thủy sản sau khi chết khoảng vài giờ là bị phân hủy. Trong quá trình phân hủy, đạm của cá, tôm… sẽ tạo ra histamine. Trong trường hợp tẩm ướp thêm cả hóa chất nhằm bảo quản thì trong sản phẩm lúc nào cũng sẵn có cả “gói độc chất”, gây nguy hiểm cho sức khỏe của con người. Đề nghị các cơ quan chức năng trên địa bàn TP.Tuy Hòa sớm có cơ chế kiểm tra, giám sát, xử lý mạnh tay với những người vi phạm.