Rong mơ Nhơn Hải “hái ra tiền”

Nguồn lợi lớn

Năm nay rong mơ xuất hiện ở Nhơn Hải sản lượng không nhiều, tuy nhiên cọng rong dài và già hơn, lại mọc rải rác ở nhiều nơi chứ không tập trung như mọi năm. Giá bán rong đã phơi khô đầu mùa bằng cùng kỳ năm trước là 5.000 đồng/kg, thu nhập bình quân mỗi lao động khoảng 100.000 – 200.000 đồng/người/ngày.

Trong năm 2012, ngư dân xã Nhơn Hải khai thác được trên 200 tấn rong mơ, giá trị trên 300 triệu đồng. Những năm trước đây, tới mùa rong mơ nổi đầy biển, ngư dân chỉ mong rong rụng để ghe thuyền dễ đi lại. Bây giờ thì khác, khai thác rong mơ mang tính thời vụ nhưng dễ “hái ra tiền”. Nghề khai thác rong mơ ở đây có từ năm 2008, khi thương lái từ thị xã Sông Cầu (Phú Yên) đến mua, người ta mới biết giá trị kinh tế cây rong mơ biển mang lại. 

Năm 2012, Nhơn Hải khai thác trên 200 tấn rong mơ

 Chủ một điểm mua rong mơ khô tại Nhơn Hải nói: “Năm nay rong mất mùa, đến giờ tôi chỉ thu mua được vài tấn. Nếu như năm vừa rồi vào thời điểm này tôi đã mua được trên chục tấn. Rong mua về còn phải rũ sạch đất cát mới chở đi bán được, nên tỷ lệ hao hụt rất lớn”.

Cần giám sát chặt 

Cây rong mơ thường sống bám vào rạn san hô, các tảng đá ngầm dưới biển, khi cây rong dài có thể tràn trên mặt nước tạo thành từng bãi lớn. Đây là chỗ trú ẩn, kiếm ăn và sinh sản của nhiều hải sản. Người dân nơi đây khai thác rong bằng cách lặn xuống rạn để bứt hoặc cắt. Khi bứt một bụi rong thường đồng thời giật vỡ đổ một tảng san hô hoặc đạp chân vào san hô, tảng đá nên không tránh khỏi làm nát nơi cư trú của tôm, cá. Rong mơ biển xuất hiện nhiều, là nguồn lợi thiên nhiên ưu đãi. Tuy nhiên, mấy năm trước, việc khai thác ở Nhơn Hải diễn ra tràn lan, ảnh hưởng lớn đến việc sinh sản của một số loài động vật thủy sản, làm tăng nguy cơ cạn kiệt nguồn cá nhỏ sinh sống ven bờ và một số loài hải sản khác. Trước tình hình đó, UBND xã đã vận động người dân khai thác đúng mùa vụ; lúc rong đã lớn, chính quyền địa phương cũng đã đưa ra một số chủ trương quản lý. Tuy nhiên, những biện pháp đó dường như chưa đủ.

Ông Phạm Văn Hùng – Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải, cho biết: “Rong năm nay ít hơn năm ngoái, việc khai thác chỉ mang tính thời vụ nhưng đã giải quyết việc làm, tạo thu nhập cho người dân trong khi biển mất mùa. Tuy nhiên, hiện nay chúng tôi chưa đánh giá được hậu quả việc khai thác rong mơ sẽ ảnh hưởng đến môi trường sinh thái biển và ảnh hưởng đến các loài sống dưới khu vực san hô; việc này cũng chưa cơ quan chức năng nào đánh giá. Biện pháp xử lý thì địa phương cũng còn lúng túng”.

Hiện nay, tình trạng khai thác ồ ạt, thiếu định hướng đã khiến sản lượng rong mơ ở Nhơn Hải giảm mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều nguồn lợi thủy sản khác. Vì vậy, về lâu về dài, việc quản lý, khai thác, bảo vệ, phát triển bền vững nguồn lợi rong mơ là cấp thiết, rất cần sự góp sức của nhiều cấp, ngành cùng chính quyền địa phương quy hoạch, chỉ đạo, hướng dẫn để người dân tổ chức khai thác hiệu quả, bền vững.