(TSVN) – Robot, Internet vạn vật (IoT) và trí tuệ nhân tạo (AI) không còn xa lạ trong các bệnh viện, cơ sở chăm sóc sức khỏe, thậm chí trong các hộ gia đình. Trong giai đoạn “quá độ” lên kỷ nguyên công nghệ, ngành nuôi trồng thủy sản (NTTS) có thể học hỏi ngành chăm sóc sức khỏe để có một lộ trình chuyển đổi hiệu quả và bền vững.
Tại Bệnh viện Đại học Aalborg ở Đan Mạch, các robot vận chuyển 3.000 mẫu máu từ giường bệnh đến phòng thí nghiệm mỗi ngày. Nhiệm vụ này được thực hiện một cách chính xác, nhanh chóng để đảm bảo duy trì nhiệt độ ổn định cho mẫu máu suốt quá trình vận chuyển. Nhờ đó, quá trình phân tích mẫu máu diễn ra thuận lợi, nhất quán, chính xác, góp phần cải thiện sức khỏe bệnh nhân.
Ứng dụng thuật toán vào nuôi biển. Ảnh: Innovasea
Robot cũng đang được áp dụng theo cách tương tự tại các trại nuôi thủy sản. Những công ty như Aquabyte (Na Uy) và Deep Trekker (Canada) đang sử dụng robot để giám sát, cho ăn, và duy trì chất lượng nước tối ưu. Robot đang là giải pháp hiệu quả, chính xác và tiết kiệm để giải quyết các thách thức liên quan đến nuôi trồng, khai thác và tình trạng thiếu hụt lao động trong ngành thủy sản. Ứng dụng của robot sẽ còn rộng mở.
Công nghệ IoT, các thiết bị di động thông minh như đồng hồ Fitbits và Apple đã và đang thay đổi công việc của nhân viên ngành y. Những thiết bị theo dõi sức khỏe như Fitbits cung cấp dữ liệu thời gian thực cho các công ty dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giúp nhân viên y tế không mất thời gian túc trực liên tục bên giường bệnh.
Tương tự, ngành NTTS đang sử dụng cảm biến IoT để theo dõi các thông số chất lượng nước gồm nhiệt độ, nồng độ ôxy, pH… Công ty AquaByte sử dụng cảm biến và nền tảng dữ liệu để theo dõi chất lượng nước và cho cá ăn trong thời gian thực. E-Fisheries (Indonesia), một doanh nghiệp phát triển máy cho ăn eFishery Feeder đã “cách mạng hóa” nuôi cá và tôm bằng công nghệ cho ăn tự động. Công ty này cũng đang nhắm mục tiêu quan trọng, đó là thành lập hợp tác xã số hóa gồm 1 triệu người nuôi cá vào năm 2025. Giám sát và cho cá ăn từng là nhiệm vụ tốn thời gian và thường xuyên gặp sự cố trong quá trình theo dõi. Giờ đây, các cảm biến IoT có thể phân tích chính xác đầu ra của hoạt động NTTS theo thời gian thực.
AI cách mạng hóa ngành khai thác và nuôi trồng thủy sản. Ảnh: Analytics Insight
Sai sót y tế khiến ngành chăm sóc sức khỏe thiệt hại 1,9 tỷ USD hàng năm và cướp đi sinh mạng của hơn 200.000 người. Các lỗi do mệt mỏi, trí nhớ kém, thiếu kinh nghiệm hoặc đào tạo và nhầm lẫn có thể giảm bớt khi AI hỗ trợ việc ra quyết định. Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, AI được tích hợp vào công cụ chẩn đoán như Nanox AI và Aidoc đã giúp phát hiện bệnh và dự đoán kết quả tốt hơn.
AI cũng giảm thiểu lỗi của người lao động trong ngành NTTS thông qua phân tích và dự đoán. Các công ty khởi nghiệp như Manolin (Na Uy) đã phát triển nền tảng AI giúp người NTTS nắm được thông tin chi tiết theo thời gian thực và đề xuất dựa trên dữ liệu. Thực tế, các phép tính toán AI và dữ liệu big data giúp người NTTS giải quyết thách thức liên quan đến thời tiết, di truyền và bất ổn thị trường.
Robot, IoT và AI đã góp phần hỗ trợ ngành chăm sóc sức khỏe nhưng cũng tạo ra làn sóng “sa thải” người lao động khắp nơi trên thế giới. Theo ngân hàng thế giới, công nghệ lên ngôi cũng kéo theo lo ngại về việc làm của con người trong tương lai, đặc biệt trong những lĩnh vực thuộc ngành công nghiệp thực phẩm.
Tuy nhiên, công nghệ không thể thay thế được con người. Giữ chân và liên tục đầu tư vào nhân tài sẽ là chìa khóa. Khi tuyển dụng các chuyên gia tương lai cho ngành NTTS, các doanh nghiệp sẽ cần những lao động được trang bị kỹ năng mới như phân tích dữ liệu, công nghệ phần mềm, mã hóa và bảo trì robot.
Tự động hóa cũng có thể giúp giữ chân người lao động giỏi. Việc làm trong ngành NTTS ở Mỹ chỉ tăng 0.5% trong giai đoạn 2018-2023 và tăng 0% vào năm 2023. Người lao động thường rời bỏ ngành NTTS vì lương thấp và điều kiện khó khăn. Nếu có tự động hóa trợ giúp, người lao động sẽ được trả lương cao hơn và tiếp tục gắn bó với công việc. Các công ty có thể tăng cường hoạt động của mình từ trên xuống dưới thông qua phát triển khả năng lãnh đạo hoặc từ dưới lên trên thông qua đào tạo nhân viên.
Hệ thống robot, IoT và AI mang lại giải pháp triệt để cho nhiều vấn đề cấp bách nhất của ngành NTTS. Nếu học hỏi ngành chăm sóc sức khỏe và đầu tư vào lực lượng lao động ngay bây giờ, công nghệ số sẽ trở thành công cụ đắc lực giúp ngành NTTS tăng năng suất và phát triển thịnh vượng.
Những tác động của công nghệ số với ngành chăm sóc sức khỏe đã mở đường cho sự chuyển đổi trong ngành NTTS. Bằng cách sử dụng robot, cảm biến, AI để sản xuất hiệu quả, chính xác và tiết kiệm chi phí, ngành NTTS có thể cung cấp thực phẩm an toàn, giá cả phải chăng, đồng thời giải quyết các mối lo ngại của người tiêu dùng về tính bền vững, biến đổi khí hậu, khan hiếm lao động và tài nguyên.
Aidan Connolly
Chủ tịch Agritech Capital, Mỹ