Sơn La: Đảm bảo an toàn thủy sản mùa mưa lũ

Chủ động ứng phó

Toàn tỉnh Sơn La hiện có hàng nghìn lồng cá nuôi trên các hồ chứa lớn, cùng với hàng trăm ha diện tích ao nuôi thủy sản phân bố rải rác tại các địa phương. 

Huyện Thuận Châu, Sơn La là một địa phương nổi tiếng với nghề nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện Sơn La. Hiện nay, huyện Thuận Châu có 1.030 ha mặt nước lòng hồ thủy điện Sơn La. Sản lượng nuôi và khai thác thủy sản 6 tháng đầu năm đạt hơn 550 tấn. Nhân dân ở các xã: Liệp Tè, Mường Khiêng đang duy trì nuôi 761 lồng cá, sản lượng ước đạt 76 tấn/năm; có 2 HTX nuôi thủy sản trên địa bàn đang hoạt động. Bà con trong toàn huyện duy trì 382 ha ao nuôi cá.

Việc nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện Sơn La đã trở thành một nghề mang lại thu nhập đáng kể cho người dân địa phương, đặc biệt là sau khi nhiều diện tích đất canh tác lúa nước bị ngập do tích nước. Xã Liệp Tè là một trong những địa phương đi đầu trong việc phát triển nghề này, với nhiều hộ gia đình có thu nhập cao từ việc nuôi cá lăng trắng và các loại cá khác.

Hiện nay, địa phương đang bước vào cao điểm mùa mưa lũ, thời tiết diễn biến thất thường, mực nước trên các hồ chứa, đặc biệt là vùng lòng hồ sông Đà biến động nhanh, tiềm ẩn nguy cơ thiệt hại lớn đối với hoạt động nuôi trồng thủy sản, nhất là nuôi cá lồng và cá ao hồ. Do đó, người dân tại huyện Thuận Châu đã chủ động thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ.

Thành lập năm 2016, đến nay, Hợp tác xã (HTX) Huổi Pản, xã Mường Khiêng, huyện Thuận Châu có 15 thành viên với 62 lồng cá, thu nhập đạt trên 1,2 tỷ đồng/năm. Nhiều hộ thành viên mỗi năm thu lãi từ 50 – 200 triệu đồng từ nuôi cá lồng. Mỗi năm vào trước mùa mưa lũ, các thành viên trong HTX chủ động gia cố lại các dây neo, kiểm tra lưới lồng đảm bảo chắc chắn và thăm lồng thường xuyên để kịp thời xử lý khi có vấn đề xảy ra.

Anh Vì Văn Nghiêm, Giám đốc HTX Huổi Pản, xã Mường Khiêng, chia sẻ: “Qua kinh nghiệm nhiều năm nuôi cá, để hạn chế thiệt hại do mưa  bão, chúng tôi không đặt lồng cá ở những khu vực gần khe nước, khe suối; chủ động căng lưới, phủ lồng cá để tránh gió; thường xuyên căn chỉnh độ sâu của lồng phù hợp với mực nước. Đồng thời, cung cấp thức ăn đầy đủ để tăng sức đề kháng cho đàn cá và thường xuyên xử lý rác thải, thức ăn thừa trong lồng để cá không bị nhiễm bệnh”. 

Hay như anh Quàng Văn Hợp, bản Ban Xa, xã Liệp Tè hàng ngày đều xuống khu vực nuôi cá lồng để kiểm tra. Anh Hợp cho biết: “Gia đình tôi có 15 lồng cá, chủ yếu là cá lăng đen và lăng vàng. Mùa này mưa lũ nhiều nên tôi đã mua thêm vật liệu hàn khung sắt thép, thay lưới cũ, rách bằng lưới mới; vệ sinh lồng cá 2 ngày/lần; thường xuyên kiểm tra độ ô nhiễm nước để xử lý kịp thời”.

Tăng cường chỉ đạo

Bên cạnh sự chủ động của người dân, ngành Nông nghiệp đã chủ động phối hợp với chính quyền các địa phương, tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các HTX, hộ dân nuôi cá thực hiện các biện pháp ứng phó hiệu quả với thiên tai. Trong đó, chú trọng tuyên truyền, vận động người dân thường xuyên cập nhật tình hình thời tiết, không ở lại chòi canh lồng cá khi trời mưa to, gió lớn; tuyệt đối không khai thác, đánh bắt thủy sản trong điều kiện mưa lũ để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.

Đối với hình thức nuôi cá lồng trên sông, hồ, các địa phương hướng dẫn người dân không đặt lồng tại khu vực đầu nguồn hoặc vùng có dòng chảy xiết. Đồng thời, khuyến cáo thu hoạch sớm các lồng cá đã đạt kích cỡ thương phẩm trước khi mưa lũ xảy ra. Hệ thống lồng bè được kiểm tra, gia cố chắc chắn; dây neo, phao nổi được thay thế nếu hư hỏng. Các hộ nuôi còn được hướng dẫn sử dụng bạt chắn đầu dòng chảy, hạn chế tác động trực tiếp từ nước lũ, ngăn các vật thể trôi nổi gây vỡ, rách lồng.

Đồng thời, lựa chọn giống cá theo mùa vụ và điều chỉnh mật độ nuôi phù hợp. Cùng với đó, tăng cường bổ sung vitamin, khoáng chất vào thức ăn nhằm nâng cao sức đề kháng cho cá và treo túi vôi ở đầu nguồn nước, hạn chế dịch bệnh trong điều kiện môi trường biến động.

Đối với các vùng nuôi cá ao hồ – chiếm tỷ trọng lớn tại khu vực Mai Sơn, Mộc Châu, Quỳnh Nhai, Bắc Yên – việc củng cố hạ tầng nuôi trồng cũng đang được khẩn trương thực hiện. Cán bộ chuyên môn hướng dẫn người dân kiểm tra, tu sửa bờ ao, bờ cống, hệ thống xả tràn, chuẩn bị lưới chắn và cọc tre dựng sẵn để phòng khi nước tràn gây vỡ bờ, thất thoát cá.

Nguyễn Hằng