Phát huy lợi thế trong vùng hồ Thủy điện Sơn La và các công trình thủy điện trên địa bàn, nhữngnăm gần đây, huyện Mường La chú trọng phát triển nghề nuôi cá lồng cho các xã vùng lòng hồ, tạo ra hướng phát triển kinh tế mới cho nông dân…
Toàn huyện hiện có 131 ha mặt nước, phân bổ ở 10/16 xã, thị trấn trên các công trình thủy điện lớn nhỏ nằm trên địa bàn. Những năm qua, huyện đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ, khuyến khích người dân phát triển nuôi cá lồng tại các xã, thị trấn; phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức các lớp chuyển giao kỹ thuật sản xuất phù hợp với trình độ dân trí của từng vùng trên địa bàn huyện; khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vốn sản xuất kinh doanh thủy sản, nuôi cá nước lạnh có giá trị cao, như: cá tầm, cá hồi… Đến nay, người dân đã biết lựa chọn hình thức nuôi lồng bằng lưới thay thế hệ thống lồng tre truyền thống, sử dụng thức ăn hợp lý, chọn giống phù hợp với điều kiện khí hậu của từng vùng… Từ năm 2013 đến nay, huyện đã hỗ trợ đóng mới 75 lồng cá cho các xã Chiềng Hoa, Ngọc Chiến, Pi Toong và thị trấn Ít Ong… , với mức hỗ trợ 18 triệu đồng/lồng. Toàn huyện có gần 30 lồng cá của doanh nghiệp và trường học nuôi thử nghiệm giống cá chất lượng cao; 204 lồng cá tập trung tại các xã: Pi Toong, Chiềng Lao, Mường Trai, thị trấn Ít Ong. Mỗi năm, trừ chi phí bình quân thu lợi 30 triệu đồng/lồng. Sản lượng thủy sản toàn huyện đạt hơn 200 tấn/năm.
Mô hình nuôi cá tầm của Công ty TNHH Một thành viên cá tầm Việt Nam – Sơn La.
Ông Trần Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên cá tầm Việt Nam – Sơn La chia sẻ: Điều kiện môi trường ở Mường La rất thuận lợi để nuôi cá tầm, tỷ lệ cá sống đạt cao, được nuôi theo đúng quy trình kỹ thuật, cá sinh trưởng và phát triển tốt từ tháng 11 năm 2012, với 900 con, trọng lượng 2 kg/con nuôi ở 20 lồng. Đến nay, trọng lượng trung bình từ 8 – 10 kg/con. Công ty đã quy hoạch đầu tư xây dựng trại giống, lồng cá, trên diện tích 9.000 m2 để mở rộng nuôi cá tầm hàng hóa…
Từ một hộ còn nhiều khó khăn, anh Vì Văn Hồng, bản Nà Lo, thị trấn Ít Ong chọn nghề nuôi cá lồng và trở thành hộ sản xuất giỏi của bản, thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm. Năm 2011, anh đầu tư 120 triệu đồng làm 5 lồng cá. Vừa làm, vừa học hỏi qua sách báo, ti vi và cán bộ khuyến nông của huyện xuống tập huấn, từ tháng 8 năm trước đến tháng 5 năm sau, khi nước hồ lên anh thả cá trắm, chép, rô phi, nguồn thức ăn chủ yếu là ngô, cám gạo và sắn. Cá lồng bán rất được giá, thu hoạch đến đâu, thương lái đến tận hồ mua, trung bình từ 90 – 100 nghìn đồng/kg. Trừ chi phí, thu lãi khoảng từ 100 – 120 triệu đồng/năm.
Để nghề nuôi cá lồng trên lòng hồ phát triển bền vững, huyện Mường La đã xây dựng Kế hoạch phát triển thủy sản hàng hóa giai đoạn 2013 – 2015 và tầm nhìn đến năm 2020. Trong đó, quy hoạch xây dựng cơ sở sản xuất các giống cá truyền thống như: trắm, chép, mè, rô phi; phát triển nuôi cá lồng trên vùng lòng hồ tại các xã: Tạ Bú, Chiềng Hoa, Mường Chùm, Chiềng Lao, Nậm Giôn, Ngọc Chiến. Hằng năm thả 400 kg cá giống xuống hồ thủy điện… Hiện huyện đang có chính sách thu hút nhân lực đào tạo chuyên môn thủy sản ở các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp; mở các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật sản xuất cho nhân dân; xây dựng các cửa hàng giới thiệu sản phẩm thủy sản Mường La kết hợp phục vụ khách tham quan du lịch mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước…
Nghề nuôi cá lồng đang là hướng đi đúng, lời giải về việc làm và thu nhập cho nhiều hộ dân không còn đất sản xuất ven lòng hồ, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo.