Hơn 10 năm trước, 105 hộ dân nghèo xóm Tân Phong, xã Thạch Bàn (huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) khấp khởi mừng khi dự án hỗ trợ nuôi tôm của Đan Mạch với tổng số vốn đầu tư lên đến gần 10 tỷ đồng được triển khai. Tuy nhiên, chỉ sau 1 năm, nhiều hộ đã bỏ nghề vì tôm bỗng dưng chết sạch, 105 hồ nuôi tôm bị bỏ hoang.
Năm 2012, nhận thấy tiềm năng của vùng đất bị lãng quên suốt nhiều năm, anh Nguyễn Phi Thắng (nay là Giám đốc HTX Thủy sản Diêm Hải) nảy sinh ý định làm “sống” lại miền đất “chết”. Ngặt nỗi, ý tưởng của người đàn ông chỉ có duy nhất chiếc xe máy cà tàng với 2 bàn tay trắng được coi là viễn vông và bị xã khước từ. Không chịu đầu hàng, anh Thắng lặn lội ra tận Thái Bình mời bằng được ông Trương Văn Ty ở huyện Tiền Hải – chuyên gia nuôi thành công cá chẽm đầu tiên ở Việt Nam về cùng giúp sức.
Sau khi kiểm tra các chỉ số về khí hậu, thổ nhưỡng và nguồn nước, ông Ty khẳng định có thể triển khai mô hình nuôi cá chẽm. Ông còn tận tình giúp anh Thắng hoàn tất các trình tự thủ tục để mở đường cho hướng làm ăn lâu dài vốn chưa tồn tại trong suy nghĩ của người đàn ông thôn quê. Từ nhận định của vị chuyên gia này, chính quyền địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi, đồng thời, tác động đến các hộ dân cho anh Thắng mượn 18 hồ tôm. Ngân hàng No&PTNT huyện Thạch Hà – Chi nhánh Thạch Khê đồng ý nâng nguồn vốn cho vay từ 50 triệu đồng lên 250 triệu rồi 450 triệu đồng vào cuối năm 2012. Từ chỗ 6 anh em góp vốn lập nên tổ hợp tác, đến cuối năm 2012, đã có thêm 12 thành viên tham gia, HTX Thủy sản Diêm Hải được thành lập. Những nỗ lực không mệt mỏi cùng sự chỉ dẫn tận tâm, tận tình của người đàn ông mà anh Thắng thường gọi là thầy, cuối cùng cũng được đền đáp: năm 2012, HTX Thủy sản Diêm Hải lãi ròng 300 triệu đồng.
Năm 2013 là thời điểm HTX Thủy sản Diêm Hải chuyển đổi 3 ao nuôi cá chẽm sang tôm thẻ chân trắng theo hướng thâm canh cải tiến. Bất ngờ ở chỗ, thành công ngoài sức tưởng tượng lại xuất hiện ở nơi nhiều hộ dân từng không mặn mà. Năm 2013, lợi nhuận nuôi từ tôm và cá chẽm tăng lên 2,5 tỷ đồng. Lý giải nguyên nhân thất bại của người dân thuộc dự án, anh Thắng cho rằng: “Những năm trước, các hộ nuôi theo hình thức quảng canh truyền thống. Không lắp đặt hệ thống sục khí vì dự án không triển khai hệ thống điện. Hơn nữa, đối tượng nuôi tôm lại là hộ nghèo nên không có tiền để lắp đặt. Còn nữa, các hộ lấy nước tự nhiên, không có ao lắng để xử lý. Do vậy, chỉ sau 1 vụ, con tôm bỗng dưng đổ bệnh rồi chết”.
Niềm vui của gia đình anh Thắng bên hồ tôm chuẩn bị thu hoạch.
Đến đầu năm 2014, HTX đã mở rộng diện tích sang các hồ tôm lân cận, nâng tổng số lên 49 hồ với 42 thành viên. Đồng thời, chuyển hướng nuôi tôm theo hình thức liên kết với Công ty CP. “Nuôi theo mô hình liên kết, các thành viên hoàn toàn yên tâm, bởi con giống, kỹ thuật và đầu ra sản phẩm đều do Công ty CP đảm nhận. Giá cả có thể thấp hơn thị trường chút ít lại yêu cầu khắt khe về dư lượng hóa chất khi xuất bán nhưng không lo sản phẩm tồn đọng” – Giám đốc Thắng cho biết thêm. Năm 2014, tổng doanh thu từ mô hình liên kết đạt trên 7 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 2,5 tỷ đồng. Dự kiến, năm 2015, doanh thu đạt trên 10 tỷ đồng.
Không dừng lại ở đó, HTX Thủy sản Diêm Hải còn dự định mở rộng diện tích sang phía Đông (khoảng 3 ha, tương đương 12 hồ) để nuôi tôm theo hướng công nghệ cao (nuôi trong nhà).
Chỉ sau một thời gian ngắn, vùng đất từng bị bỏ hoang nhiều năm lại được hồi sinh. Không những vậy, HTX còn tham gia giải quyết việc làm cho rất nhiều lao động địa phương. Với những kết quả này, Giám đốc Nguyễn Phi Thắng được UBND tỉnh tặng bằng khen về thành tích xây dựng nông thôn mới. HTX Thủy sản Diêm Hải là một trong những đơn vị đạt hiệu quả cao trong SXKD liên tục trong những năm gần đây.