Tăng cường giải pháp chống khai thác IUU

Quyết tâm cao của toàn ngành

Mục tiêu chung của Đề án là triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các quy định pháp luật thủy sản; tập trung triển khai các quy định về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU); ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC; quản lý hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi hải sản, các hệ sinh thái biển, phát triển nghề cá Việt Nam theo hướng bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế; nhằm nâng cao đời sống sinh kế của người dân vùng ven biển, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức của ngư dân trong hoạt động chống khai thác IUU. Ảnh: Quang Trường

Đề án cũng đưa ra mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn.

Giai đoạn 2021 – 2022: 

– Hoạt động tuyên truyền, truyền thông trong nước và quốc tế được thực hiện đa dạng về nội dung và hình thức nhằm nâng cao nhận thức, hình ảnh về phòng, chống khai thác IUU và nỗ lực, quyết tâm chính trị của Việt Nam nhằm ngăn chặn, loại bỏ khai thác IUU. 

– Tiếp tục rà soát, sửa đổi, hoàn thiện, bổ sung khung pháp lý, chính sách phát triển nghề cá, tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia, định mức kỹ thuật về quản lý tàu cá và cảng cá. 

– Hoàn thành 100% việc đánh dấu tàu cá và lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên hoạt động thủy sản. 

– Giám sát 100% sản lượng thủy sản từ khai thác được bốc dỡ qua cảng cá. Thống nhất mô hình tổ chức cảng cá, mô hình thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá của 28 tỉnh, thành phố ven biển trực thuộc Trung ương; bố trí đủ nguồn lực, trang thiết bị để nâng cao năng lực quản lý nghề cá tại cảng cá. 

– Ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài. Ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác IUU, phấn đấu gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC.

Giai đoạn 2023 – 2025:

– 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên trước khi xuất cảng đi khai thác trên biển phải được kiểm tra đảm bảo đầy đủ các giấy tờ và trang thiết bị theo quy định (Giấy phép khai thác thủy sản; Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm; Đăng ký, đăng kiểm; Thiết bị giám sát hành trình tàu cá đang hoạt động; Danh bạ thuyền viên…). 

– 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên phải được theo dõi, giám sát qua Hệ thống giám sát hành trình tàu cá khi tham gia hoạt động trên biển và được thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tại cảng để xử lý khi có hành vi khai thác IUU.

– Thực hiện cam kết, nghĩa vụ của Việt Nam đối với các Hiệp định, Công ước quốc tế về thủy sản mà Việt Nam là thành viên hoặc tham gia. Duy trì, không để xảy ra tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài…

– Đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nghề cá tại các cảng cá đảm bảo đủ năng lực quản lý nghề cá tại cảng cá, truy xuất nguồn gốc hải sản từ khai thác. 

– Tiếp tục hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý nghề cá hiện đại, đảm bảo số hóa, kết nối, đồng bộ thống nhất từ Trung ương đến địa phương.

– Tiếp tục kiện toàn lực lượng Kiểm ngư từ Trung ương đến địa phương đảm bảo đủ năng lực thực thi pháp luật thủy sản trên biển.

Chung tay vì một nghề cá bền vững

Để đạt được các mục tiêu đề ra của Đề án cần sự tham gia của các ban, bộ, ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố có tàu cá khai thác thủy sản trên biển; Hội Nghề cá Việt Nam và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến nhiệm vụ phòng, chống khai thác IUU. 

Trong đó, Bộ NN&PTNT phối hợp với các bộ, ngành liên quan và địa phương đầu tư nguồn lực nâng cấp cơ sở hạ tầng nghề cá, hệ thống thông tin quản lý nghề cá trên biển đồng bộ, hiện đại; tăng cường kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan thanh, kiểm tra hàng hải sản nhập khẩu vào Việt Nam như Công an, Quốc phòng, Ngoại giao và các cơ quan liên quan đề xuất giải pháp hợp tác khai thác hải sản với các nước, tổ chức quốc tế và khu vực, đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam đi khai thác hợp pháp.

UBND các tỉnh, thành phố ven biển trực thuộc Trung ương tăng cường công tác quản lý và thực thi nghiêm pháp luật về chống khai thác IUU, kiên quyết xử lý các tổ chức cá nhân vi phạm; đầu tư, nâng cấp hoàn thiện hệ thống cảng cá thuộc thẩm quyền quản lý, khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng, chứng nhận nguồn gốc thủy sản theo đúng quy định của pháp luật; quan tâm đầu tư, kiện toàn và nâng cao năng lực cho bộ máy quản lý thủy sản tại địa phương; đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông, vận động ngư dân thay đổi thói quen cũ, nhận thức rõ các hành vi vi phạm và tự giác tuân thủ các quy định về khai thác thủy sản.

Hội Nghề cá Việt Nam, các hiệp hội ngành nghề thủy sản, các doanh nghiệp thủy sản tiếp tục chung tay, tích cực tuân thủ nghiêm các quy định về chống khai thác IUU…

Xuân Lan