Năm 2018, tổng sản lượng khai thác thủy sản vụ cá Nam đạt gần 2 triệu tấn, tăng so cùng kỳ năm 2017. Toàn ngành nỗ lực khắc phục những tồn tại để chuẩn bị tốt cho vụ cá Bắc 2018 – 2019; đồng thời tìm giải pháp để bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.
Tình trạng khai thác thủy sản quá mức dẫn đến cạn kiệt tài nguyên vẫn còn diễn ra
Khai thác luôn tăng
Theo số liệu của Bộ NN&PTNT, vụ cá Nam năm 2018, sản lượng khai thác hải sản đạt 1,948 triệu tấn, tăng 3,4% so vụ cá Nam năm 2017; trong đó, sản lượng khai thác biển đạt 1,8 triệu tấn, khai thác nội địa đạt 148.000 tấn. Các địa phương có sản lượng tăng cao như: Thanh Hóa, Trà Vinh, Quảng Ninh, Quảng Bình, Thái Bình, Quảng Nam… Tình trạng khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài giảm đáng kể.
Theo báo cáo của Vụ Bảo tồn và Phát triển nguồn lợi thủy sản, năm 2001, cả nước có 74.495 tàu khai thác thủy sản với tổng công suất máy 5.214.000 CV, sản lượng khai thác khoảng 1,3 triệu tấn. Năm 2017, số tàu cá khoảng 108.000 chiếc, tăng 1,47 lần so năm 2001; tổng sản lượng khai thác cả nước 11 tháng đầu năm 2018 ước 6,84 triệu tấn, tăng 7,5% so cùng kỳ 2017. Trong đó, sản lượng khai thác khoảng 2,9 triệu tấn, nuôi trồng khoảng 3,69 triệu tấn; kim ngạch xuất khẩu thủy sản tính đến 15/11/2018 ước đạt 7,6 tỷ USD, tăng 5,9% so cùng kỳ 2017.
Ông Nguyễn Đức Quyền, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, hiện nay tình trạng khai thác thủy sản quá mức dẫn đến cạn kiệt tài nguyên vẫn còn diễn ra. Riêng Thanh Hóa, tỉnh đã rất quyết liệt trong công tác kiểm tra, kiểm soát tình trạng khai thác thủy sản bằng thuốc nổ, kích điện. Tuy nhiên, hạ tầng cho hoạt động nghề cá còn nhiều bất cập; việc nâng cao trình độ lao động nghề cá còn nhiều hạn chế, trình độ của lao động nghề cá còn thấp. Vẫn còn tư tưởng ỷ lại của ngư dân trong việc thực hiện các chính sách phát triển thủy sản của Nhà nước. Theo đó, đề nghị, Bộ NN&PTNT có chính sách chuyển đổi nghề cho ngư dân ven bờ, bởi, năng lực tàu thuyền khai thác hải sản ngày càng phát triển nên tiếp tục đầu tư cho hạ tầng nghề cá…
Tích hợp nhiều giải pháp
Từ năm 2017 và 6 tháng năm 2018, các địa phương trong cả nước đã tổ chức gần 800 lớp tập huấn cho ngư dân, xây dựng và phát sóng khoảng 850 phóng sự, tin bài trên truyền hình, truyền thanh, khoảng 135.800 tờ rơi, 10.612 pano, áp phích với nội dung tuyên truyền về bảo tồn các loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm, không khai thác bằng các loại ngư lưới cụ cấm, nghề cấm; vận động tuyên truyền 5.305 hộ dân tham gia cam kết không vi phạm khai thác thủy sản. Đồng thời, triển khai điều tra nguồn lợi hải sản trên biển, thủy sản nội đồng và xây dựng cơ sở dữ liệu; bảo tồn biển, bảo tồn vùng nước nội địa; tái tạo, phục hồi nguồn lợi thủy sản và hệ sinh thái thủy sinh; đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản; công tác thực thi pháp luật, ngăn chặn sự suy giảm nguồn lợi thủy sản…
Các địa phương đã tổ chức kiểm tra, kiểm soát 1.159 cuộc với 29.52 phương tiện, chuyển cơ quan điều tra 30 vụ liên quan đến sử dụng xung điện, thuốc nổ để khai thác thủy sản.
Theo ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, trong thời gian tới, toàn ngành và các địa phương cần tập trung triển khai hiệu quả các Nghị định, Thông tư quy định về bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản theo Luật Thủy sản năm 2017. Tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ nguồn lợi thủy sản và môi trường sống của các loài thủy sản; xây dựng và triển khai tháng hành động về bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên phạm vị cả nước. Xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình điều tra, đánh giá tổng thể nguồn lợi thủy sản và môi trường sống của thủy sản biển và thủy sản vùng nội đồng. Xây dựng và tổ chức thực hiện Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản, Chương trình quốc gia về bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.
Vùng đó, tăng cường quản lý thực hiện đồng quản lý, tổ đội khai thác trên biển chia sẻ trách nhiệm, giao quyền quản lý cho tổ chức cộng đồng trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Điều chỉnh cơ cấu tàu thuyền, nghề nghiệp khai thác thủy sản phù hợp với khả năng cho phép khai thác nguồn lợi thủy sản theo hướng bền vững. Kiểm soát các hoạt động làm suy giảm nguồn lợi, như: kiểm soát các nghề, ngư cụ cấm sử dụng khu vực và thời gian cấm khai thác thủy sản, sử dụng chất nổ, xung điện, hóa chất độc trong khai thác thủy sản… từng bước tiến tới chất dứt hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp theo khuyến cáo của EU.
>> Vụ cá Bắc năm 2018 – 2019, cả nước phấn đấu khai thác đạt sản lượng 1,589 triệu tấn; trong đó, khai thác biển đạt 1,479 triệu tấn, khai thác nội địa 110.000 tấn. Các địa phương cần tập trung chỉ đạo ngư dân sản xuất trên biển theo nghề và hoạt động theo mô hình tổ đội liên kết trên biển nhằm hỗ trợ lẫn nhau. |