Tăng trưởng xanh, hiệu quả, bền vững

Chưa có đánh giá về bài viết

Cỡ chữ (px)

Giãn cách chữ (px)

Giãn cách dòng (%)

(TSVN) – Đó là mục tiêu mà ngành khuyến nông đang hướng tới và để thực hiện được cần xây dựng đội ngũ hùng mạnh, công tác khuyến nông không ngừng đổi mới, sáng tạo, đa phương thức, đa giá trị, đa kinh tế.

Nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025, ông Lê Quốc Thanh – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã có chia sẻ với Tạp chí Thủy sản Việt Nam về những định hướng nhằm nâng cao hiệu quả công tác khuyến ngư, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn bền vững.

“Mô hình tổ khuyến nông cộng đồng là một trong những hướng đi hiệu quả, thể hiện sự nhạy bén chuyển mình của hệ thống khuyến nông nhằm hỗ trợ người nông dân tốt hơn trong việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, các giải pháp hữu ích vào sản xuất, giúp cải thiện sinh kế, tăng thu nhập, góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”

Ông Lê Quốc Thanh
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia

Phóng viên: Thưa ông, trong bối cảnh khó khăn, sản xuất nông nghiệp đã trở thành điểm sáng của nền kinh tế, đặc biệt là lĩnh vực thủy sản. Đóng góp vào thành công đó phải kể đến hoạt động khuyến ngư. Ông có thể cho biết những kết quả nổi bật của công tác khuyến ngư trong năm qua?

Ông Lê Quốc Thanh: Trong năm qua, hoạt động khuyến ngư tập trung triển khai các mô hình nuôi thủy sản theo hướng nuôi cá biển, tôm sú, tôm thẻ chân trắng tập trung công nghiệp, ứng dụng công nghệ hiện đại xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu; các mô hình chuỗi liên kết tổ hợp tác, hợp tác xã (THT/HTX), liên kết tiêu thụ sản phẩm hướng thân thiện với môi trường thích ứng với biến đổi khí hậu thông qua các hoạt động xây dựng mô hình trình diễn, đào tạo, tuyên truyền các mô hình nuôi hữu cơ, VietGAP, tuần hoàn, nuôi biển bằng vật liệu HDPE thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Mô hình khai thác hải sản xa bờ, hiện thực hoá định hướng, chủ trương phát triển khai thác thủy sản Việt Nam theo QĐ 339/QĐ-TTg của Chính phủ, chống khai thác IUU.

Trung tâm triển khai 26 dự án nuôi thủy sản nước ngọt với quy mô 250 ha ao/hồ, 400 m2 bể và 6.363 m3 lồng nuôi. Các chỉ tiêu kỹ thuật đảm bảo theo quy trình: nuôi trong lồng năng suất đạt 10 – 15 kg/m3; năng suất ao/hồ trên 12 tấn/ha; tôm sú lúa trên 500 kg/ha…; hiệu quả kinh tế tăng tối thiểu 15% so với ngoài mô hình, 100% mô hình được ký kết hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Triển khai 04 dự án khai thác, chế biến và bảo quản sản phẩm với quy mô 03 dự án khai thác với 50 tàu và 01 dự án chế biến và bảo quản sản phẩm. Các dự án góp phần giảm tổn thất sau thu hoạch dưới 12%, hiệu suất sử dụng nước đá so với mô hình truyền thống, hiệu quả kinh tế tăng hơn 15%.

Triển khai 02 dự án về nghề muối với quy mô thực hiện 06 ha. Các dự án thực hiện đầy đủ các nội dung, sản phẩm muối sạch, năng suất muối tăng ≥10% so với phương pháp sản xuất muối truyền thống. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn TCVN 9638:2013 muối thô (natri clorua); nâng cao năng lực cho THT/HTX.

Phóng viên: Hiện nay, ngành nông nghiệp đang thực hiện chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, hướng đến đa giá trị. Vậy lực lượng khuyến nông đã thay đổi ra sao để đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới của toàn ngành?

Ông Lê Quốc Thanh: Ngày 16/6/2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết cũng đặt ra yêu cầu: Chuyển mạnh tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang phát triển kinh tế nông nghiệp gắn với nhu cầu thị trường, từ phạm vi sản xuất nông nghiệp sang tích hợp đa ngành dịch vụ, công nghiệp; từ đơn giá trị nông sản sang tích hợp sản phẩm đa giá trị; từ tập trung hỗ trợ người sản xuất sang hỗ trợ tất cả các tác nhân trong chuỗi giá trị.

Nói một cách dễ hiểu, chuyển đổi tư duy kinh tế nông nghiệp để người nông dân là chủ thể, ngoài sản xuất, nuôi trồng trên thửa đất của mình, nông dân còn chú trọng phát triển dịch vụ trên chính thửa đất đó để tạo ra nhiều giá trị hơn, như phát triển du lịch nông nghiệp.

Đây thực sự là bước chuyển hướng mạnh mẽ sẽ làm thay đổi căn bản kinh tế nông nghiệp theo hướng bền vững. Song để các chủ trương này thực sự đi vào cuộc sống, đến với từng nông dân thì không ai khác, vai trò, trách nhiệm đó thuộc về cán bộ khuyến nông.

Phóng viên: Trong những năm qua, mô hình tổ khuyến nông cộng đồng (KNCĐ) là một trong những hướng đi mới đang được nhiều địa phương nhân rộng, ông đánh giá như thế nào về hoạt động này?

Ông Lê Quốc Thanh: Nhằm củng cố kiện toàn hệ thống khuyến nông cơ sở theo hướng mở rộng đa chức năng dịch vụ, phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp, ngày 25/3/2022, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT ban hành Quyết định số 1094/QĐ-BNN-KN phê duyệt Đề án nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng.

Vừa qua, Bộ NN&PTNT đã phối hợp cùng các địa phương tổ chức sơ kết 2 năm triển khai Đề án, các địa phương đều khẳng định, hệ thống khuyến nông cộng đồng đóng vai trò nòng cốt, đồng hành cùng nông dân, giúp tổ chức lại sản xuất, đào tạo nâng cao năng lực và trở thành cầu nối giữa nông dân với doanh nghiệp.

Trong năm 2024, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tiếp tục phối hợp với các địa phương, đơn vị triển khai các hoạt động Đề án như: xây dựng 05 video clip về KNCĐ; tổ chức 90 lớp tập huấn nâng cao năng lực, nhân rộng mô hình tổ KNCĐ; tổ chức 15 đoàn tham quan học tập các mô hình KNCĐ tiên tiến và hoạt động hiệu quả; tổ chức 08 toạ đàm truyền thông về KNCĐ; tổ chức 02 Hội thảo cấp vùng gắn với Đề án 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao, giảm phát thải gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL; tổ chức hội nghị toàn quốc sơ kết 02 năm triển khai Đề án KNCĐ tại tỉnh Gia Lai với sự tham gia của hơn 300 đại biểu trung ương và địa phương.

Đến thời điểm hiện nay, cả nước đã có 57 tỉnh, thành phố thành lập được 5.167 tổ KNCĐ với 47.293 thành viên tham gia. Các tổ khuyến nông cộng đồng đã triển khai được nhiều hoạt động thiết thực phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn ở các địa phương như: chuyển giao kỹ thuật; tư vấn phát triển HTX; liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị; tư vấn, dịch vụ; xây dựng nông thôn mới…

Tuy nhiên, ở mỗi địa phương, vùng miền lại có một các tiếp cận và xây dựng mô hình hệ thống khuyến nông cộng đồng khác nhau nên không thể áp một khuôn mẫu cụ thể nào, lực lượng khuyến nông cộng đồng sẽ linh hoạt, đổi mới hoạt động để thích nghi tình hình.

Phóng viên: Kết nối hệ thống khuyến nông từ Trung ương đến địa phương, doanh nghiệp, nông dân luôn được chú trọng. Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã làm gì để thúc đẩy hoạt động kết nối hệ thống khuyến nông?

Ông Lê Quốc Thanh: Sức mạnh của khuyến nông là kết nối được hệ thống từ Trung ương đến địa phương. Trong những năm qua, Trung tâm luôn coi đây là nhiệm vụ quan trọng, thực hiện nhiệm vụ này, không thể thiếu đội ngũ khuyến nông cơ sở, khuyến nông cộng đồng. Đây là lực lượng giữ cho mô hình đi vào cuộc sống của người dân, đảm bảo mô hình hiệu quả, bền vững và có thể nhân rộng. Hiện hệ thống khuyến nông đang kết nối rất tốt, có nhiều hiệu quả.

Trung tâm cũng xác định bên cạnh việc đổi mới đa phương thức, đa giá trị còn tư duy mới trong hệ thống khuyến nông là tư duy về kinh tế – luôn luôn đặt lợi ích cho người làm kinh tế. Tuy nhiên, nó được gắn liền với phát triển bền vững. Hay nói cách khác, tư duy kinh tế mở rộng là phát triển kinh tế bền vững không theo thời vụ mà là kinh tế cộng đồng và cho cả hệ sinh thái, cho sự phát triển chung của ngành.

Tư duy kinh tế phát triển theo chiều sâu từ lựa chọn công nghệ đầu vào, thiết kế các mô hình triển khai bài bản có sự tham gia của kỹ thuật – quy trình công nghệ; giải pháp công nghệ đầu vào – thân thiện môi trường, bền vững ko gây phát thải; liên kết chuỗi giá trị từ sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; xây dựng thương hiệu…

Phóng viên: Để nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động khuyến ngư, ông có thể cho biết một số định hướng được chú trọng trong thời gian tới, thưa ông?

Ông Lê Quốc Thanh: Thời gian tới, Trung tâm sẽ sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy theo chỉ đạo, định hướng của Bộ. Tăng cường năng lực cho hệ thống khuyến nông, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và tính bền vững của hệ thống khuyến nông từ Trung ương đến cơ sở. Nâng cao tính chuyên nghiệp và hiệu quả hoạt động khuyến nông. Tham mưu với Bộ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển khuyến nông đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 và xây dựng chương trình, kế hoạch hành động để triển khai thực hiện.

Tiếp tục đổi mới các dự án khuyến nông trung ương, tập trung vào các chủ trương, định hướng lớn của Bộ, ngành, đổi mới phương pháp quản lý và tổ chức triển khai theo hướng gắn kết với khuyến nông cộng đồng, gắn kết với doanh nghiệp, liên kết chuỗi giá trị, phát triển vùng nguyên liệu. Đẩy mạnh chuyển giao áp dụng tiến bộ kỹ thuật nhằm phát triển bền vững các giống cây, đối tượng vật nuôi chủ lực theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh. Xây dựng các vùng nguyên liệu sản xuất hàng hoá tập trung, ổn định theo chuỗi giá trị, khai thác tối đa lợi thế tại mỗi địa phương, phù hợp với điều kiện sinh thái và nhu cầu thị trường.

Tiếp tục triển khai Đề án “Nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng”: Tham mưu xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành các chính sách, văn bản hướng dẫn nhằm xây dựng các tổ khuyến nông cộng đồng trở thành lực lượng chủ lực của ngành nông nghiệp ở cơ sở. Tiếp tục triển khai các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng tăng cường năng lực và hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về khuyến nông cộng đồng.

Ngoài ra, Trung tâm sẽ đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số; hoạt động thông tin tuyên truyền khuyến nông, tập trung tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông thôn và nông dân. Quan tâm đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ khuyến nông các cấp để đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp, nông thôn trong thời kỳ mới. Chủ động và tích cực đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế và hợp tác công tư như khảo sát học tập nước ngoài, tham gia các hoạt động khuyến nông thường niên.

Trân trọng cảm ơn ông!

Vũ Mưa
(Thực hiện)

Bình luận

Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Tên

Hãy là người đầu tiên bình luận trong bài

Tăng trưởng xanh, hiệu quả, bền vững

Bình luận

Hủy

Kết nối chuyên gia

Tuyển dụng

Tăng trưởng xanh, hiệu quả, bền vững

Bình luận

Cùng chuyên mục

Kết nối chuyên gia

Tuyển dụng