Thái Lan dẫn đầu xuất khẩu tôm

Đi qua khó khăn

Tính đến thời điểm này, Thái Lan tuy là nước đứng đầu về xuất khẩu tôm và cung cấp hơn 20% cho thương mại thế giới, nhưng ít ai biết được rằng ngành công nghiệp tôm Thái đã trải qua không ít trở ngại trên đường ra thế giới, Chẳng hạn như: Năm 1988 – 1989, sản lượng tôm vượt quá công suất chế biến, dẫn đến giá tôm giảm. Năm 1991 dịch bệnh virus đầu vàng bùng phát trên toàn quốc đã khiến nhiều nông dân trắng tay. Tiếp đó lại đến virus gây hội chứng đốm trắng, dư lượng các hóa chất bị phát hiện trong tôm xuất khẩu. Và mới đây nhất vào đầu tháng 4/2011, lũ lụt ở các tỉnh miền Nam Thái Lan đã gây thiệt hại 15% sản lượng tôm, tương đương 50.000-60.000 tấn, trị giá 5 tỉ Bath (116 triệu USD). Ngoài ra, các nhà xuất khẩu tôm Thái Lan còn phải gánh chịu hậu quả nặng nề của động đất và sóng thần ở Nhật Bản vào đầu tháng trước, thảm họa này làm giảm sản lượng nhập khẩu tôm đông lạnh của Thái Lan. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các nước, các chính sách thương mại và phi thương mại, các chính sách của các nước nhập khẩu… cũng không ít lần khiến ngành tôm Thái “chao đảo”. Tuy nhiên, ngành tôm nước này vẫn vững vàng đi qua khó khăn và giữ vững được vị trí của mình với con số sản lượng tôm đạt khoảng 600.000 tấn mỗi năm – sản lượng mà không một quốc gia nào kể cả Indonesia hay Việt Nam đạt được.

Công nhân Thái Lan đang cân trọng lượng tôm tại nhà máy Yuu, Samutsakhon  Ảnh: Zimbio.com

Thị trường xuất khẩu chính

Các thị trường xuất khẩu tôm đông lạnh lớn của Thái Lan là Mỹ và Nhật Bản, ngoài ra còn có thêm EU, Trung Quốc và Singapore. Theo 5 thị trường chính này, Thái Lan xuất khẩu đạt giá trị khoảng 1 tỷ USD hay khoảng 80% giá trị sản phẩm tôm năm 1999.

Đối thủ cạnh tranh quan trọng của tôm đông lạnh xuất khẩu Thái Lan ở thị trường Mỹ chính là Ecuador, Mexico, Ấn Độ và Indonesia. Còn ở thị trường Nhật Bản thì Indonesia, Ấn Độ, Việt Nam và Trung Quốc lại là các đối thủ cạnh tranh lớn.

Chiều hướng sản lượng tôm Thái Lan 1987 – 1997 và sản phẩm tôm Thái Lan xuất khẩu 1990 – 1999

Mặt hàng xuất khẩu chính

Thái Lan xuất khẩu tôm dưới nhiều hình thức khác nhau như tôm đông lạnh, ướp lạnh tươi, sấy khô, nấu, đóng hộp và nhiều hình thức khác. Tôm đông lạnh và ướp lạnh tươi được xuất khẩu với khối lượng lớn nhất, chiếm hơn 70% tất cả các loại tôm xuất khẩu mỗi năm. Tuy nhiên trong 6 năm qua, xuất khẩu tôm đông lạnh và ướp lạnh tươi có xu hướng giảm, trong khi đó các hình thức khác lại tăng. Hiện nay,  tôm đông lạnh xuất khẩu của Thái Lan chủ yếu là tôm sú.

Lời giải cho bài toán dẫn đầu

Ngành tôm Thái Lan được cả thế giới công nhận là dẫn đầu về mọi mặt, từ dây chuyền cung ứng, sản xuất, kỹ thuật, sản lượng, chế biến cho đến chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm và các tiêu chí về thân thiện với môi trường. Làm thế nào để Thái Lan có thể đạt được điều đó?

Khối lượng xuất khẩu tôm đông lạnh, phân loại theo các nhà xuất khẩu chính

Đầu tiên phải kể đến công tác đào tạo tốt của các khóa học liên quan đến ngành thủy sản nói chung và ngành công nghiệp nuôi, chế biến tôm nói riêng. Tiếp đến chính là tinh thần sáng tạo tập thể của nông dân Thái Lan cũng như mối quan hệ mật thiết giữa họ và các hiệp hội. Họ cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm cũng như tìm những biện pháp tháo gỡ để vượt qua khó khăn. Chính điều này làm cho việc hợp tác dễ dàng hơn. Sau đó phải kể đến đội ngũ chuyên gia hàng đầu luôn hỗ trợ và gắn kết với người nuôi nhằm giúp người nuôi có thể cập nhật được những kiến thức, kỹ thuật mới và cùng nhau đổi mới để phát triển và giữ vững vị thế của ngành tôm Thái Lan trên thị trường thế giới.

Khối lượng những mặt hàng tôm xuất khẩu khác nhau của Thái Lan 1984 – 1999

Mặc dù là cường quốc dẫn đầu về xuất khẩu tôm nhưng ngành tôm Thái Lan vẫn luôn nỗ lực đổi mới không ngừng để duy trì vị trí dẫn đầu của mình và chinh phục những tầm cao hơn, xa hơn trên thị trường thế giới.

Đậu Đậu

Theo Mcc.cmu