Thí điểm sản xuất cá ngừ theo chuỗi giá trị: Cần đầu tư đồng bộ

Chất lượng là quyết định

Bộ NN&PTNT đã triển khai đề án thí điểm  khai thác, thu mua, chế biến, tiêu thụ cá ngừ theo chuỗi tại 3 tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa. Tỉnh Phú Yên chọn mô hình tổ chức khai thác, chế biến, tiêu thụ cá ngừ theo chuỗi, do Công ty CP Bá Hải đầu tư và tổ chức thực hiện. Đến nay Công ty đã xây dựng xong phương án sản xuất cá ngừ theo chuỗi giá trị, được Sở NN&PTNT hỗ trợ hoàn thiện. Theo đó, Công ty sẽ đóng 5 tàu composite hành nghề lưới vây kết hợp ánh sáng, đồng thời liên kết với 8 tổ (80 tàu câu) trên biển.

Ông Lê Văn Hồng, Giám đốc Công ty CP Bá Hải, cho biết: Công ty đã phối hợp với KS Phạm Duy Phượng, giảng viên Trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa, chế tạo thiết bị gây tê cá ngừ và chuyển giao quy trình sơ chế cá ngừ sau khai thác cho ngư dân thuộc tổ sản xuất trên biển mà Công ty đã liên kết. Chuyến biển đã thành công ngoài mong đợi, chất lượng cá tốt. Công ty đã được Bộ KH-CN chọn phối hợp với Tập đoàn ABI (Nhật Bản), chuyển giao công nghệ đông lạnh sản phẩm theo công nghệ CAS và thiết bị cấp đông có công suất 500 kg/giờ. Với công nghệ này, cá khi rã đông vẫn tươi ngon. Dự kiến tháng 4/2015, Tập đoàn ABI hoàn thành lắp đặt và đưa công nghệ CAS vào sử dụng tại Công ty. Tổng vốn đầu tư công nghệ đông lạnh sản phẩm theo công nghệ CAS này khoảng 120 tỷ đồng, trong đó Bộ KH-CN hỗ trợ 50%, Tập đoàn ABI tập huấn và chuyển giao quy trình vận hành. Ông Hồng cho biết thêm: 5 tàu của Công ty sẽ vừa khai thác vừa luân phiên thu gom cá từ các tàu liên kết với Công ty để vận chuyển vào bờ nhanh nhất, đảm bảo cá từ khi đánh bắt đến khi vào tới bờ 10 – 12 ngày. Có vậy thì cá ngừ mới đạt chất lượng và giá trị kinh tế khi xuất khẩu…

Tích cực đầu tư hạ tầng

Bộ NN&PTNT vừa phê duyệt kế hoạch thí điểm khai thác, thu mua, chế biến, tiêu thụ cá ngừ theo chuỗi. Theo đó, từ quý I đến quý III/2015 sẽ chuẩn bị đầu tư dự án xây dựng cảng cá ngừ chuyên dụng, Trung tâm giao dịch và Sàn đấu giá cá ngừ tại Bình Định, Phú Yên và Trung tâm giao dịch cá ngừ tại Khánh Hòa gắn với trung tâm nghề cá lớn. Bộ NN&PTNT cũng giao Viện Nghiên cứu Hải sản triển khai điều tra nguồn lợi và công tác dự báo ngư trường phục vụ khai thác cá ngừ. Tổng cục Thủy sản có nhiệm vụ thiết kế mẫu tàu khai thác, tàu dịch vụ hậu cần cá ngừ, xây dựng và ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật sản phẩm cá ngừ, tiêu chuẩn nước đá phục vụ bảo quản cá ngừ. Giao Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cùng Tổng cục Thủy sản tổ chức đào tạo, tập huấn khai thác, xử lý, sơ chế, bảo quản sản phẩm, sử dụng trang thiết bị khai thác cá ngừ tiên tiến. Cục Chế biến Nông lâm Thủy sản và Nghề muối tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu cá ngừ và xúc tiến đầu tư phát triển sản xuất, cơ sở hậu cần dịch vụ cá ngừ…

Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2020, cơ bản hoàn thành việc tổ chức lại sản xuất trong khai thác cá ngừ, hướng đến phát triển ngành công nghiệp khai thác cá ngừ hiệu quả, bền vững. Bộ NN&PTNT đã phân bổ cho Phú Yên đến năm 2016 đóng mới 185 tàu khai thác và dịch vụ hậu cần, cải hoán và nâng cấp 465 tàu. Đến nay, ngư dân và doanh nghiệp ở Phú Yên đã đăng ký đóng mới 109 tàu (52 tàu vỏ thép, 26 tàu vật liệu mới, 31 tàu vỏ gỗ), cải hoán 36 tàu và nâng cấp máy 80 tàu. Hiện, trên địa bàn tỉnh có 18 cở sở đóng, sửa tàu cá có đăng ký kinh doanh, trong đó có 1 cơ sở đóng, sửa tàu vỏ thép. Qua kiểm tra, chỉ có 2 cơ sở đóng, sửa tàu vỏ gỗ ở TX Sông Cầu đủ điều kiện đóng, sửa tàu cá theo Nghị định 67 và UBND tỉnh vừa công bố. Trong 21 mẫu thiết kế tàu cá vỏ thép mà Bộ NN&PTNT đã ban hành, chỉ 5 mẫu được thiết kế cho khu vực miền Trung (gồm lưới rê, lưới vây mạn, lưới chụp, nghề câu và tàu dịch vụ hậu cần).