T5, 16/10/2025 11:14

Thúc đẩy giải pháp quản lý môi trường hướng tới phát triển bền vững ngành tôm nước lợ

Chưa có đánh giá về bài viết

(TSVN) – Ngày 15/10/2025, Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) đã tổ chức Hội thảo “Giải pháp quản lý môi trường nhằm phát triển ngành tôm nước lợ bền vững” tại TP Cần Thơ.

Hội thảo là diễn đàn quan trọng để các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp và người nuôi tôm cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo trong quản lý môi trường, góp phần phát triển bền vững ngành thủy sản.

Đổi mới sáng tạo

Phát biểu khai mạc, ông Phạm Quang Toản, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư nhấn mạnh: “Hội thảo là cơ hội để các bên cùng nhìn nhận lại thực tiễn, đề xuất các mô hình đổi mới sáng tạo cụ thể – từ chính sách, công nghệ đến thực hành sản xuất – nhằm nâng cao năng lực quản lý môi trường và phát triển ngành tôm nước lợ theo hướng bền vững.”

Ngành tôm nước lợ là một trong những ngành hàng chiến lược của Việt Nam, đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu, tạo việc làm và sinh kế cho hàng triệu người dân ven biển. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh của ngành cũng kéo theo nhiều thách thức như ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, tác động của biến đổi khí hậu và yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh đó, việc ứng dụng khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo được xem là yếu tố then chốt để ngành tôm Việt Nam phát triển xanh, tuần hoàn và phát thải thấp – phù hợp tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 10/7/2024 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển bền vững đất nước đến năm 2045.

Chuyển đổi số và công nghệ tiên tiến trong quản lý môi trường nuôi tôm.

Triển khai tinh thần Nghị quyết 57, Cục Thủy sản và Kiểm ngư đã đẩy mạnh nhiều giải pháp trọng tâm:

  • Xây dựng hệ thống quan trắc và cảnh báo môi trường số hóa, kết nối dữ liệu từ địa phương đến trung ương, hỗ trợ dự báo sớm rủi ro vùng nuôi;
  • Ứng dụng công nghệ IoT, cảm biến môi trường và trí tuệ nhân tạo (AI) để giám sát chất lượng nước, tự động điều khiển ao nuôi;
  • Phát triển mô hình nuôi tôm tuần hoàn, tiết kiệm nước – năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, kết hợp nuôi đa loài – đa tầng nhằm cân bằng sinh thái;
  • Tăng cường hợp tác công – tư và quốc tế với các tổ chức như GIZ, FAO và doanh nghiệp công nghệ để chuyển giao kỹ thuật và đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Hạt nhân của đổi mới sáng tạo

Bên cạnh chính sách và quản lý, vai trò của doanh nghiệp và người nuôi được xem là yếu tố quyết định trong quá trình đổi mới.

Ông Lâm Minh Lớn, hộ nuôi tôm ở xã Hòa Tú, TP Cần Thơ, chia sẻ: “Nhờ áp dụng mô hình RAS cải tiến, gia đình tôi tiết kiệm được tới 90% lượng nước sử dụng, thân thiện với môi trường mà năng suất vẫn ổn định. Mô hình giúp chúng tôi vừa bảo vệ môi trường vừa đảm bảo sinh kế bền vững.”

Đại diện doanh nghiệp, ông Trần Quốc Bình, cán bộ Công ty De Heus Việt Nam, giới thiệu mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh tuần hoàn – công nghệ RAS-IMTA đã được thí điểm 100 ha tại Cà Mau. Mô hình đạt tỷ lệ sống 85 – 90%, năng suất 40 – 50 tấn/ha/vụ, giảm 20 – 30% chi phí xử lý nước, đồng thời phát thải CO₂ dưới 5 kg/kg tôm, đáp ứng tiêu chuẩn ASC, BAP.
Dựa trên kết quả này, UBND tỉnh Cà Mau cùng các đối tác đã ký kết hợp tác giai đoạn 2 mở rộng quy mô lên 1.500 ha, trong đó De Heus đảm nhận 1.000 ha và Tập đoàn Minh Phú 500 ha.

Hướng tới sản xuất xanh

Đại diện tỉnh Vĩnh Long, bà Kim Cương cho biết địa phương có tiềm năng lớn với 130 km bờ biển và 110.000 ha diện tích thủy sản. Mục tiêu đến năm 2030 là phát triển thêm 4.000 ha nuôi tôm công nghệ cao, nâng tổng diện tích lên 10.000 ha.

Các tỉnh Cà Mau, An Giang, Cần Thơ cũng đang triển khai nhiều mô hình sản xuất thân thiện môi trường như tôm – rừng, tôm – lúa, cá – lúa, cho thấy xu hướng chuyển dịch mạnh mẽ sang nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn.

Bà Nguyễn Thanh Trúc, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiện đại hóa hệ thống quan trắc môi trường: “Hiện các số liệu còn rời rạc, thiếu kết nối. Việc ứng dụng công nghệ số trong quan trắc môi trường sẽ giúp quản lý hiệu quả hơn. Chuyển đổi số không chỉ là công nghệ, mà còn là thay đổi cách tư duy quản lý.”

Hội thảo khép lại với sự thống nhất cao về tầm quan trọng của ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong quản lý môi trường, nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển ngành tôm nước lợ xanh, thông minh và bền vững tại Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng và Việt Nam nói chung.

Hồng Ngân

Bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Hãy là người đầu tiên bình luận trong bài
error: Content is protected !!