(TSVN) – Trong điều kiện nuôi thâm canh, tôm, cá thường xuyên đối mặt yếu tố gây stress. Đây là lúc người nuôi cần đến các giải pháp kích thích miễn dịch có khả năng thay thế kháng sinh.
Các chất kích thích miễn dịch được sử dụng rộng rãi trong NTTS nhờ ứng dụng đơn giản, đặc biệt là β-glucan và nucleotide. β-glucan nổi tiếng với vai trò của chất điều chỉnh đáp ứng sinh học bởi khả năng kích hoạt hệ thống miễn dịch nhận biết được các yếu tố xâm nhập (Gannam, 2015). β-glucan có trong tế bào nấm men và chứa các phân tử glucose gắn với nhau qua liên kết β (1-3) và β (1-6) (Cook et al., 2003). Những hợp chất này điều chỉnh đáp ứng miễn dịch thông qua cơ chế kích thích sản sinh các gốc ôxy hóa bởi bạch cầu lưu hành và siêu oxide bởi thực bào.
Nucleotides là các hợp chất nội bào trọng lượng phân tử thấp và giữ vai trò quan trọng trong các quá trình sinh hóa (Gil, 2002) cũng như các chức năng sinh lý thiết yếu. Nucleotides mã hóa thông tin di truyền, là cầu nối trung gian cho quá trình trao đổi chất và truyền tín hiệu giữa các tế bào. Đồng thời, nucleotides cũng là thành phần của các coenzyme, chất tác động enzyme dị lập thể và thụ thể tế bào (Li & Gatlin, 2015). Nucleotides đã được chứng minh là có khả năng tác động lên các đáp ứng miễn dịch của cá, làm tăng sức đề kháng và năng lực điều hòa thẩm thấu và những hiệu quả các chương trình tiêm chủng (Burrel et al., 2001)
Phòng thí nghiệm sinh học thủy sản thuộc Đại học Vales do Jequitinhonha and Mucuri (Campus JK), Brazil và Đại học Rosario Vellano cùng tiến hành thử nghiệm cho cá rô phi con ăn bổ sung nucleotide (Biotide extra, min. 15% RNA) hoặc kết hợp với β-glucan (MacroGard, min.60% tinh chất β-glucan) để đánh giá hiệu quả của các chất này lên sự phát triển, tỷ lệ sống và sức đề kháng của cá trong môi trường có nồng độ muối cao và giảm ôxy máu.
Các nghiệm thức gồm: Khẩu phần đối chứng (CD – thức ăn thương mại không bổ sung phụ gia); khẩu phần tăng cường Biotide (BD – thức ăn thương mại bổ sung Biotide Extra 2 g/kg); khẩu phần MacroGard + Biotide Extra (MDB – MacroGard 0,75 g/kg + Biotide Extra 2 g/kg). MacroGard là một sản phẩm chứa 60% tinh chất beta 1,3 – 1,6 glucans chiết xuất từ nấm men bánh mì Saccharomyces cerevisiae và Biotide Extra chứa 15% RNA – nucleotide từ S.cerevisiae.
Cá rô phi Nile non (200 con) trong cùng 1 đàn, trọng lượng thân ban đầu 5,16 ± 1,73 g được chia vào 20 bể (100 L) trang bị máy sục khí liên tục và kiểm soát ánh sáng ở mật độ thả nuôi 1 con/L. Cá được cho ăn trong 60 ngày và thử thách với 1 trong 2 yếu tố gây stress: nồng độ muối cao và giảm ôxy máu.
Cá được ăn β-glucan và nucleotide đạt thông số phát triển tương đối tốt, giống các nghiên cứu khoa học trước đây (Aramli et al., 2015). Những kết quả này nhờ hoạt động của các chất xơ hòa tan prebiotic trong β-glucan tinh chất và vai trò của nucleotide trong tăng sinh tế bào trong đường ruột. Những hợp chất này hỗ trợ duy trì tính toàn vẹn của hàng rào đường ruột chống lại vi khuẩn và độc tố và làm tăng chiều dài lông nhung ruột, từ đó tăng cường khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của vật nuôi và cải thiện hiệu suất tăng trưởng.
Thậm chí trước khi cho vật nuôi tiếp xúc với các điều kiện thử thách môi trường (nồng độ muối cao và ôxy máu giảm), cá rô phi non đã được cho ăn khẩu phần bổ sung Biotide tăng cường, hoặc kết hợp với MacroGard và đạt tỷ lệ sống trung bình 86,5%, cao hơn 38,5% so với những con cá được ăn khẩu phần đối chứng không bổ sung phụ gia. Nguyên nhân do β-glucan và nucleotide đã trực tiếp tác động đến hàng rào bảo vệ cơ thể của cá, kích thích hệ thống miễn dịch và điều chỉnh hệ vi khuẩn đường ruột.
Các kết quả đạt được chứng minh, việc bổ sung những chất kích thích miễn dịch β-glucan và Nucleotide trong khẩu phần của cá rô phi Nile non đã củng cố sức đề kháng của vật nuôi trước các yếu tố gây stress. Các chất này còn cải thiện hiệu suất tăng trưởng của cá và tỷ lệ sống, từ đó là giảm các thiệt hại về kinh tế trong quá trình nuôi.
Đan Linh
Theo Aquafeed