Tôm nước ấm đông lạnh Việt Nam bị đề nghị điều tra chống trợ cấp

Thông tin về vụ việc, Cục Phòng vệ thương mại cho biết, sản phẩm bị điều tra là tôm nước ấm đông lạnh thuộc các mã HS 0306.17, 1605.21 và 1605.29. Các nước bị điều tra gồm: Ecuador, Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam. Trong đó, Việt Nam chỉ bị điều tra chống trợ cấp, do sản phẩm tôm nói trên của Việt Nam đang bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá từ năm 2004 đến nay. Thời kỳ điều tra trợ cấp là năm 2022 và thời kỳ điều tra thiệt hại từ năm 2020 đến nửa đầu năm 2023.

Theo VASEP, 3 năm trở lại đây (2020 – 2022), Mỹ luôn giữ vị trí số 1 với trị giá nhập khẩu tôm Việt Nam đạt từ 800 triệu – trên 1 tỷ USD. Ảnh: PTC

Những cáo buộc được đưa ra là do sản phẩm tôm nước ấm đông lạnh và tôm tươi nhập khẩu từ Việt Nam đang nhận được một loạt các chương trình trợ cấp, gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất tôm nội địa của Mỹ.  Nguyên đơn đã cáo buộc tổng số 40 chương trình, thuộc các nhóm như: cho vay và đảm bảo; ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp; miễn các khoản phải thu (miễn thuế nhập khẩu, miễn thủy lợi phí…); ưu đãi miễn/giảm tiền thuê đất; xúc tiến xuất khẩu và các chương trình hỗ trợ đầu tư, hỗ trợ phí bảo hiểm nông nghiệp, cấp vốn cho nghiên cứu phát triển và nuôi trồng giống mới… Trong đó, nguyên đơn cáo buộc một danh sách các chương trình thuộc Chiến lược phát triển thủy sản đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045 theo Quyết định số 339/QĐ-TTg ngày 11/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

Cục Phòng vệ thương mại cho biết, theo quy định của Mỹ, quy trình thủ tục vụ việc điều tra chống trợ cấp bao gồm: Bước 1: Chính phủ nước bị điều tra (Việt Nam) tham vấn với DOC về đơn đề nghị điều tra. Bước 2: DOC sẽ có 20 ngày để xem xét Đơn đề nghị điều tra và ban hành quyết định khởi xướng/hay không khởi xướng điều tra, dự kiến ngày 14/11/2023. Trong một số trường hợp đặc biệt, DOC có thể gia hạn thời gian này lên tổng số 40 ngày. Bước 3: Ủy ban thương mại quốc tế Mỹ (ITC) có 45 ngày kể từ ngày nhận Đơn đề nghị để ban hành kết luận sơ bộ về thiệt hại. Trong trường hợp kết luận sơ bộ của ITC là không có thiệt hại, vụ việc sẽ được chấm dứt toàn bộ (tuy nhiên khả năng này thường thấp). Bước 4: DOC có 65 ngày kể từ ngày khởi xướng để ban hành kết luận sơ bộ về trợ cấp. Bước 5: DOC có 75 ngày để ban hành kết luận cuối cùng về trợ cấp, kể từ ngày ban hành kết luận sơ bộ. Bước 6: ITC có 45 ngày để đưa ra kết luận cuối cùng về thiệt hại. Bước 7: DOC có 7 ngày để ban hành Lệnh áp thuế trợ cấp (trong trường hợp kết luận có trợ cấp và thiệt hại). 

Do vậy, để bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích của các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị VASEP hỗ trợ thông báo đến các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm bị cáo buộc chuẩn bị kế hoạch ứng phó, xử lý vụ việc trong trường hợp DOC khởi xướng điều tra.

Đối với doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm liên quan, Cục Phòng vệ thương mại lưu ý, cần rà soát các chương trình/chính sách hỗ trợ nhận được (nếu có) trong giai đoạn điều tra, chuẩn bị trước các hồ sơ, sổ sách chứng từ liên quan. Xác định trước chiến lược tham gia, xử lý vụ việc trong trường hợp DOC khởi xướng điều tra. Chủ động nghiên cứu, nắm vững quy định, thủ tục điều tra chống trợ cấp của Mỹ, các yêu cầu cung cấp thông tin của DOC để tuân thủ đúng trong trường hợp tham gia vụ việc. Mặt khác, dự trù, chuẩn bị trước nguồn lực cho việc xử lý vụ việc; theo dõi chặt chẽ diễn biến của vụ việc bằng cách đăng ký tài khoản tại Cổng thông tin điện tử về Phòng vệ thương mại của DOC-ACCESS (https://access.trade.gov/login.aspx), nhằm cập nhật thông tin và nộp các văn bản, tài liệu liên quan (khi cần thiết) tới cơ quan điều tra Mỹ. Đặc biệt, phối hợp chặt chẽ với VASEP và Cục Phòng vệ thương mại trong suốt quá trình của vụ việc.

Vân Anh