(TSVN) – Hỏi: Tôm sú bị bệnh đóng rong thì có biểu hiện như thế nào? Biện pháp xử lý ra sao?
(Lâm Văn Lĩnh, xã Vĩnh Trạch, TP Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu)
Trả lời:
Bệnh đóng rong trên tôm sú xuất hiện khá phổ biến tại Việt Nam, tuy không gây chết hàng loạt như bệnh đốm trắng, bệnh gan tụy cấp tính nhưng chúng có thể gây nhiều thiệt hại đáng kể cho người nuôi. Nguyên nhân chính gây bệnh đóng rong trên tôm sú là trùng loa kèn, chúng phân bố ở tất cả các khu vực nước ngọt, nước lợ, nước mặn và ở khắp mọi nơi trên thế giới. Ngoài ra, bệnh cũng do các động vật nguyên sinh, vi khuẩn dạng sợi, tảo và vi nấm gây ra. Các cá thể tôm yếu không thể lột xác được dễ bị các vi sinh vật và chất vô cơ bám vào phần vỏ dẫn đến bệnh đóng rong trên tôm.
Các ao nuôi không thường xuyên xử lý nước và lượng thức ăn dư thừa cao sẽ tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, rong tảo phát triển mạnh, đặc biệt những ao có nguồn nước xấu, nhiều chất hữu cơ, chất thải, các chất dinh dưỡng sẽ thúc đẩy sự phát triển của các sinh vật bám trên bề mặt cơ thể của tôm. Mặt khác, theo Dr. Lightner, bệnh đóng rong ở tôm xuất phát từ những Protozoa sống tự do trong ao hoặc trong bể nuôi, chúng sống lơ lửng hoặc sống dưới đáy ao.
Theo một số chuyên gia, toàn bộ các ao nuôi đều có xuất hiện bệnh đóng rong. Tuy nhiên, tùy thuộc vào điều kiện từng ao mà bệnh xuất hiện sớm hay muộn. Bệnh đóng rong xuất hiện từ giai đoạn tôm giống đến tôm trưởng thành, đặc biệt là vào những tháng cuối của vụ nuôi.
Tôm sú bị đóng rong rất dễ nhận biết bằng mắt thường, người nuôi chỉ cần bắt tôm và quan sát xem vỏ tôm có bị trơn, bị nhớt hoặc có rong, tảo bám vào hay không. Tôm bị nhiễm bệnh thường có các dấu hiệu như: Tôm yếu, bỏ ăn, chậm lớn, ít di chuyển và cặp mé bờ; Mang bị tổn thương hoặc biến đổi màu sắc sang màu đen; Vỏ tôm trơn giống như phủ nhớt, quan sát giống như 1 lớp tảo bám trên bề mặt; Khi tôm bị đóng rong trên vỏ thường xuất hiện màu xanh của tảo, màu của khói đèn hay màu xám đục giống bùn, đặc biệt là vùng đầu ngực, mang và các phụ bộ; Tôm bị bệnh đóng rong khiến tôm di chuyển khó khăn; Nếu bị nặng, có thể khiến phá hủy vỏ tôm, xâm nhập vào cơ thịt của tôm, tạo điều kiện cho các vi khuẩn và ký sinh trùng xâm nhập.
Khi phát hiện tôm bị đóng rong, việc đầu tiên cần làm là giảm ngay lượng thức ăn từ 5 – 10% kết hợp bổ sung Vitamin C, khoáng chất giúp tăng sức đề kháng và kích thích quá trình lột vỏ cứng.
Tiếp theo, sử dụng chế phẩm sinh học để ổn định màu nước, giảm tảo hại trong ao nuôi tôm. Sau đó, bổ sung chế phẩm sinh học xử lý đáy ao để làm sạch đáy, loại bỏ xác tảo chết và các cặn bã hữu cơ dư thừa dưới đáy ao.
Bệnh đóng rong trên tôm sú thường gây ra bởi các nguyên nhân khác nhau, vì vậy, phải chú ý đến các biện pháp phòng ngừa ngay từ ban đầu. Theo đó, cần cải tạo chất lượng nước cho ao nuôi, thường xuyên xử lý nước đáy ao, diệt rong nhớt để làm sạch nước, phân hủy các chất dư thừa tích tụ nhiều ngày ở đấy ao nuôi. Định kỳ sử dụng men vi sinh xử lý đáy ao, phân hủy nhanh các chất dư thừa tích tụ dưới đáy ao nuôi, đồng thời cải thiện hệ vi sinh có lợi trong nền đáy ao nhằm giảm sự phát triển của vi sinh và ký sinh trùng có hại. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe tôm để có thể phát hiện kịp thời tình trạng nhiễm bệnh.
Trong quá trình nuôi, cần cho ăn với mức độ hợp lý, tránh tình trạng dư thừa làm tăng chất dinh dưỡng trong ao tạo điều kiện cho bệnh phát triển. Đồng thời bổ sung thêm Vitamin C và khoáng chất cần thiết vào thức ăn cho tôm nuôi để tăng sức đề kháng, giúp tôm lột vỏ đồng loạt.
Ban KHKT