Liên quan đến việc Trung Quốc ngừng nhập khẩu tôm của Việt Nam, chiều 12.11, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Như Tiệp – Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thuỷ sản (Bộ NNPTNT).
Ông Tiệp cho biết: Qua làm việc với phía Trung Quốc (TQ), họ cho biết việc tạm ngừng nhập khẩu mặt hàng tôm tươi sống là do phát hiện một loại virus hoại tử cơ quan tạo máu và tế bào biểu mô (IHHNV) trong quá trình kiểm tra ngẫu nhiên. Sau đó, họ tiếp tục lấy mẫu tăng cường và vẫn phát hiện nhiễm nhiều virus trên trong tôm sú tươi sống. Để kiểm soát lây lan loại virus này, phía TQ đã thông báo tạm dừng nhập khẩu và yêu cầu các doanh nghiệp của nước ta đáp ứng việc kiểm soát loại virus này.
Nhiều lô sản phẩm tôm của Việt Nam vào Trung Quốc sẽ phải qua kiểm dịch chặt chẽ.
Virus này có ảnh hưởng gì tới sức khoẻ của người ăn tôm không, thưa ông?
-Virus IHHNV chỉ gây bệnh hại trên tôm, không ảnh hưởng gì tới người sử dụng, kể cả ăn sống cũng không ảnh hưởng gì. Mục đích của TQ tạm dừng nhập khẩu mặt hàng này là để kiểm soát dịch bệnh hại, vì họ sợ lây lan sang các vùng nuôi trồng thuỷ sản của nước mình.
Tuy nhiên, theo văn bản phía TQ gửi, họ cho rằng phía VN chưa gửi danh sách đăng ký cơ sở nuôi trồng các mặt hàng tôm, ông có thể nói rõ hơn vấn đề này?
-Theo quy định của TQ, đến ngày 1.5.2013, các doanh nghiệp của VN phải đăng ký mới được xuất khẩu sang TQ. Riêng lĩnh vực thuỷ sản, đến tháng 10.2012 VN đã thực hiện đăng ký trước và được TQ công nhận 542 doanh nghiệp thuỷ sản được xuất khẩu sang TQ. Ngược lại, VN cũng đã công nhận 471 doanh nghiệp thuỷ sản TQ được xuất khẩu sang VN. Trong chuyến công tác tại TQ vừa qua, chúng tôi cũng đề xuất thêm 14 doanh nghiệp nữa là 556 doanh nghiệp. Trong số 542 doanh nghiệp của VN đã được TQ công nhận, chỉ có 5 doanh nghiệp đăng ký xuất khẩu mặt hàng tôm tươi sống.
Với quyết định trên của TQ, có ảnh hưởng tới thị trường xuất khẩu tôm của nước ta không, thưa ông?
-Theo số liệu đăng ký, nước ta xuất chính ngạch mặt hàng tôm tươi sống năm 2011 sang TQ là 1.828 lô với 2.063 tấn. Tính đến hết 10 tháng qua, lượng xuất khẩu tôm đã giảm so với năm 2011, chỉ còn 562 lô với 568 tấn. Do đó, việc thực hiện kiểm soát thật tốt theo yêu cầu của phía bạn là việc cần phải làm sớm để giữ được thị trường và làm phong phú mặt hàng thuỷ sản xuất khẩu. Theo công văn (ngày 23.10) của TQ, khi nước ta thực hiện theo đúng yêu cầu của phía họ và có văn bản đề nghị, họ sẽ xem xét cho nhập khẩu trở lại.
Đã có lo ngại quyết định trên của TQ sẽ bôi nhọ tôm VN trên thị trường quốc tế, ông có lo ngại về việc này?
-Tôi khẳng định, quyết định đó không ảnh hưởng tới uy tín tôm của VN, vì họ chỉ thông báo ngăn chặn bệnh, trong khi đó bệnh này không lây lan sang người. Mặt khác, việc ngừng nhập khẩu chỉ dành cho tôm sống, còn tôm đông lạnh (quá trình chế biến bóc vỏ, bỏ đầu, đưa vào bảo quản lạnh…) vẫn xuất khẩu bình thường.
Xin cảm ơn ông!