Trung Quốc: Nuôi cá rô phi giòn bằng khẩu phần ăn đặc biệt

Thay đổi thịt cá rô phi bằng thức ăn

Trung Quốc đang thay đổi thịt cá rô phi bằng cách bổ sung đậu răng ngựa hoặc đậu tằm vào thức ăn. Nhiều nghiên cứu cho thấy, đậu răng ngựa có thể làm tăng ROS trong máu, từ đó gây ra tình trạng peroxy lipid và tế bào protein. Vận chuyển collagen bị giảm đi, sẽ kéo theo lượng collagen tích tụ tăng lên, từ đó thúc đẩy hình thành sợi cơ dày và săn chắc hơn.

Theo ghi nhận trong báo cáo của Yu et al. (2017) thì từ những thập niên 1970, người nuôi cá tại thị trấn Dongsheng, tỉnh Quảng Đông đã tình cờ phát hiện ra cấu trúc thịt của cá trắm cỏ thay đổi đáng kể sau khi chúng được cho ăn bổ sung đậu tằm (Vicia faba L.). Cụ thể, thớ thịt đanh cứng và độ giòn tăng lên, từ đó loại đậu này trở thành thành phần thức ăn phổ biến ở địa phương.

Sự khác biệt giữa những lát cắt thịt của cá trắm cỏ bình thường và cá trắm giòn đã được quan sát bằng kính hiển. Theo đó, phần cơ thịt của cá trắm giòn có màu sắc trắng hơn cùng với những sự thay đổi sợi cấu trúc protein. Collagen đóng vai trò sản xuất các sợi cơ khỏe mạnh và kết nối với các mô mang đặc tính cơ học, như  kéo căng, đàn hồi… để hỗ trợ và bảo vệ toàn bộ cơ thể. Điều này giải thích tại sao cá trắm nói trên có thịt giòn và dai hơn.

Dựa trên nguyên tắc này, Trung Quốc đã bắt tay vào sản xuất thử nghiệm cá rô phi thịt giòn bằng bột đậu răng ngựa, nguồn nguyên liệu thô chính. Đơn vị sản xuất thức ăn trong dự án thử nghiệm này là Công ty Hinter sẽ chịu trách nhiệm phát triển công thức thức ăn dành riêng cho cá rô phi thịt giòn, chứa 31% hàm lượng protein. Dự án kéo dài 2 tháng và đã kết thúc ở Mậu Danh, Trung Quốc.

Hệ thống nuôi

Dự án này sử dụng mô hình nước ao tái tuần hoàn kết hợp hệ thống xử lý nước gồm 2 bể chính là bể lắng và bể vi sinh. Bể lắng chủ yếu xử lý hầu hết thức ăn thừa, chất thải và các chất rắn khác thông qua hệ thống tách chất lỏng, rắn đơn giản. Bể vi sinh có một số lượng lớn nhóm vi khuẩn được thêm vào để biến đổi ammonia nitrogen và nitrite nhằm cải thiện chất lượng nước. Nước cuối cùng chảy ngược lại ao. Nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào tính khả thi và hiệu quả chi phí của ao nuôi cá rô phi giòn.

Cá được cho ăn 2 lần trong ngày vào buổi sáng và buổi chiều. Ammonia nitrogen và nitrite được giữ ở mức thấp. Nước thất thoát ra ngoài lại được bổ sung thêm cho phù hợp. Điều kiện sức khỏe của cá rô phi đã được quan sát suốt quá trình ăn.

Bảng 1

Bảng 1 thể hiện thực trạng của rô phi suốt giai đoạn cho ăn hơn 2 tháng. Từ trọng lượng ban đầu là 0,75 kg/con, bằng cách duy trì chất lượng nước tốt và nhiệt độ nước ổn định, tỷ lệ sống đã đạt tỷ lệ 98%. Sau 2 tháng cho ăn, tốc độ tăng trưởng của rô phi đạt 0,5 kg/tháng, trọng lượng tăng từ 0,75 kg/con lên 1,75 kg/con. Hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cũng cao hơn so mô hình nuôi cá rô phi truyền thống. Không giống như các ao truyền thống chứa nhiều tảo và côn trùng làm thức ăn cho cá rô phi, thì mô hình ao tuần hoàn này cho tỷ lệ FCR tốt hơn.

Hình 1

So sánh với rô phi nuôi theo phương pháp truyền thống, chất lượng thịt của những con cá rô phi nuôi trong ao tái tuần hoàn nước tốt hơn và dai hơn và mùi tanh cũng ít hơn. Theo Hình 1, thịt rô phi giòn bên trái có độ đàn hồi tốt hơn thịt rô phi bình thường bên phải. Tuy nhiên, vì công nghệ sản xuất thức ăn đặc biệt vẫn chưa được hoàn thiện, nên các chuyên gia dinh dưỡng vẫn cần nghiên cứu thêm. Theo Công ty Hinter, ép đùn nhiệt độ thấp là bước chìa khóa để ngăn chặn sự phá hủy các thành phần mang hoạt tính trong đậu tằm bởi nhiệt độ chế biến cao.

Chi phí sản xuất

Nếu tính các chi phí gồm thức ăn, cá giống, lao động, nước, điện và các loại thuốc phòng trị bệnh, thì tổng chi phí sản xuất cá rô phi giòn ước khoảng 2 USD/kg. Chi phí thức ăn chiếm 70% tổng chi phí, cao hơn so chi phí thức ăn của cá rô phi thông thường. Giá bán khoảng 2,5 – 3,6 USD/kg. Ở mức trung bình 3 USD/kg, lợi nhuận thu về 1 USD/kg. Ngược lại, lợi nhuận trung bình của hệ thống cá rô phi thông thường chỉ 15 cent/kg.

Do đó, có thể khẳng định lợi nhuận của cá rô phi giòn tương đối cao. Lợi nhuận mỗi ao sau một vụ nuôi có thể đạt 460 USD, phù hợp với những cơ sở đầu tư chi phí cao như hệ thống ao tái tuần hoàn. Sau 2 tháng cho ăn, cá rô phi nhìn chung khỏe mạnh, không có các triệu chứng bất thường bên ngoài, vảy cá chắc và gọn (Hình 2).

Hình 2

Đan Linh

Theo AsiaAquafeed