Ứng dụng phần mềm quản lý tàu cá, minh bạch chống khai thác IUU

Thiết bị giám sát hành trình được lắp đặt trên tàu cá của ngư dân. Ảnh: CVT

Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản cho biết, một trong những kiến nghị quan trọng của EC là minh bạch trong quản lý tàu cá và kiểm soát sản lượng thủy sản lên bến. Thời gian qua, Cục Thủy sản đã phối hợp với các đơn vị tư vấn hoàn thiện “Phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử” – eCDT VN. Đây là phần mềm lần đầu tiên được xây dựng trên cơ sở cách tiếp cận mới về quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai thác thủy sản để phù hợp với xu thế sử dụng phần mềm để đáp ứng yêu cầu minh bạch nguồn gốc thủy sản; là công cụ quan trọng, tạo điều kiện cho tàu cá xuất nhập cảnh nhanh chóng, doanh nghiệp xác nhận sản lượng một cách dễ dàng, giúp minh bạch nguồn gốc thủy sản. 

Đây là phần mềm dùng chung, được cài đặt và sử dụng bằng điện thoại thông minh, nhằm cung cấp đầy đủ quy trình và chức năng khai báo theo quy định. Phần mềm này được thiết kế khá đơn giản, dễ hiểu để ngư dân có thể áp dụng. Cụ thể hơn, trong phần mềm có các chức năng, quản lý tàu cá xuất cảng, ghi nhận dữ liệu ban đầu về tàu và thuyền viên; ghi chép sản lượng khai thác tại thời điểm đánh bắt thông qua thiết bị nhật ký điện tử. Cùng đó, việc quản lý tàu vào cảng, cập nhật sản lượng khai thác, giám sát sản lượng lên cảng, cấp biên nhận bốc dỡ, mua cá tại cảng; cấp giấy xác nhận và giấy chứng nhận nguồn gốc nguyên liệu cho nhà máy chế biến…, cũng được tích hợp trong hệ thống eCDT VN. Đặc biệt, phần mềm này còn hỗ trợ ghi nhật ký khai thác và nhật ký chuyển tải sản phẩm khai thác trong môi trường không có Internet, tự động đồng bộ khi tàu cập cảng và kết nối Internet.

Quản lý tàu cá bằng phần mềm, giúp minh bạch quá trình khai thác thủy sản. Ảnh: ST

Theo các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An, tính từ ngày 31/1 – 18/2 trên địa bàn có 5 tàu/5 lượt bị mất tín hiệu kết nối hơn 10 ngày trên biển. Tàu cá bị mất tín hiệu kết nối trên 6 giờ trên biển có 90 tàu/177 lượt (Trong đó: Tàu cá có chiều dài từ 15 m đến dưới 24 m: 60 tàu/92 lượt và tàu cá có chiều dài từ 24 m trở lên: 30 tàu/85 lượt). Do đó, để tăng cường hiệu quả, nâng cao chất lượng trong công tác thực thi pháp luật, Sở NN&PTNT Nghệ An yêu cầu các Tổ công tác liên ngành thanh tra kiểm soát tại các cảng cá nêu cao tinh thần trách nhiệm trong việc xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU tại cảng cá. Đồng thời, việc triển khai áp dụng nhật ký khai thác thủy sản điện tử, phần mềm truy xuất điện tử cũng được quan tâm triển khai thực hiện. Vì vậy, Sở NN&PTNT tỉnh đã giao Ban quản lý cảng cá triển khai thử nghiệm áp dụng nhật ký khai thác thủy sản điện tử đối với 30 tàu cá và có báo cáo kết quả thực hiện Nhật ký khai thác điện tử về Sở được biết để tiếp tục chỉ đạo.

Là địa phương rất tích cực trong các hoạt động chống khai thác IUU, ngày 24/2, Ban chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh Khánh Hòa có công văn gửi các đơn vị trên địa bàn triển khai hệ thống phần mềm eCDT VN. Theo đó, Ban chỉ đạo IUU tỉnh đề nghị Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh chỉ đạo các đồn, trạm biên phòng thực hiện kiểm tra, xét duyệt xuất bến, cập bến trên hệ thống eCDT VN. Các đơn vị này phải hướng dẫn, hỗ trợ chủ tàu, thuyền trưởng đăng nhập tài khoản và thực hiện các thủ tục xuất, nhập biến trên hệ thống eCDT VN. Đồng thời, các huyện, thị xã, thành phố ven biển phối hợp chi cục thủy sản, các trạm kiểm ngư địa phương tuyên truyền đến các chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá thực hiện cài đặt và sử dụng hệ thống eCDT VN để thực hiện các hoạt động khai báo xuất, cập bến và sản lượng theo quy định.

Ngoài ra, đối với Chi cục Thủy sản phải hướng dẫn các cơ quan liên quan cài đặt và sử dụng hệ thống eCDT VN, thực hiện việc cấp giấy chứng nhận thủy sản khai thác trên hệ thống này theo quy định. Còn trung tâm quản lý khai thác các công trình thủy sản chỉ đạo các cảng cá thực hiện kiểm tra và xét duyệt thủ tục xuất, nhập bến của tàu cá, xác nhận sản lượng cập cảng, cấp giấy biên nhận bốc dỡ thủy sản qua cảng và giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác trên hệ thống eCDT VN. Các văn phòng đại diện thanh tra, kiểm soát nghề cá theo dõi, kiểm tra, kiểm soát, giám sát các hoạt động chống khai thác IUU trên hệ thống eCDT VN…

Ông Phan Ngọc Tấn, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Khánh Hòa cho biết, hiện nay, các đơn vị, địa phương ven biển trong tỉnh tập trung triển khai ứng dụng hệ thống eCDT VN để góp phần chống khai thác IUU có hiệu quả. Theo đó, toàn bộ việc theo dõi, kiểm tra, kiểm soát, giám sát các hoạt động chống khai thác IUU thực hiện trên hệ thống này. Cụ thể như, khi ứng dụng hệ thống này, chủ tàu, thuyền trưởng thực hiện các thủ tục xuất, nhập biến trên hệ thống truy xuất điện tử này; các đồn, trạm biên phòng cũng sẽ thực hiện kiểm tra, xét duyệt xuất bến, cập bến trên hệ thống eCDT VN; việc kiểm tra, xác nhận sản lượng cập cảng, cấp giấy biên nhận bốc dỡ thủy sản qua cảng và giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác cũng sẽ được các doanh nghiệp, cơ quan chức năng thực hiện trên hệ thống eCDT VN…

Mới đây, ngày 27/2, tại TP Nha Trang, Cục Thủy sản đã phối hợp với Chi cục Thủy sản Khánh Hòa tổ chức tập huấn triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử đến các đơn vị chức năng, doanh nghiệp thu mua chế biến thủy sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh và các chủ tàu, thuyền trưởng trên địa bàn Nha Trang. Tại đây, đại diện Cục Thủy sản đã hướng dẫn cài đặt, sử dụng hệ thống eCDT VN cho các cán bộ thực hiện thủ tục xuất, nhập bến của các đồn, trạm biên phòng; nhân viên ban quản lý các cảng cá; lực lượng của các văn phòng đại diện, thanh tra, kiểm soát nghề cá tại các cảng cá; doanh nghiệp thu mua chế biến thủy sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh và các chủ tàu, thuyền trưởng trên địa bàn Nha Trang. Ngoài ra, Chi cục Thủy sản Khánh Hòa đã tuyên truyền đến các doanh nghiệp, ngư dân các nội dung về chống khai thác IUU như: Quản lý đội tàu; giám sát hoạt động khai thác hải sản; truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác; xử lý vi phạm mất kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá… 

Vân Anh