Trong tuyên truyền về dân số, cùng với vai trò của những ban ngành, đoàn thể, đội ngũ cán bộ cơ sở thì cộng tác viên dân số cũng có vị trí quan trọng đóng góp chung vào kết quả của ngành.
Theo đánh giá của Trung tâm Dân số các huyện, nhìn chung cộng tác viên dân số với lợi thế là người địa phương, am hiểu địa bàn, văn hóa, sinh hoạt vùng miền, nên dễ dàng tiếp cận với đối tượng và tìm cách tuyên truyền phù hợp, tạo hiệu quả cao trong công việc. Do đó, trong hoạt động tuyên truyền về dân số, đội ngũ này được sử dụng thường xuyên, tiếp cận đến tận bản, ấp, nhằm nắm bắt kịp thời và chính xác thông tin, tình hình cơ sở.
Tuyên truyền dân số cho ngư dân ven biển – Ảnh: CTV
Hiện, vai trò của đội ngũ cộng tác viên dân số không chỉ đơn thuần là cung cấp cho đối tượng những kiến thức cơ bản cần thiết về dân số mà còn theo dõi, giúp đỡ các đối tượng chuyển đổi hành vi, lựa chọn và áp dụng biện pháp tránh thai phù hợp, khám và chữa trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục, phòng chống dịch bệnh… Với lợi thế về địa bàn, phong tục, có quan hệ thân quen, cộng tác viên dân số có điều kiện tuyên truyền một cách kiên trì, vận động người dân từ chỗ chưa hiểu biết đến hiểu biết, có thái độ tích cực và chuyển đổi hành vi có lợi cho bảo vệ sức khỏe. Nhiều người cho rằng cộng tác viên dân số góp phần quyết định vào việc chuyển đổi hành vi của các nhóm đối tượng trong cộng đồng.
Kinh nghiệm từ các cộng tác viên dân số cho thấy, để tuyên truyền hiệu quả, cộng tác viên không chỉ rập khuôn theo kiến thức trong sách vở, tài liệu mà còn phải sử dụng nhiều hình thức dễ nhớ, dễ tiếp cận, phương thức tuyên truyền giản dị, giúp đối tượng thay đổi nhận thức qua thời gian. Phải nắm vững danh sách các cặp vợ chồng trong tuổi sinh đẻ, rà soát từng đối tượng chưa thực hiện biện pháp tránh thai để vận động, tuyên truyền, vận động từng hộ gia đình, huy động phụ nữ đến địa điểm khám phụ khoa và thực hiện biện pháp tránh thai, làm công tác dân vận thấu đáo, nói cho dân nghe.
Để có mạng lưới cộng tác viên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay, cần có sự vào cuộc của các cấp ủy Đảng, chính quyền, tạo điều kiện tốt nhất để xây dựng cộng tác viên tại cơ sở có năng lực, nhiệt tình. Có chế độ bồi dưỡng cả về chuyên môn, nghiệp vụ lẫn đường lối chủ trương của Đảng về công tác dân số.