Vụ tàu vỏ thép 67 gỉ sét ở Bình Định: Lỗi do doanh nghiệp làm dối, ngư dân chưa đồng thuận

Quang cảnh cuộc họp

Theo báo cáo kết luận của 2 chuyên gia về vật liệu thép được UBND tỉnh Bình Định mời về để kiểm tra, đánh giá loại thép được Cty TNHH Đại Nguyên Dương sử dụng đóng 5 con tàu vỏ thép 67 cho ngư dân tỉnh này, hàm lượng Mangan (Mn) trong thép thiếu không phải là nguyên nhân gây gỉ sét nghiêm trọng trên các vỏ tàu, mà do đơn vị đóng tàu đã bỏ qua biện pháp bảo vệ tàu theo quy định.  

Lỗi không phải do thép

Báo cáo kết quả kiểm tra thực tế của 2 chuyên gia vật liệu thép PGS.TS Đặng Vũ Ngoạn và PGS.TS Hoàng Trọng Bá (TP.HCM), cho thấy: Thành phần Mn trong thép thấp hơn QCVN 21:2010/BGTVT không ảnh hưởng đáng kể đến độ ăn mòn. Với hàm lượng Mn hiện có trong thép, 4 con tàu có vỏ thép bị gỉ sét có thể sửa chữa, sơn lại và đảm bảo hoạt động.

Tuy nhiên, việc sửa chữa phải được lập quy trình và thực hiện sơn lại vỏ tàu theo quy định. Đồng thời các chuyên gia đề nghị cần thiết kế lắp đặt hệ thống bảo vệ chủ động vỏ tàu bằng điện hóa cho vị trí tàu chìm dưới nước; cần phủ epoxy trên sàn tàu và các thiết bị trên boong tàu theo đúng quy định tàu biển; kiểm tra siêu âm toàn bộ, mài nhẵn, sơn phủ các mối hàn trên tàu…

Mức độ gỉ sét của các con tàu do Cty Đại Nguyên Dương đóng

PGS.TS Đặng Vũ Ngoạn, người có 39 năm trong lĩnh vực vật liệu kim loại và luyện kim nhận định: Vật liệu làm vỏ tàu của Cty Đại Nguyên Dương là tấm thép chủng loại AB/A, độ dày 6 mm, 8mm, 10mm, có nguồn gốc Trung Quốc, thành phần hóa học Mn 0,53 – 0,57; dựa theo chứng thư giám định của Cty Vinacontrol, hàm lượng Mn trên 4 tàu đều không đạt yêu cầu. “Kết quả kiểm tra hiện trường cho thấy, thép đạt thành phần hóa học hay không đạt đều bị gỉ sét như nhau trên 4 con tàu do nhà máy đóng. Căn cứ vào tàu vỏ thép BĐ 99018TS của ngư dân Võ Tuân, dù đã đạt thành phần hóa học và cơ tính theo QCVN 21:2010, nhưng vẫn bị gỉ sét như 4 con tàu kia”, PGS.TS. Đặng Vũ Ngoạn nhận định.

Kết quả kiểm tra, đánh giá trên đã được Sở NN-PTNT Bình Định gửi lên Tổng cục Thủy sản.  

Ngư dân còn phân vân

Tại cuộc họp, hầu hết những ngư dân chủ những tàu cá vỏ thép bị gỉ sét chưa đồng thuận với kết quả kiểm tra của các chuyên gia. Điều làm các chủ tàu băn khoăn là bởi trích dẫn của báo cáo: “Do tài liệu cung cấp để giám định vật liệu làm vỏ tàu khi đóng còn ít, không có ảnh kim tương (ảnh tổ chức hiển vi) của các vật liệu, các quy trình hàn và sơn; vật liệu sơn chưa rõ thành phần nên không thể có cái nhìn toàn cảnh về vật liệu và công nghệ chế tạo vỏ tàu” (trích báo cáo của PGS.TS Đặng Vũ Ngoạn).

“Kết luận nói trên là ý kiến cá nhân của các chuyên gia, chưa có tính pháp lý. Chiếu theo tính pháp lý, dựa theo QCVN 21:2010/BGTVT thì rõ ràng doanh nghiệp đóng tàu sai hoàn toàn. Nhưng do các chủ tàu đã đuối sức khi tàu nằm bờ nhiều tháng liền nên đành chấp nhận phương án sửa chữa. Bây giờ mà kiện ra tòa thì còn phải mất nhiều thời gian hơn nữa, không sức đâu họ chịu nổi”, ông Hà Ngọc Tân, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ, nêu quan điểm.

Ngư dân Nguyễn Văn Mạnh, bức xúc: “Cuối cùng thép Nhật Bản, Hàn Quốc hay Trung Quốc đều như nhau hết. Kết luận kiểu đó thì ngư dân chúng tôi “bó tay”, đành chấp chận thôi chứ còn đường nào khác!”.

Riêng ngư dân Mai Văn Chương thẳng thắn: “Chúng tôi thống nhất để nhà máy khắc phục, sơn sửa lại tàu nhưng phải có thời gian cụ thể, không được dây dưa. Nếu kéo dài tháng này qua tháng khác thì tôi đề nghị tháo thép Trung Quốc, đóng lại thép Hàn Quốc như trong hợp đồng, đã chờ thì chờ luôn một thể. Đồng thời, đơn vị đóng tàu phải bồi thường tiền lỗ biển nằm bờ, chênh lệch giá thép”.

Ông Nguyễn Xuân Nguyên, Giám đốc Cty Đại Nguyên Dương hứa 3 ngày sẽ sửa chữa xong 1 con tàu

Ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Định, cho rằng: “Chuyên gia được mời về tư vấn là các nhà khoa học, sau khi có báo cáo của 2 chuyên gia, Sở NN-PTNT Bình Định đã trình lên Tổng cục Thủy sản để xin ý kiến và đã được lãnh đạo của Tổng cục đồng ý, giao cho Trung tâm đăng kiểm trả lời đề xuất của Sở. Kết quả kiểm tra thực tế của các chuyên gia đã có tính pháp lý rồi”.

Cũng theo ông Hổ, việc khắc phục tàu của Cty Đại Nguyên Dương đến ngày 27/9 là phải hoàn tất. Đơn vị này cũng phải phối hợp với Ngân hàng BIDV tính toán lại giá trị chênh lệch thép, tiền nằm bờ để bồi thường cho các ngư dân.