Xăng dầu tăng giá, ngư dân căng mặt…

Chết đứng

Lão ngư Nguyễn Đào (SN 1953, ở thôn Thiện Chánh 2, xã Tam Quan Bắc, Hoài Nhơn, Bình Định), chủ tàu cá BĐ-96015 nói: “Tàu tui vừa cập cảng sau 15 ngày khai thác cá ngừ đại dương tại vùng biển Trường Sa trở về với số cá ít ỏi. Vừa cập bến lại bị các chủ thu mua ép giá thấp bèo, lỗ đến 40 triệu đồng/chuyến, giờ lại gặp lúc giá xăng tăng lên, thật bế tắc”.

Tại cảng cá Tam Quan, giá thu mua cá ngừ đại dương mùa này liên tục giảm, từ 15 – 16 (150 – 160 triệu đồng/tấn) nay chỉ còn 10,5 – 12 (105 – 120 triệu đồng/tấn).

“Sở dĩ giá thu mua cá giảm nhiều vậy là do thương lái ở đây giờ vô cớ ép xuống, khiến chúng tôi không còn cách lựa chọn. Chủ thu mua cá kiêm luôn việc nạp nhiên liệu cho chúng tôi nạp nhiên liệu nợ đến khi tàu cập bến có rẻ cũng phải bán mà gán nợ cho họ. Cực chẳng đã, giá xăng dầu cứ lên liên tục khiến chủ tàu cùng lao động về không”, lão ngư Nguyễn Đào bức xúc.

Cực chẳng đã mới phải nạp nhiên liệu ra khơi trong lúc giá xăng dầu tăng cao – Ảnh: VH

Một trong những người vừa cập cảng đã trắng tay là anh Lâm Thân, chủ tàu cá BĐ-96029. Anh Thân nói: “Tui đi 10 ngày mà tàu về không, đã thất bát rồi lại chuyên khai thác trong vùng biển không đủ điều kiện được hỗ trợ từ nhà nước nên anh em chúng tôi nhiều phen chết đứng thế này. Đã thế giá xăng dầu lại tăng, tăng chừng nào ngư dân chết chừng đấy!”.

Khác mùa biển trước, tại cảng cá Tam Quan những ngày này không khí ít náo nhiệt. Đa số tàu cá cập bờ chỉ trông chờ vào giá thu mua phù hợp thị trường, nhưng ở cảng cá Tam Quan, ai có tiền cứ bỏ ra thu mua, giá cả tự các chủ thu mua thông nhất với nhau. Không có cá thì giá nhích lên ít ỏi, cá cập bờ năng suất lại bị hạ liên tục, không có tầm kiểm soát khiến ngư dân gặp không ít khó khăn.

Ồ ạt kết đèn cao áp đánh bắt

Xuất phát từ việc các chủ thu mua cá tự ý nâng hạ giá mua cá cùng một mức áp dụng cho nhiều hình thức đánh bắt như nhau khiến ngư dân đồng loạt chọn một cách đánh bắt dễ đạt hiệu quả mà không phải “bàn” về sự chênh lệch giữa cá tốt và cá xấu.

Ông Nguyễn Thanh Hồng, Trưởng thôn Thiện Cánh 1, xã Tam Quan Bắc (Hoài Nhơn – Bình Định) cho hay: “Khoảng 500 tàu cá lớn ở vùng này đều chọn cách gắn đèn cao áp để đánh bắt cá ngừ đại dương. Một là câu bằng đèn cao áp (nhiều cá, giảm chất lượng), hoặc câu vàng (cá ngon, đạt chất lượng) là hai loại đánh bắt mà ngư dân lâu năm ở đây đều có thể làm tốt. Nhưng giờ hầu như người ta bỏ loại câu vàng, chọn cách câu đèn”.

100% tàu cá ở cảng cá Tam Quan đều trang bị đèn cao áp ra khơi – Ảnh: Việt Hương

100% tàu cá trở về từ Trường Sa, Hoàng Sa đều gắn đèn cao áp mà cách đây 5 tháng chúng tôi có mặt ở đây chưa hề thấy. Ông Nguyễn Thanh Hồng cũng là một ông chủ có 3 tàu cá công suất lớn chuyên đánh bắt cá ngừ đại dương, ông lý giải: “Ngư dân ở đây không quan tâm chất lượng cá cũng do các chủ thu mua gây nên. Cá nào họ cũng tính giá mua cùng loại, mà đánh bắt bằng đèn lúc nào tàu cũng đầy ắp thì việc gì lại chọn cách đánh bắt câu vàng để bị ép giá xuống”.

Theo ông Hồng, chỉ vài tháng trước đa số tàu cá cập cảng đều bội thu, nhưng nay thì thất bát trầm trọng. Có tàu về còn được hai phần vốn, có tàu về không lại gặp cảnh giá xăng dầu tăng cao khiến ngư dân vẫn phải căng mặt để tìm cách ra khơi.

Anh Nguyễn Công Điện, chủ tàu cá BĐ-96205 cho hay: “Ở đây nộp nhiên liệu không khó vì các chủ thu mua đều cho nợ, nhưng khi giá xăng dầu tăng, từ biển trở về mà không hiệu quả cũng có nguy cơ phải bán nhà trả nợ”.

Thống kê từ UBND huyện Hoài Nhơn, toàn huyện đã có 700 tàu thuyền làm nghề câu mực, chụp mực chuyển sang nghề câu đèn cá ngừ đại dương.