(TSVN) – Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, trong 6 tháng đầu năm 2021, các địa phương đã xử phạt 1.527 vụ khai thác IUU với tổng số tiền xử phạt hơn 13,6 tỷ đồng. Để chấm dứt tình trạng này, một trong những giải pháp mạnh được Bộ đưa ra, trong năm 2021 sẽ khởi tố hình sự một số đường dây môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Thống kê của các địa phương cho thấy, từ đầu năm 2021 đến nay, xảy ra 32 vụ/53 tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý so cùng kỳ năm 2020 giảm 7 vụ/7 tàu. Trong số 32 vụ tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, đã xác định có 17 vụ/28 tàu vi phạm vùng biển nước ngoài, so cùng kỳ năm trước giảm 7 vụ/9 tàu; 15 vụ/25 tàu bị bắt giữ tại khu vực chồng lấn, vùng nước lịch sử, chưa rõ tọa độ bắt giữ, so cùng kỳ tăng 2 vụ/2 tàu. Các địa phương có vụ việc vi phạm vùng biển nước ngoài đã giảm đáng kể so với trước là: Bình Thuận, Phú Yên, Quảng Ngãi, Tiền Giang, Bến Tre… Tuy nhiên, việc xử phạt hành chính đối với các vi phạm về khai thác IUU tại các địa phương này chưa thật sự nghiêm minh, đặc biệt là xử phạt đối với hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài với tỷ lệ các vụ việc được xử lý còn rất thấp so với thực tế. Việc điều tra, xử lý các hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài còn hạn chế, vẫn chưa đưa ra xử lý được trường hợp nào để răn đe, giáo dục. Trong khi, vì lợi ích kinh tế cá nhân, một số ngư dân cố tình vi phạm hoặc qua môi giới, móc nối để đưa tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Ảnh minh họa
Về việc lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS), thời gian qua, các địa phương đã tăng cường theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá, quản lý đội tàu thông qua việc lắp đặt VMS. Tính đến nay, số lượng tàu cá lắp đặt thiết bị VMS có tín hiệu trên Hệ thống giám sát hành trình tàu cá là 26.915 tàu (đạt 87,45%). Trong đó tàu cá có chiều dài từ 24 m trở lên là 2.323 tàu (đạt 88,09%), tàu cá có chiều dài từ 15 m đến dưới 24 m là 24.592 tàu (đạt 87,39%). Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tỉnh lắp đặt thiết bị giám sát hành trình có tỷ lệ chưa cao như Thanh Hóa (đạt 46,90%), Quảng Trị (đạt 60,55%), Trà Vinh (đạt 65,53%), Quảng Ninh (đạt 65,50), Hà Tĩnh (đạt 65,69%)… Bên cạnh việc lắp thiết bị giám sát hành trình, các địa phương cũng triển khai cấp giấy phép khai thác cho tàu cá nhưng số lượng còn thấp. Đến nay, số lượng tàu cá đã cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định là 51.613 tàu, đạt 54,55%. Hiện còn 42.959 tàu chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản.
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, tạo chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống khai thác IUU, sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, Bộ NN&PTNT đề nghị các địa phương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên trước ngày 30/8/2021, đảm bảo kết nối thông suốt; tổ chức kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tình trạng hoạt động của thiết bị trước khi cho tàu cá đi khai thác thủy sản trên biển. Cùng đó, hoàn thành việc cấp Giấy phép khai thác thủy sản đối với những tàu tham gia khai thác xong trước ngày 30/10.2021. Đối với các trường hợp không lắp đặt thiết bị VMS, không thực hiện việc Cấp giấy phép khai thác thủy sản phải được lập danh sách, có lý do cụ thể, theo dõi quản lý chặt chẽ, xử lý nghiêm khi không tuân thủ quy định nhưng vẫn đưa tàu cá đi khai thác thủy sản.