(TSVN) – Khi dân số không ngừng tăng, NTTS trở thành công cụ quan trọng đảm bảo an ninh lương thực. Gánh trọng trách đó, ngành thủy sản phải phát triển bền vững theo hướng mở rộng ra khơi và không thể thiếu công nghệ hiện đại.
Đại dương bao phủ hơn 70% bề mặt trái đất nhưng chỉ 2 – 3% sản lượng thực phẩm toàn cầu được tạo ra từ đại dương. Các vùng biển vẫn đang bị rút cạn nguồn tài nguyên với hơn 100 triệu tấn tôm, cá làm thực phẩm. Để sản xuất đủ protein từ thủy sản theo cách bền vững, NTTS ngày càng trở nên quan trọng. Theo Liên hiệp quốc (UN), dân số thế giới sẽ chạm mức 8,5 tỷ người vào năm 2030, tiếp tục tăng lên 9,7 tỷ người vào năm 2050 và 11,2 tỷ người vào năm 2100, làm gia tăng gánh nặng an ninh lương thực toàn cầu. Cạnh đó, khoảng 1/3 trữ lượng cá toàn cầu đang bị khai thác quá mức và nhu cầu đang tăng cao với thực phẩm tốt cho sức khỏe như cá hồi giàu axit béo omega-3, đòi hỏi ngành thủy sản phải sớm tìm ra phương pháp sản xuất bền vững.
NTTS ngày càng giữ vai trò quan trọng trong ngành sản xuất thực phẩm toàn cầu. Để đảm bảo nguồn cung protein bền vững, ngành này buộc phải trang bị công nghệ hiện đại giúp nâng cao hiệu quả, chất lượng sản phẩm và năng suất tổng thể. Tại Na Uy, chính phủ và nông dân đều nhận ra tầm quan trọng của việc xây dựng trại nuôi trên biển quy mô lớn và kiên cố ngay cả ở những vùng nước chảy mạnh. Số hóa đang đi sâu vào ngành NTTS tại các nước tiên tiến, nhưng song hành cùng với nó là tự động hóa và điện khí hóa. Điển hình, hãng Nordlak tại Na Uy đã tiến hành xây dựng trang trại Havfarm dài 385 m và rộng gần 60 m ngoài khơi Na Uy. Sau khi hoàn thành, Nordlaks sẽ lên kế hoạch lắp đặt cáp điện lực 7,5 km với công suất 3,5 MW để đảm bảo cung ứng nguồn năng lượng sạch cho các trang trại từ đất liền.
Hãng Nordlaks đã lựa chọn Siemens làm đối tác cung cấp các giải pháp công nghệ tự động hóa và Raisioagro là đơn vị vận chuyển thức ăn. Raisioagro được các trại thủy sản khắp Phần Lan và Nga đánh giá cao về chất lượng dịch vụ và mức độ uy tín. Để theo dõi mọi sai sót chất lượng có nguy cơ xảy ra và giải đáp thỏa đáng mọi đề xuất từ khách hàng, Raisioagro đã thu thập dữ liệu của mọi lô hàng. Với sự trợ giúp của Siemens, Raisioagro kiểm soát thành công để tạo sự kết nối và quản lý dữ liệu dễ dàng tích hợp với tất cả hệ thống tự động hiện hành cũng như thiết bị mới trong tương lai.
Công ty SAT của Singapore, một đơn vị tiên phong ứng dụng hệ thống nuôi cá khép kín ngoài khơi đã ra mắt hệ thống trại nuôi cá nổi thông minh. Trại nuôi cá rộng 3.000 m2 ngoài khơi Paris Ris Coast sử dụng hệ thống RAS. Công ty SAT đã sử dụng hệ thống nuôi cá khép kín, tách biệt nước trại nuôi với nước biển. Điều này cho phép SAT kiểm soát tốt hơn các yếu tố môi trường có thể gây hại cho cá như: mầm bệnh, tảo độc nở hoa, tràn dầu và thay đổi khí hậu. Trang trại nuôi cá nổi của SAT ứng dụng công nghệ tiên tiến bằng cách sử dụng dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và phân tích video để giám sát cá cũng như phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh, qua đó giúp tăng năng suất và sản lượng cá thu được. Các vấn đề về chuyển đổi kỹ thuật số được hỗ trợ bởi đối tác Siemens. Kết quả là những con cá được nuôi trong mô hình này rất sạch và tươi, với hương vị tuyệt vời. Tất cả đạt được là nhờ vào hệ thống cảm biến thông minh có thể điều chỉnh được từ việc cho cá ăn, đến đo nhiệt độ nước và các thông số quan trọng khác.
Chia sẻ về tương lai của ngành NTTS, ông Erik Andreas Hektor tại Công ty DNV, Na Uy cho rằng, nuôi thủy sản đang dần được số hóa và mở rộng ra ngoài khơi. Giải pháp tối ưu nhất vẫn là kết hợp cả nuôi biển và đất liền bằng sức mạnh công nghệ; đồng thời kết nối hoàn hảo với nhu cầu của người tiêu dùng. Công nghệ NTTS rất đa dạng và mỗi giải pháp phải phù hợp với điều kiện cụ thể của từng trang trại.
Petri Elonen, kỹ sư chất lượng tại Raisioagro cho biết, ứng dụng công nghệ số như MindSphere App tạo ra kết nối đám mây, phân tích dữ liệu và công cụ quản lý thông tin trực tiếp để tối ưu hóa vận hành. Ứng dụng này hoạt động trên tất cả các trình duyệt web phổ biến. Ngoài ra, cảm biến đảm bảo hàm lượng ôxy hòa tan, chất lượng nước, tạo môi trường không áp lực giúp cá tăng trưởng tối ưu. Phân tích video bằng máy học và thuật toán tính sinh khối và mức độ no/đói của từng con cá giúp cho ăn tối ưu. Hệ thống camera vision phát hiện các dấu hiệu bất thường trên da cá, hành vi bơi…, từ đó giúp ngăn chặn dịch bệnh bùng phát.
Mi Lan
Theo International Aquaculture