(TSVN) – Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 11/2022, lần đầu tiên trong năm xuất khẩu thủy sản rơi xuống mức âm, giảm trên 14%, chỉ đạt khoảng 780 triệu USD.
Cụ thể, tháng 11/2022, tăng trưởng xuất khẩu thủy sản giảm trên 14% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt khoảng 780 triệu USD, mức thấp nhất kể từ Tết Nguyên đán. Lũy kế tới hết tháng 11/2022, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 10,2 tỷ USD, tăng gần 28% so với cùng kỳ năm 2021.
Trong tháng 11, xuất khẩu tôm, cá tra, cá ngừ đều giảm sâu từ 20 – 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ có mực, bạch tuộc và các loại cá biển xuất khẩu vẫn giữ được tăng trưởng dương lần lượt là 9% và 6%. Lũy kế 11 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra vẫn tăng trưởng mạnh 63%, đạt gần 2,3 tỷ USD, tôm thu về trên 4 tỷ USD, tăng 14%. Cá ngừ là ngành có tăng trưởng lớn thứ 2 với mức 40% đạt 941 triệu USD. Xuất khẩu mực, bạch tuộc cũng tăng trưởng mạnh 30%, đạt 704 triệu USD.
Ảnh minh họa
Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của thủy sản Việt Nam với trên 2 tỷ USD, tăng gần 10% so với cùng kỳ năm 2021. Xuất khẩu sang Trung Quốc – Hồng Kông và thị trường Nhật Bản đạt doanh số gần tương đương nhau, khoảng 1,6 tỷ USD. Thị trường EU đến cuối tháng 11 vừa qua đã mang về cho thủy sản Việt Nam trên 1,2 tỷ USD và Hàn Quốc mang về trên 882 triệu USD. Khối các nước CPTPP (bao gồm cả Nhật Bản), chiếm trên 26% tổng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam với gần 2,7 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm, tăng 34% so với cùng kỳ.
Kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 10 tỷ USD là kết quả của sự tăng trưởng mạnh 3 quý đầu năm, với thuận lợi nhu cầu thị trường, giá xuất khẩu tăng, nguồn nguyên liệu đủ cung ứng cho đơn hàng. Giai đoạn nửa cuối năm tăng trưởng xuất khẩu đã chậm lại, nhu cầu thị trường tụt dốc, thể hiện rõ rệt nhất ở kết quả xuất khẩu trong quý IV. Trong tháng 10/2022, xuất khẩu thủy sản chỉ tăng 2% so với cùng kỳ, sang tháng 11/2022 thấp hơn hẳn 14% so với tháng 11/2021.
VASEP cũng đưa ra dự báo, tháng 12, xuất khẩu thủy sản sẽ giảm sâu hơn nữa và đà sụt giảm kéo dài sang năm 2023. Lạm phát ảnh hưởng nặng nề đến các thị trường nhập khẩu, khiến nhu cầu mua hàng cho giai đoạn quý I/2023 gần như đình trệ. Nhiều doanh nghiệp thủy sản cho biết, đơn hàng sụt giảm mạnh không chỉ đối với các mặt hàng giá cao như tôm sú, tôm thẻ chân trắng cỡ lớn, hải sản cao cấp như mực, bạch tuộc, cá ngừ…, mà cả các sản phẩm có giá vừa phải như tôm cỡ nhỏ, cá tra, cá biển nhỏ, chả cá, surimi… cũng đều bị giảm đáng kể nhu cầu cho quý I/2023.
Theo nhận định của một số doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, những thách thức của nửa cuối năm của không chỉ thủy sản mà nhiều ngành hàng xuất khẩu khác đã được dự báo khá sớm và không tránh khỏi. Càng về cuối năm, càng có nhiều doanh nghiệp thủy sản rơi vào tình trạng bị đối tác hoãn nhận đơn hàng đã ký kết; thậm chí hủy một số đơn hàng đã thỏa thuận. Việc trao đổi kế hoạch đơn hàng, kinh doanh năm sau cũng bị trì hoãn do không chắc chắn về nhu cầu thị trường. Trước mắt doanh nghiệp phải tập trung trao đổi, đàm phán khách hàng tìm cách giảm thiểu khó khăn, thiệt hại với tinh thần cùng chia sẻ.
Doanh nghiệp cũng cần đánh giá lại lợi thế, hạn chế của mình để chú trọng quảng bá tiêu thụ sản phẩm có thế mạnh, tránh đối đầu trực tiếp với các đối thủ trong nhóm sản phẩm ít lợi thế. Mặt khác, doanh nghiệp cần tinh gọn mọi mặt từ bộ máy, dây chuyền sản xuất, các định mức tiêu hao để tập trung giảm giá thành sản phẩm, từ đó tăng sức cạnh tranh
Bình An