Ngành cá tra Việt Nam bứt tốc, lãi lớn trong quý II

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra đã đạt kim ngạch 1,22 tỷ USD sau 7 tháng đầu năm 2025, tăng 11,1% so với cùng kỳ năm 2024. Bức tranh tích cực này được thể hiện rõ qua báo cáo tài chính quý II của các doanh nghiệp đầu ngành.

Doanh nghiệp cá tra lãi kỷ lục

Giá vốn hàng bán giảm, tỷ giá và giá bán cải thiện, cùng với việc tiết giảm chi phí tài chính và bán hàng đã giúp lợi nhuận ròng của nhiều doanh nghiệp cá tra niêm yết tăng trưởng mạnh.

Vĩnh Hoàn (VHC): Ghi nhận lợi nhuận sau thuế gần 523 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với cùng kỳ năm ngoái và là mức lợi nhuận cao nhất tính từ quý II/2023. Ban lãnh đạo cho biết, nguyên nhân chủ yếu là do sản lượng bán hàng tăng và giá thành sản xuất giảm.

Đa Quốc Gia I.D.I (IDI): Báo lãi sau thuế 33 tỷ đồng, tăng 83% so với cùng kỳ năm ngoái, mức cao nhất trong 11 quý trở lại đây. Kết quả này đến từ doanh thu bán hàng tăng nhờ giá bán và tỷ giá ngoại tệ, cùng với chi phí bán hàng được tiết giảm.

Nam Việt (ANV): Ghi nhận mức doanh thu hàng quý cao nhất từ trước đến nay, đạt 1.726 tỷ đồng, tăng gần 45%. Lợi nhuận ròng tăng đột biến lên 333 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái vẫn còn lỗ.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp khác như Thủy sản Bến Tre (ABT) và Thủy sản Cửu Long An Giang (ACL) cũng ghi nhận doanh thu quý II tích cực, cho thấy sự phục hồi rõ nét của toàn ngành.

Thách thức từ chính sách thuế Mỹ

VASEP cho biết, thông tin Mỹ áp thuế chống trợ cấp 20% đối với cá tra từ Việt Nam bắt đầu từ ngày 1/8 đã khiến nhiều doanh nghiệp nhanh chóng điều chỉnh chiến lược kinh doanh. Trong ngắn hạn, các doanh nghiệp đã hạn chế nhận thêm đơn hàng mới, đồng thời đẩy mạnh giao hàng trước mốc áp thuế để giảm thiểu rủi ro chi phí. Đây là lý do vì sao kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Mỹ vẫn tăng mạnh trong giai đoạn đầu hè.

Ngoài ra, việc Mỹ áp mức thuế lên tới 50% với thủy sản Brazil từ ngày 1/8 cũng mở ra cơ hội giành thêm thị phần cho cá tra Việt. VASEP nhận định, Brazil có thể mất lợi thế cạnh tranh do thuế cao, tạo điều kiện cho Việt Nam tận dụng sự dịch chuyển đơn hàng. 8 doanh nghiệp lớn, trong đó có Vĩnh Hoàn, được áp thuế chống bán phá giá 0% theo kết quả POR20, đang là điểm sáng giúp khôi phục niềm tin thị trường Mỹ. Bà Nguyễn Ngô Vi Tâm, Tổng Giám đốc Vĩnh Hoàn, cho rằng ngay cả khi áp thuế đối ứng 46% thì giá cá tra vẫn rất cạnh tranh so với các loại cá thịt trắng khác tại Mỹ.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn đáng kể. VASEP cảnh báo rằng Trung Quốc, nhà cung cấp cá thịt trắng lớn nhất vào Mỹ, vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh nhờ thỏa thuận hoãn áp thuế riêng. Trong 5 tháng đầu năm, Trung Quốc đã xuất khẩu tới 368 triệu USD cá thịt trắng sang Mỹ, gần gấp đôi cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp Việt vẫn đối mặt với áp lực từ chi phí đầu vào tăng cao, khả năng thương lượng giá bán bị siết chặt và tiến độ giao hàng bị ảnh hưởng.

Triển vọng và chiến lược thích ứng

Về dài hạn, VASEP nhận định thị trường Mỹ vẫn là một điểm đến quan trọng, nhưng không thể xem là “bất biến”. Do đó, các doanh nghiệp cần tiếp tục đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, hướng đến châu Âu, Trung Đông và Mỹ Latinh để giảm phụ thuộc và tăng khả năng chống chịu trước rủi ro thương mại.

Về giá cá tra, các chuyên gia của VCBS Research dự báo giá xuất khẩu sang Mỹ và EU sẽ chững lại trong quý 3, nhưng có thể tăng nhẹ vào các tháng cuối năm để phục vụ dịp Giáng sinh và năm mới. Giá cá tra xuất khẩu sang Trung Quốc có thể sẽ duy trì đà tăng nhẹ nhờ các chính sách về mục tiêu dinh dưỡng của chính phủ nước này.

Ở chiều ngược lại, Chứng khoán Phú Hưng giữ quan điểm thận trọng với triển vọng ngành cá tra năm nay, khi giá bán khó tăng do nguồn cung nguyên liệu thiếu hụt và tâm lý thận trọng trong quản lý hàng tồn kho cho đến khi có thông tin rõ ràng về chính sách thuế đối ứng.

Tuệ Lâm