Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc tăng vọt, Mỹ sụt giảm

Theo báo cáo mới nhất từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 7/2025, xuất khẩu tôm đạt 410 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Nhờ đà tăng này, lũy kế 7 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tôm đã cán mốc 2,5 tỷ USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm trước.

Trung Quốc và CPTPP dẫn đầu đà tăng trưởng

Trong cơ cấu thị trường, Trung Quốc và Hồng Kông tiếp tục giữ vị trí số một với kim ngạch đạt 710 triệu USD, tăng 78% so với cùng kỳ và chiếm 29% tổng kim ngạch xuất khẩu. Riêng trong tháng 7, xuất khẩu sang thị trường này đạt 115 triệu USD, tăng 63% nhờ nhu cầu tiêu thụ mạnh, đặc biệt với sản phẩm tôm hùm, cùng lợi thế địa lý và chi phí logistics thấp.

Khối thị trường CPTPP cũng ghi nhận kết quả tích cực với kim ngạch đạt 699 triệu USD, tăng 36% và chiếm 28% tổng giá trị. Trong đó, Nhật Bản là thị trường lớn nhất trong khối, đạt 320 triệu USD, tăng 15%. Dù đồng yên yếu đã khiến xuất khẩu sang Nhật Bản giảm nhẹ 1,4% trong tháng 7, nhu cầu với các sản phẩm tôm chế biến, giá trị gia tăng vẫn duy trì ổn định.

Ngoài ra, xuất khẩu tôm sang EU đạt 309 triệu USD trong 7 tháng đầu năm, tăng 17%, hưởng lợi từ Hiệp định EVFTA, lạm phát hạ nhiệt và nhu cầu ổn định. Thị trường Hàn Quốc cũng đạt 203 triệu USD, tăng 13%, nhờ nhu cầu tôm chế biến cho kênh HORECA và tiêu thụ nội địa ổn định.

Thị trường Mỹ sụt giảm

Ngược lại, xuất khẩu tôm sang Mỹ, thị trường từng là đầu tàu, đang gặp nhiều khó khăn. Tháng 7, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này chỉ đạt 63 triệu USD, giảm 29% so với cùng kỳ. Lũy kế 7 tháng, xuất khẩu chỉ tăng 3%, đạt 404 triệu USD. VASEP cho biết, sau giai đoạn tăng mạnh vào tháng 5 và 6 nhờ các đơn hàng “chạy thuế”, hoạt động xuất khẩu sang Mỹ đã chững lại do mức thuế đối ứng 20% chính thức có hiệu lực, cùng với nguy cơ từ thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp. Điều này làm thu hẹp biên lợi nhuận, buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh chiến lược giá và cơ cấu đơn hàng. So với các đối thủ như Ecuador (thuế 15%) hay Indonesia và Philippines (19%), tôm Việt Nam đang dần mất lợi thế cạnh tranh.

Về cơ cấu sản phẩm, tôm chân trắng vẫn là chủ đạo với 1,6 tỷ USD (tăng 8%), chiếm 63% tổng kim ngạch. Đáng chú ý, các loại tôm khác đạt 657 triệu USD, tăng mạnh 117% nhờ các đơn hàng tôm đông lạnh từ châu Á.

VASEP dự báo, xuất khẩu tôm cả năm 2025 có thể đạt 3,6-3,8 tỷ USD nếu các doanh nghiệp tiếp tục khai thác tốt các thị trường châu Á, EU, CPTPP và đẩy mạnh sản phẩm chế biến giá trị gia tăng sang Nhật Bản. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng có thể chậm lại trong nửa cuối năm nếu Mỹ tiếp tục giảm nhập khẩu. Do đó, để giữ đà tăng trưởng, doanh nghiệp cần chủ động đa dạng hóa thị trường, tăng tỷ trọng sản phẩm chế biến, đáp ứng các tiêu chuẩn chứng nhận khắt khe và xây dựng chiến lược giá phù hợp với biến động chính sách quốc tế.

Tuệ Lâm