Vai trò của tỏi trong nuôi tôm

Kháng sinh tự nhiên

Tỏi có tên gọi khoa học là Allium sativum, ngoài công dụng là một loại gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày thì tỏi còn được biết đến là một chất kháng sinh tự nhiên cho tôm. Tỏi có chứa Allin, một axit hữu cơ; khi bị đập dập sẽ kết hợp với Allicinase có trong tỏi để tạo thành Allicin. Allicin có khả năng kháng khuẩn và nấm. Chất Allicin có khả năng kháng khuẩn bằng 1/5 thuốc Peniciline và bằng 1/10 thuốc Oxytetracycline. Tỏi cũng có công hiệu để trị bệnh sán, giun kim, các bệnh nấm,… Trong tỏi còn chứa diallyl disulfide; chất này không những mạnh hơn hai dòng kháng sinh thường đang dùng trong nuôi trồng thủy sản là Erythromycin, Ciprofloxacin mà còn có tác dụng nhanh hơn.

Tỏi có thể dùng trong nuôi tôm như một chất thay thế kháng sinh. Ảnh: Biogency

Sử dụng tỏi trong điều trị bệnh không những hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh, nó còn hạn chế hiện tượng kháng thuốc của vi khuẩn. Một lợi thế lớn nhất của việc sử dụng tỏi đó là chi phí thấp, tạo ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Ưu điểm nữa của việc sử dụng tỏi đó là dễ tìm kiếm ngoài tự nhiên hoặc người dân có thể tự trồng được.

Đối với tôm, tỏi có tác dụng trong việc phòng trị bệnh đường ruột. Tỏi kích thích quá trình thực bào, đại thực bào. Bổ sung tinh dầu tỏi cho tôm có thể giúp tăng chỉ số hồng cầu, lượng hemoglobin, bạch cầu và tiểu cầu. Như vậy tỏi có thể dùng trong nuôi tôm như một chất thay thế kháng sinh và các yếu tố trị liệu hóa học. Tỏi có khả năng ức chế, thậm chí kháng vi khuẩn gây bệnh, ký sinh trùng và cả virus, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch cho động vật thủy sản.

Sử dụng

Người nuôi có thể sử dụng tỏi giã trực tiếp cho ăn định kỳ để phòng bệnh. Giã nhuyễn 10 – 15 g tỏi sau đó trộn với 1 kg thức ăn, ngâm 5 – 10 phút rồi cho tôm ăn. Tần suất mỗi tháng 1 đợt ăn, mỗi đợt từ 3 – 5 ngày.

Hoặc cũng có thể sử dụng rượu tỏi bằng cách giã nhuyễn 1 kg tỏi tươi, sau 15 phút cho vào bình chứa 1 L rượu 450, đậy kín nắp bình. Sau 5 – 7 ngày lọc lấy nước, trộn cho tôm ăn sẽ giúp tôm có đường ruột khỏe, hạn chế mắc bệnh phân trắng nguy hiểm. Liều lượng được khuyến cáo là 10 mL trộn với 1 kg thức ăn, ngày cho ăn 3 cữ, tôm 10 ngày tuổi trở đi là có thể dùng được. Nên sử dụng rượu tỏi đủ thời gian ngâm, không nên ngâm quá lâu.

Tuy nhiên, cần lưu ý, không nên cho tôm ăn quá nhiều tỏi trong một lúc, chúng sẽ làm hệ tiêu hóa của tôm có thể bị rối loạn nhất là cho ăn lúc đói.

Không nên nấu chín tỏi vì ở nhiệt độ cao hoạt chất Allicin sẽ phân hủy và giảm tác dụng (Allicin kém bền, không tồn tại lâu trong điều kiện môi trường bên ngoài).

Tỏi có khả năng diệt khuẩn vì vậy các lợi khuẩn cũng có thể bị tiêu diệt, nên bổ sung thêm men vi sinh đường ruột để các lợi khuẩn có nhiều hơn, bảo đảm hệ miễn dịch tôm tốt.

Nếu dùng tỏi trộn với các loại thuốc, men nên tìm hiểu và tham khảo trước tránh các tác dụng đối ngược nhau ảnh hưởng lên tôm.

Lê Loan