(TSVN) – Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Bột cá và Dầu cá Thế giới (IFFO), sản lượng bột cá và dầu cá toàn cầu trong tháng 8/2025 nhìn chung ổn định. Tính lũy kế từ đầu năm, bột cá tăng khoảng 8%, còn dầu cá tăng 4% so với cùng kỳ năm trước.
Sản lượng tăng
Trước đó, vào tháng 7/2025, sản lượng bột cá đã tăng 8% và dầu cá tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Sang tháng 8, mức tăng của bột cá giữ nguyên, còn dầu cá giảm nhẹ.
IFFO cho biết, sự tăng trưởng này chủ yếu đến từ sản lượng cao hơn tại hầu hết các khu vực, ngoại trừ Bắc Âu ghi nhận mức giảm so với năm trước. Với dầu cá, phần lớn các quốc gia đều duy trì được xu hướng tăng, trừ Tây Ban Nha và Peru.
Báo cáo cũng nêu rõ, sản lượng dầu cá của Peru giảm mạnh trong mùa khai thác gần đây là yếu tố chính kéo giảm tổng sản lượng toàn cầu. Trong một năm bình thường, Peru chiếm khoảng 20% sản lượng bột cá và dầu cá thế giới, vì vậy lịch khai thác của nước này có tác động đáng kể đến nguồn cung và xu hướng thị trường toàn cầu.
Trung Quốc kỳ vọng phục hồi
Trong khi các khu vực khác giữ ổn định, Trung Quốc – nơi IFFO theo dõi xu hướng thông qua các chỉ số về nuôi trồng thủy sản và ngành thịt heo lại ghi nhận sản lượng nguyên liệu biển nội địa giảm trong 9 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm trước. Tuy vậy, theo IFFO, nhu cầu bột cá nội địa vẫn rất mạnh, và sản lượng trong nước được dự báo sẽ cải thiện trong vài tuần tới.
Dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho thấy, bất chấp thời tiết cực đoan như nắng nóng và bão, sản lượng cá nuôi trong 8 tháng đầu năm 2025 vẫn cao hơn cùng kỳ năm 2024. Khi nhiệt độ hạ dần, mùa cao điểm sản xuất và tiêu thụ nguyên liệu biển dự kiến kết thúc vào tháng 10.
Phân tích của IFFO cho thấy, trong giai đoạn này, mức tiêu thụ bột cá cho nuôi trồng thủy sản ở Trung Quốc đã vượt năm trước, nhờ lợi nhuận cải thiện của một số loài nuôi chủ lực.
Ngược lại, ngành chăn nuôi heo lại gặp khó khi nhu cầu thức ăn cho heo con sụt giảm do giá thịt thấp. Nhiều hộ nuôi tỏ ra thận trọng, giảm đàn nái sinh sản và hạn chế tái nuôi vỗ béo để hỗ trợ giá trong tương lai. Những động thái này được dự báo sẽ giúp ổn định giá thịt heo, nhưng đồng thời làm giảm tổng nguồn cung heo và nhu cầu nguyên liệu biển dùng trong thức ăn chăn nuôi.
Mục tiêu phát triển bền vững
Ngoại trừ Trung Quốc – nơi dữ liệu được thu thập từ các nguồn riêng, các số liệu trong báo cáo của IFFO được tổng hợp từ thành viên tại Chile, Đan Mạch, Quần đảo Faroe, Iceland, Bờ Biển Ngà, Mauritius, Na Uy, Anh, Mỹ, Peru, Nam Phi và Tây Ban Nha. Những quốc gia này chiếm khoảng 40% sản lượng bột cá và 50% sản lượng dầu cá toàn cầu.
Bên cạnh việc theo dõi thị trường, IFFO còn đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy tính bền vững dài hạn của ngành nguyên liệu biển. Gần đây, tổ chức này là một trong những đơn vị chủ chốt tham gia nghiên cứu mới về tính bền vững của nguyên liệu thức ăn thủy sản, kêu gọi ngành nuôi trồng thủy sản áp dụng nguyên tắc kinh tế tuần hoàn trong thiết kế và sản xuất thức ăn cho cá.
Nghiên cứu do Tiến sĩ Brett Glencross, Giám đốc kỹ thuật của IFFO, cùng nhóm chuyên gia và nhà khoa học quốc tế thực hiện, chỉ ra rằng bột cá và dầu cá có thể sở hữu dấu chân carbon thấp hơn nhiều nguyên liệu có nguồn gốc thực vật. Báo cáo cảnh báo rằng việc giảm sử dụng nguyên liệu biển mà không có cách tiếp cận toàn diện có thể khiến tổng lượng phát thải của thức ăn thủy sản tăng lên.
Hiện nay, một công thức thức ăn thủy sản hiện đại có thể chứa hơn 40 loại nguyên liệu khác nhau. Trong hai thập kỷ qua, khi nguồn nguyên liệu thực vật trở nên phổ biến, tỷ lệ nguyên liệu biển trong thức ăn đã giảm từ 25% xuống chỉ còn 9%. Dù xu hướng này giúp giảm áp lực lên nguồn cá tự nhiên, song nó cũng khiến ngành sản xuất thức ăn phụ thuộc nhiều hơn vào nông nghiệp, kéo theo các thách thức mới như mất đa dạng sinh học và tăng phát thải khí nhà kính.
Bình luận về nghiên cứu, ông Glencross nhấn mạnh: “Một trong những yếu tố cốt lõi của kinh tế tuần hoàn là đảm bảo sử dụng nguyên liệu một cách bền vững. Nếu áp dụng một bộ quy tắc thống nhất, minh bạch, chúng ta có thể tránh việc chuyển gánh nặng môi trường từ sản phẩm này sang sản phẩm khác.”
Mi Lan