Tình trạng ô nhiễm tại cảng cá Vĩnh Lương, TP.Nha Trang (Khánh Hòa) đã xuất hiện từ lâu nhưng đến nay chưa thể khắc phục, đang tiềm ẩn nhiều mầm bệnh cho cảng cá này.
Cảng cá Vĩnh Lương (CCVL) – một trong những cảng cá đầu mối lớn thuộc tỉnh Khánh Hòa, nhưng điều ngạc nhiên là đến thời điểm này cảng chưa có hệ thống xử lý nước thải khiến cảng này bị ô nhiễm nghiêm trọng. Hàng ngày, một lượng lớn nước thải chưa qua xử lý xả trực tiếp xuống cảng, tạo nên những khu vực nước đen ngòm, bốc mùi hôi nồng nặc… Trước đây, CCVL do TP.Nha Trang quản lý, năm 2009 cảng được bàn giao về cho Sở NN-PTNT tỉnh Khánh Hòa quản lý dưới mô hình Ban Quản lý. CCVL là nơi tập trung nhiều tàu thuyền ra vào để bán cá, tiếp nhiên liệu, thực phẩm. Không chỉ có tàu của tỉnh Khánh Hòa mà một số tàu cá các tỉnh Phú Yên, Bình Định cũng thường xuyên vào đây, vì thế, lượng hải sản qua cảng khá nhiều so với các cảng cá khác. Theo thống kê, năm 2012 có gần 6.000 tấn hải sản thông qua cảng, trong đó chủ yếu là cá hố, cá tạp, mực tươi… Sau khi thu mua, nhiều chủ nậu đã trực tiếp sơ chế hải sản ngay tại cảng, sau đó mới đem đi chế biến. Trong quá trình sơ chế, do không có chỗ xử lý nước thải, các chủ nậu vô tư xả thẳng xuống chân cầu cảng hoặc nước thải theo những con mương nhỏ chảy thẳng xuống biển.
Chế biến đá ngay trên nền cảng ô nhiễm
Theo quan sát của chúng tôi, tại CCVL vào thời điểm 2 giờ chiều trở đi, lúc tàu bè nhộn nhịp cập cảng, đó cũng chính là lúc người dân ồ ạt sơ chế hải sản, khiến cả một vùng cảng lênh láng nước thải. Kinh hoàng hơn, nhiều hộ kinh doanh đá lạnh chế biến đá ngay trên những vũng nước ô nhiễm, đen ngòm. Vậy mà số đá lạnh này được xay và vận chuyển lên tàu để ướp cá khi tàu ra khơi. Không chỉ có nước thải, rác thải tại CCVL cũng ngập tràn. Rác ngổn ngang từ trên bờ, tràn cả xuống biển, có nơi rác đã đóng thành từng ụ dài vài chục mét. Mùi hôi của nước thải, hải sản cộng thêm mùi từ rác khiến không khí tại CCVL càng ngột ngạt hơn. Bà Lê Thị Na, một hộ bán ốc nhỏ lẻ tại CCVL cho biết, bà đã bán ốc ở cảng từ ngày cảng mới hình thành. Theo bà thì trong vòng 10 năm trở lại đây không khí tại CCVL nặng nề hơn do tàu bè đổ về đây bán hải sản ngày càng nhiều, trong khi cảng lại không có hệ thống xử lý nước thải. Khi nước thải đổ xuống biển thì nước quanh quẩn tại cảng, khi gặp gió làm bốc mùi hôi thối toàn vùng cảng. Nghiêm trọng hơn, nhiều hộ kinh doanh sơ chế hải sản cũng lấy chính nguồn nước thải từ cầu cảng lên để dùng.
Với quy mô hoạt động giao thương hiện nay, đáng ra CCVL phải được xây dựng hệ thống xử lý nước thải từ lâu. Theo đại diện Ban Quản lý CCVL, cảng đã được tỉnh phê duyệt nâng cấp mới rất quy mô, trong đó có việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải hoành tráng. Dó đó, khi dự án nâng cấp chính khởi công thì hệ thống xử lý nước thải mới được xây dựng, chấm dứt tình trạng ô nhiễm hiện nay. Tuy nhiên, cảng lúc nào nâng cấp thì còn phải chờ.