(Thủy sản Việt Nam) – Yếu tố môi trường có ý nghĩa quan trọng trong nuôi tôm, nhất là khi gặp điều kiện bất lợi. Để giảm bớt rủi ro trong quá trình nuôi tôm, đồng thời giảm giá và thành nâng cao hiệu quả sản xuất, bà con nên lưu ý một số vấn TSVN giới thiệu dưới đây.
Kỳ I:
Quản lý màu nước:
– Độ trong thích hợp nhất cho tôm nuôi là 30-40cm, ao có độ trong thấp hơn 20cm là ao quá đục, thường ở những ao loại này tảo phát triển rất mạnh, gây thiếu O2 lúc sáng sớm. Các chất hữu cơ này gây ô nhiễm và làm giảm khả năng sinh trưởng, đề kháng bệnh tật của tôm.
– Ao có độ trong cao hơn 40cm do nước nghèo dinh dưỡng, tảo kém phát triển. Khi độ trong quá cao ánh sáng xuyên xuống đáy ao làm giảm khả năng bắt mồi của tôm.
– Nếu độ trong thấp thì nên thay nước và độ trong cao thì nên bón phân thêm cho ao.
– Màu nước giúp tôm ổn định, ăn khoẻ, ánh sáng không chiếu rọi xuống được đáy ao, do đó, tôm ở dưới đáy ao sẽ không sốc, phát triển tốt hơn so với ao có màu nước quá trong. Ở những ao nước quá trong thì tảo đáy (lap – lap) có cơ hội bùng phát gây thiệt hại cho tôm, tôm thường xuyên bơi quanh bờ, tiêu hao năng lượng cho hoạt động sẽ làm cho tôm phát triển chậm.
– Giúp ổn định môi trường nước trong ao.
– Ban ngày nhờ sự quang hợp của tảo sẽ làm tăng hàm lượng O2 trong nước, vì vậy có thể giảm việc mở máy quạt nước.
– Tăng lượng thức ăn tự nhiên, nếu có quá trình chuẩn bị mực nước tốt, lượng động thực vật phù du nhiều làm thức ăn cho tôm ấu trùng, sẽ giúp tôm phát triển nhanh hơn so với ao nước trong, giảm bớt chi phí thức ăn.
Ổn định môi trường nước là một yếu tố quan trọng trong nuôi tôm
Tác hại khi tảo phát triển quá mức
– Gây thiếu CO2 vào ban đêm dẫn đến tôm nổi đầu vào lúc sáng sớm. Nếu pH trong ngày chênh lệch nhiều (>0,5) có thể làm độ độc Amonia (NH3) tăng thêm.
– Làm nghẽn mang tôm, nhất là các loại tảo thuộc nhóm tảo sợi như: Ocillatoria sp, Nitzshia sp… ảnh hưởng đến sự hô hấp của tôm.
– Khi tảo chết, xác tảo chìm bị tích tụ dưới đáy gây ra tình trạng thiếu O2 (do quá trình phân huỷ chất hữu cơ) sẽ tạo thành nhiều khí độc.
Cách khắc phục
– Điều chỉnh độ trong của nước ao khoảng 30-40 cm, nếu độ trong thấp, cấn tiến hành thay nước để làm giảm mật độ tảo trong ao nuôi, đồng thời làm hạn chế khí độc, tăng hàm lượng oxy trong nước (nước thay từ ao lắng đã xử lý mầm bệnh, kiểm tra các yếu tố môi trường có phù hợp với ao nuôi).
– Giảm lượng thức ăn trong ao nuôi.
– Dùng hóa chất cắt tảo để diệt bớt tảo trong ao nuôi. Sau mỗi lần dùng thuốc nên sử dụng Dolomite (khi dùng thuốc diệt tảo chỉ sử dụng 1/3 ao nuôi tránh tình trạng cắt tạo đột ngột sẽ làm hàm lượng oxy trong nước giảm ảnh hưởng đến tôm nuôi) .- Sau 2-3 ngày, dùng men vi sinh với liều lượng gấp đôi để phân hủy xác tảo.
Nhiệt độ
Nhiệt độ của nước thích hợp nhất cho quá trình nuôi tôm là từ 28-320C. Khi nhiệt độ <280C tôm kém ăn, nhiệt độ >320C tôm kém ăn đồng thời màu nước thay đổi. Do đó, khi nhiệt độ tăng hay giảm dưới mức độ thích hợp thì nên giảm từ 30-50% khối lượng thức ăn ở cữ cho ăn đó và tùy theo khả năng bắt mồi của tôm mà tăng thức ăn lại sau khi nhiệt độ nước ổn định trở lại.
Độ mặn (So/oo)
Tôm sú là loài động vật biển chịu đựng được độ mặn tương đối rộng từ 2-350/00, nhưng thích nghi nhất là 15-250/00. Tôm thường bị mềm vỏ do thiếu các khoáng chất trong quá trình tạo vỏ. Khắc phục bằng cách bổ sung cho tôm các loại khoáng chất có chứa trong Magie, Calcium với liều lượng 5-10gr/kg thức ăn. Nếu độ mặn >300/00 thì nuôi tôm chậm lớn. Vì vậy cần lựa chọn mùa vụ hợp lý để tránh sự biến động của độ mặn.
(Xem tiếp kỳ sau)