Xuất khẩu tôm sang Australia gặp khó vì cách kiểm tra ADN

Theo Thương vụ Việt Nam tại Australia, trong 11 tháng đầu năm 2014, XK thủy sản sang Australia đạt 213,45 triệu USD, tăng khoảng 24% so với cùng kỳ năm 2013. Cá tra Việt Nam ngày càng phổ biến ở Australia nhưng tôm lại là mặt hàng được XK nhiều nhất. Hiện, Việt Nam đứng thứ hai về XK tôm cho nước này sau Trung Quốc.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Tôm nuôi tại Australia thường rất đắt nhưng được ưa chuộng vì tươi và người Australia thích mua hàng thực phẩm trong nước vì uy tín thương hiệu. Mặc dù vậy, ngày càng có nhiều người tiêu dùng chọn tôm đông lạnh NK từ Thái Lan và Việt Nam do giá thành thấp hơn và chất lượng ngày càng được cải thiện.

Việt Nam đang là nước sản xuất tôm sú lớn nhất thế giới, trong khi người tiêu dùng Australia lại khá ưa chuộng tôm sú to. Vì vậy, tiềm năng mở rộng hơn nữa XK tôm sú sang Australia là rất lớn.

Thương vụ Việt Nam tại Australia cho rằng, cơ hội XK lớn nhưng khó khăn đặt ra hiện nay là các qui định nghiêm ngặt của Australia về vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật được sử dụng như một hàng rào kỹ thuật đối với các nước NK thủy sản vào thị trường này, đặc biệt đối với sản phẩm tôm, nhất là tôm tươi đông lạnh, thế mạnh của tôm Việt Nam và các nước Đông Nam Á khác như Thái Lan, Indonesia.

Trong mấy năm qua, Chính phủ Australia vì bảo vệ việc nuôi tôm trong nước và đã dựng nên hàng rào kỹ thuật là kiểm tra virus đốm trắng (White spot) và đầu vàng (Yellow head) trong tôm tươi của Việt Nam xuất sang Australia, nếu kết quả dương tính (ngưỡng 0%) sẽ không được nhập vào Australia.

Một khó khăn nữa là các phòng lab của Australia kiểm tra virus theo phương pháp Real-time PCR, tức là kiểm AND của virus, khi đó thì virus cho dù đã chết, chỉ còn lại xác vẫn bị coi là dương tính và bị trả hàng về.

Phương pháp này rất ít phòng lab ở Việt nam có thể phát hiện được được. Do vậy, DN không biết làm thế nào để có thể xuất được tôm tươi đông lạnh vào Australia, nên chỉ có thể xuất tôm đã luộc chín, hoặc tôm tẩm bột, tẩm gia vị mặc dù nhu cầu đối với mặt hàng này thấp hơn nhiều so với tôm tươi.

Để thúc đẩy XK thủy sản nói chung và mặt hàng tôm nói riêng sang Australia, hiện nay, Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP) đang kiến nghị với cơ quan hữu quan Australia xem xét bỏ việc kiểm các loại virus trên đối với tôm Việt Nam, vì điều này không đe dọa dịch bệnh cho ngành nuôi tôm nội địa do sản lượng tôm nuôi tại Australia rất ít.

Ngoài ra, trong khi chờ xem xét dỡ bỏ việc kiểm dịch nêu trên, VASEP cũng kiến nghị nên có thỏa thuận song phương giữa Australia và Việt Nam về thống nhất phương pháp kiểm virus.