Vụ “nạo vét sông hay chỉ lo hút cát” ở Đồng Nai: DN được lợi, dân khóc ròng

Việc nạo vét và hút cát ở khu vực sông Đồng Kho, xã Phước An, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai khiến cuộc sống của người dân bị đảo lộn khi hút cát quá nhiều và hút gần bờ. “Dự án trên chỉ mang lại lợi nhuận cho chủ đầu tư do tiền thu từ cát. Trữ lượng cát ở khu vực này lớn lại đẹp, bán rất có giá trên thị trường. Đây chính là lý do mà doanh nghiệp (DN) tiến hành việc nạo vét” – ông Châu Ngọc Minh, một người dân nuôi thủy sản tại sông Đồng Kho, nhận xét.

Người dân kêu cứu

Chỉ gần một tháng DN tư nhân Nhân Thiện Hòa hút cát nhưng bờ sông đã bị hõm, có nguy cơ sạt lở, một số bè cá bị gãy, nước đục, tôm, hàu chết khiến nhiều người dân có nguy cơ trắng tay, nợ nần chồng chất. Người dân đã làm đơn gửi lên UBND xã kêu cứu. Ông Dương Văn Pháp, Chủ tịch UBND xã Phước An, cho biết: “Khi người dân báo tin, xã đã cử lực lượng xuống để tìm hiểu và kiến nghị lên huyện xử lý”.

Anh Minh bức xúc: “Nhà tôi phải thế chấp giấy đỏ để đi vay ngân hàng mới có tiền nuôi tôm. Nhưng cả tháng nay sức khỏe của tôm bị đe dọa nên tôi mất ăn, mất ngủ vì sợ sạt nghiệp. Mọi thứ ra thế này cũng do họ nạo vét sông nhưng thực chất là hút cát. Cứ hút xong nước đục, bơm vào đầm tôm là tôm sẽ bị chết nên nếu lần này tôm trong đầm có vấn đề gì thì nhà tôi có nguy cơ ra sông ở”. Anh Minh nói thêm: “Các bè hút cát hoạt động cả ngày lẫn đêm, chỉ cần con nước lên là hút cát. Dân đuổi là chạy, êm êm lại kéo nhau ra hút tiếp. Hút cát nhưng không để phao, cũng không có thông báo gì cho dân biết”.

Còn anh Dương Văn Sáng cầm hai con hàu chết, nước mắt lưng tròng: “Học hành ít, cuộc sống vất vả nên vợ chồng tôi phải xuống sông đóng đáy nuôi thủy sản. Mình khổ nhưng cố lo để tương lai con cái mai sau đỡ vất vả. Đầu tư cả đống tiền để nuôi hào, nó cũng là loại dễ sống, vậy mà từ khi hút cát đến nay hầu như ngày nào hàu cũng chết. Mới có tháng mà chết mất cả 80% hàu trong bè, gia đình tôi có nguy cơ mất luôn vốn, chả còn tiền mà mua con giống mới”. Ngoài ra, anh Sáng cho biết là khi hút cát, sóng đánh mạnh tác động khiến bè hàu nhà anh bị gãy. Nhà anh Sáng phải gia cố tạm lại bè hàu để nuôi nhưng nếu còn hút cát nữa có nguy cơ bè gãy hẳn.

Anh Sáng vớt lên những con hàu kém chất lượng do ảnh hưởng của việc hút cát làm nước đục – Ảnh: Tiến Dũng

Hoàn cảnh anh Nguyễn Văn Dũng cũng không khác gì anh Minh và anh Sáng. Anh Dũng làm nghề đánh bắt thủy sản trên sông. “Tôi làm nghề đánh bắt cá bằng lưới nhưng lưới cũng xuống được ba đến năm mét nước là cùng; từ khi hút cát, đáy sông càng sâu nên tôi chả làm ăn gì được. Việc hút cát đã làm mất đi miếng cơm của nhà tôi”.

Xem xét hỗ trợ người dân bị thiệt hại

Ông Từ Nam Thành, Trưởng phòng Thẩm định Sở GTVT tỉnh Đồng Nai, cho biết: Tỉnh có chủ trương đẩy mạnh việc sử dụng nguồn vốn xã hội hóa để phát triển kinh tế-xã hội nên UBND tỉnh Đồng Nai cấp phép cho DN Nhân Thiện Hòa nạo vét và tận thu sản phẩm để bù vào chi phí nạo vét. Việc nạo vét luồng là cần thiết chứ không phải chỉ để hút cát như người dân phản ánh. Tuy nhiên, khi triển khai dự án, DN đã sai phạm như chưa lắp đặt đầy đủ phao để cảnh báo và phân luồng khi tiến hành nạo vét, chưa thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết… Qua kiểm tra, Sở GTVT tỉnh Đồng Nai đã nhắc nhở và yêu cầu đơn vị này phải thực hiện đầy đủ quy định mà UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt khi cấp phép dự án.

“Sắp tới, các cơ quan chức năng sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát việc nạo vét. Nếu phát hiện DN vi phạm thì sẽ yêu cầu dừng dự án ngay. Dự án được cấp phép kéo dài năm năm nhưng nếu việc nạo vét xong sớm hơn thì các cơ quan chức năng sẽ nghiệm thu và yêu cầu dừng dự án” – ông Thành nói.

Theo ông Thành, khi triển khai dự án sẽ có 23 hộ dân hành nghề đánh bắt và nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng. Hiện DN đã thỏa thuận và hỗ trợ cho 21 hộ dân bị ảnh hưởng là 20 triệu đồng mỗi hộ. Sau đó, một số hộ dân khác cũng bị ảnh hưởng và họ khiếu nại cơ quan chức năng. Sở GTVT tỉnh Đồng Nai cùng UBND huyện Nhơn Trạch phối hợp với DN rà soát, xem xét hỗ trợ cho các hộ dân phát sinh sau này.