Đánh giá chất lượng tôm giống, cách nào?

Ngoại hình

Là tiêu chí đánh giá chất lượng tôm giống bằng cảm quan, phương pháp này dễ thực hiện. Theo đó, tôm giống tốt có kích cỡ đồng đều, hệ số chênh lệch không vượt quá 5%. Tuổi tôm PL tương ứng với kích cỡ tôm. Đầu thân cân đối, đuôi tôm xòe. Các chân ở phần đuôi gọi là chân đuôi hay đuôi, khi bơi xòe rộng, khoảng cách giữa 4 chân ở phần đuôi càng xa càng tốt. Cơ thịt bụng tôm co đều đặn, căng bóng. Màu sắc tôm tươi sáng, tự nhiên, vỏ mỏng, bóng, sạch.

Cần lựa chọn những tôm giống chất lượng để có vụ nuôi tôm thành công

Có thể nhìn rõ gan và đường ruột. Khối gan tụy có màu nây sẫm hoặc màu đen (tùy thuộc vào loại thức ăn), màu sắc gan đồng đều. Khối gan tụy to, rõ, đều và gom gọn trên giáp đầu ngực của tôm PL. Đường ruột tôm to, thẳng đều từ trên xuống dưới, đường ruột tôm thường có bóp mạnh, đều. Khối gan tụy chứa nhiều giọt dầu (trên 30 giọt).

Nếu có kính lúp, lấy ngẫu nhiên khoảng 15 con tôm giống trong cùng một bể lên soi. Nếu thấy gan tụy, ruột nhỏ hoặc không có thức ăn, chân tôm hay có những con bị gãy râu, gẫy chân thì tôm giống không đạt chất lượng. Tỷ lệ dị tật không quá 1%. Tôm giống tốt, độ dày của ống ruột bằng 1/4 độ dày của phần cơ. Ống ruột phải chứa đầy thức ăn và phần cơ cũng phải nở đầy trong phần vỏ (trừ khi tôm mới lột xác). Không có vật lạ như nấm, vi khuẩn, hay nguyên sinh động vật bám ở chân, bụng, đuôi, vỏ và mang tôm.

Tình trạng sức khỏe

Tôm giống tốt có khả năng phân tán nhanh trong bọc tôm hoặc khi đổ ra dụng cụ chứa tôm. Dùng tay gõ nhẹ vào thành dụng cụ chứa tôm, nếu tôm phản ứng nhanh thì đàn tôm đó khỏe. Có thể cho tôm giống vào thau dùng tay khuấy đều, tôm khỏe thường bơi ngược dòng hoặc bám xung quanh thành thau, tôm yếu thường tụ lại ở giữa. Khi dòng nước xoáy giảm xuống, chúng có khuynh hướng bám vào thành chậu hơn là bị quét vào giữa chậu. Ngược lại, những con tôm yếu có thể chết hoặc không phản ứng, bơi lờ đờ, với hình dạng lưng cong.

Có thể chọn tôm bằng phương pháp gây sốc bằng formalin hoặc sốc độ mặn:

+ Gây sốc bằng Formalin 100 ppm: Thả 40 – 50 cá thể tôm giống cần kiểm tra vào dung dịch Formalin 100 ppm và theo dõi trong 30 giây. Nếu tỷ lệ tôm sống 100% là tôm đạt yêu cầu.

+ Gây sốc bằng cách hạ độ mặn đột ngột xuống 0‰: Thả 40 – 50 cá thể tôm giống cần kiểm tra vào cốc thủy tinh chứa 300 ml nước trong bể ương. Cho nước ngọt vào và hạ độ mặn xuống còn 0‰. Theo dõi hoạt động của tôm trong 30 giây, sau đó đưa tôm trở lại độ mặn 30‰. Nếu tỷ lệ sống của tôm 100% là đạt yêu cầu.

Nếu có điều kiện, tốt nhất người nuôi đem tôm đi để kiểm tra bằng phương pháp PCR để xác định tôm giống không nhiễm mầm bệnh nguy hiểm như: WSSV, TSV, YHV, IMNV, MBV, EMS,  EHP…