Hà Lan: Triển vọng nuôi nhuyễn thể trên cạn

Syve Smit kiểm tra chất lượng nước nuôi nhuyễn thể tại trang trại Ảnh: James Wright

Từ trước tới nay, người nuôi hàu tại châu Âu thường không có cách loại trừ triệt để những mối nguy hại tới trại nuôi. Những động vật ăn thịt nhuyễn thể và dịch bệnh như sao biển, cua, oyster drills (một loại ốc ăn thịt) và siêu virus herpes là những môi nguy hại lớn nhất, thậm chí còn khiến người nông dân mất trắng.

Tuy nhiên, Smit&Smit – một trang trại tại Hà Lan đã tìm ra cách xử lý những trở ngại nói trên nhưng không phải theo cách thông thường như loại bỏ dịch bệnh mà bằng cách thay đổi nơi sống của nhuyễn thể từ biển lên trên cạn. Smit&Smit mới đi vào hoạt động từ năm ngoái và là mô hình trại nuôi nhuyễn thể trên cạn đầy đủ đầu tiên trên thế giới. Trại nuôi này nằm ở thị trấn nhỏ thuộc vùng Colijnsplaat, tỉnh Zeeland phía tây Hà Lan.

Trước những hoài nghi của mọi người về hiệu quả của mô hình Sybe Smit, chủ trang trại Smit&Smit đồng thời cũng là người đầu tiên đưa ra sáng kiến di chuyển địa điểm nuôi nhuyễn thể từ môi trường biển lên đất liền cho biết, đây là cách quản lý môi trường nuôi của loài nhuyễn thể một cách tối ưu nhất, từ đó có thể giúp trang trại tiết kiệm nhiều chi phí năng lượng và mang lại lợi nhuận cao hơn.

Siêu virus herpes trong nước là tác nhân làm chết hàng loạt nhuyễn thể còn non ở nhiều trang trại tại châu Âu, Australia và New Zealand. Theo Smit, loại siêu virus này khiến tỷ lệ nhuyễn thể bị chết lên tới 95%. Do đó, môi trường nuôi mới mà trang trại Smit&Smit tạo ra cho nhuyễn thể có khả năng bảo vệ ở mức cao nhất và đảm bảo sẽ giúp người nuôi loại bỏ được mối lo ngại trang trại bị loài ăn thịt hoặc dịch bệnh tấn công.

Sam Smit, cha của Sybe Smit đã có 35 năm kinh nghiệm trong ngành chế tạo máy chế biến thủy sản, đặc biệt là máy làm sạch nhuyễn thể. Ông cũng là người đưa ra ý tưởng nuôi nhuyễn thể trong hệ thống 100% tái tuần hoàn. Tại trang trại của gia đình, Sam trực tiếp tư vấn về thiết kế và công nghệ sinh học.

Jouke Heringa, một điều phối viên nghiên cứu nuôi trồng thủy sản cho Học viện Dutch Delta tại Đại học Ứng dụng công nghệ HZ cũng khẳng định mô hình nuôi nhuyễn thể của Smit&Smit là mô hình đầy tiềm năng. Theo Heringa, trang trại Smit&Smit trồng tảo trong các ao xung quanh trại nuôi nhằm cung cấp nguồn thức ăn dồi dào cho nhuyễn thể. Nhờ quy trình kiểm soát nhiệt độ nước nghiêm ngặt, nhuyễn thể sinh trưởng với tốc độ nhanh và ổn định.

Nhiệt độ nước, dòng chảy và nguồn thức ăn là 3 yếu tố chính góp phần vào sự tăng trưởng tối ưu của vật nuôi. Smit cho biết. Ngoài ra, giữ nhiệt độ luôn ở mức dưới 160C để ức chế hoạt động của siêu virus herpes, rồi lại tăng nhiệt độ lên cao hơn để thúc đẩy nhuyễn thể sinh sản.

Nhuyễn thể sẽ được nuôi trong những chiếc thùng 5 tầng, dựng thẳng đứng – tương tự như những bể nuôi nhuyễn thể đã được áp dụng tại Mỹ. Nhưng theo Sam Smit thì mô hình nuôi của trang trại Smit&Smit gói gọn trong 5 từ “thẳng đứng, trên cạn, trong nhà, mọi loại hình thời tiết và mùa”  sẽ tạo ra nhiệt độ sống lý tưởng nhất cho loài nhuyễn thể mà các trang trại nuôi truyền thống trong môi trường nước tự nhiên không thể làm được.