Mô hình “Nuôi tôm càng xanh toàn đực – lúa” đã phần nào giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.
Thu hoạch tôm càng xanh Ảnh: TL
Chuẩn bị ruộng nuôi
Ruộng nuôi tôm có diện tích 0,5 – 1 ha. Tùy mô hình mà có thể thiết kế ruộng nuôi khác nhau, chiếm 20 – 25% tổng diện tích ruộng. Mương rộng 2 – 3 m và sâu 0,8 – 1,2 m. Đáy mương bằng phẳng, dốc về phía cống thoát, diện tích mương chiếm 30% diện tích ruộng. Có 1 cống lấy nước, 1 cống thoát nước, miệng cống 0,5 – 0,8 m, đảm bảo đủ lượng nước điều tiết khi cần thiết. Trong ruộng nên có khu ương tôm và lắp đặt thêm cánh quạt nuôi tôm để cung cấp ôxy cho tôm nuôi. Cắt dọn sạch gốc rạ, vét mương bao, bừa trục mặt ruộng, sửa lại bờ bao, hang hốc, phơi đáy mương 7 – 10 ngày. Bón vôi (CaCO3) với liều lượng 70 kg/1.000 m2. Lấy nước vào ruộng nuôi qua lưới lọc từ cống, mực nước của mương nuôi 0,8 – 1,2 m và lắp đặt thêm quạt nước để cung cấp ôxy cho tôm.
Mùa vụ nuôi
Chọn thời vụ thả nuôi tốt nhất từ tháng 5 đến tháng 7 và thu hoạch vào tháng 12 là phù hợp, không nên thả giống trễ nhằm tránh hiện tượng xâm nhập mặn cao làm tôm chậm lớn hoặc có thể gây chết. Con giống cần được ương trước khi nuôi 1 – 1,5 tháng rồi mới thả ruộng.
Chọn giống
Sử dụng nguồn giống tôm càng xanh toàn đực, có kích cỡ 1,2 – 1,5 cm. Tôm giống phải đều cỡ, khỏe mạnh, không bị nhiễm ký sinh hoặc bị đục cơ và đã được cơ quan chức năng kiểm dịch. Đối với hình thức luân canh: Mật độ thả: 7 con/m2, xen canh mật độ 2 – 3 con/m2.
Thức ăn
Sử dụng thức ăn công nghiệp dạng viên có độ đạm 25 – 35% tùy theo từng giai đoạn phát triển của tôm. Tuy nhiên, trong thời gian lũ, nguồn thức ăn tươi sống như cá tạp, cua, ốc rất phong phú với giá rẻ nên có thể sử dụng nhằm giúp tôm lớn nhanh và giảm chi phí thức ăn. Cho tôm ăn với liều lượng chiếm 3 – 5% trọng lượng thân. Sử dụng sàng cho tôm ăn, cho tôm ăn 2 lần/ngày, sáng 1/3; chiều tối 2/3 lượng thức ăn, rải khắp ao, mặt khác cho vào sàng để điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp. Kết hợp sàng ăn và chài kiểm tra thức ăn trong đường ruột tôm trước và sau khi cho tôm ăn để điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp, tránh cho tôm ăn thừa vừa gây lãng phí vừa làm ô nhiễm môi trường nước. Khi thời tiết thay đổi hoặc thời điểm tôm lột xác… nên giảm lượng thức ăn cho phù hợp. Định kỳ bổ sung Vitamin C, men tiêu hóa… trộn vào thức ăn cho tôm ăn nhằm tăng cường sức đề kháng và giúp tôm tiêu hóa tốt thức ăn.
Quản lý môi trường
Đối với mô hình nuôi tôm xen canh với lúa, mực nước trên ruộng thường theo mực nước cần cho lúa (0,2 – 0,3 m). Tốt nhất, không nên dùng thuốc trừ sâu trong khi nuôi tôm. Nếu dùng thuốc thì phải tháo nước từ từ trong vài ngày để rút tôm xuống mương bao; sau 1 – 2 tuần thì mới cho nước vào để tôm lên ruộng. Khi thu hoạch lúa, tháo nước cho tôm xuống mương, thu hoạch xong cho nước vào nhiều để tôm lên ruộng ăn thức ăn tự nhiên. Giai đoạn này cần thay nước thường xuyên để tránh thối nước do gốc rạ, lượng nước thay 20 – 50% nước trong ruộng nuôi. Khi cấp nước cho ruộng nuôi tôm cần kiểm tra các yếu tố môi trường bên ngoài và ruộng nuôi cho tương đồng. Đối với mô hình 1 vụ tôm luân canh 1 vụ lúa, trong thời gian trước lũ (từ tháng 4 – 7 dương lịch), thông thường cần phải bơm nước để giữ mức nước 0,6 – 0,8 m và định kỳ thay nước, ít nhất là 2 lần/tháng vào lúc nước cường. Cần duy trì các yếu tố môi trường ao nuôi trong ngưỡng thích hợp cho sự sinh trưởng tôm càng xanh.
Thu hoạch
Sau thời gian nuôi 4 – 5 tháng, bắt đầu thu tỉa những con tôm đạt kích cỡ thương phẩm, những con chưa đạt thì tiếp tục nuôi khoảng 6 – 7 tháng rồi thu hoạch toàn bộ.
Để gia tăng năng suất và hiệu quả tôm nuôi, có thể áp dụng biện pháp bẻ càng. Sau khi thả nuôi 60 – 75 ngày tiến hành bẻ càng nhằm giúp tôm sinh trưởng phát triển tốt, tỷ lệ sống cao (hạn chế ăn lẫn nhau), giá bán cao khi thu hoạch. Vị trí bẻ ở khớp gần cơ thể. Tuy nhiên, việc bẻ càng cần phải áp dụng đúng biện pháp kỹ thuật, tránh hao hụt sau khi bẻ càng.