Theo Bộ Công thương, Mỹ vừa ban hành kết luận cuối cùng trong vụ việc rà soát hành chính lần thứ 13 (POR 13) biện pháp chống bán phá giá cá tra-basa của Việt Nam.
Chế biến cá tra XK (Ảnh: Lê Hoàng Vũ)
Trong kết luận này, cá tra, basa Việt Nam đã bị áp mức thuế quá cao.
Cụ thể, trong tuần qua, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã ban hành kết luận cuối cùng của POR 13 với cá tra, basa Việt Nam (giai đoạn rà soát từ 1/8/2015 đến 31/7/2016). Theo kết luận này, các DN XK cá tra, basa của Việt Nam sẽ bị áp dụng mức thuế chống bán phá giá (CBPG) từ 2,39-7,74 USD/kg cho giai đoạn rà soát nói trên.
Bộ Công thương cho rằng đây là các mức thuế rất cao và sẽ có tác động lớn tới xuất khẩu cá tra, basa của Việt Nam sang Mỹ. Mức thuế này cao hơn rất nhiều so với POR 12. Cụ thể, khi ban hành kết luận cuối cùng về POR 12 đối với cá tra, basa Việt Nam, DOC đã áp thuế CBPG như sau: 3 DN chịu thuế 2,39 USD/kg; 4 DN chịu thuế 0,69 USD/kg; thuế suất toàn quốc là 2,39 USD/kg. Như vậy, trong kết luận cuối cùng của POR 13, có những mức thuế cao hơn tới trên 3,2 lần so với mức thuế cao nhất tại POR 12.
Vì sao DOC lại tính thuế CBPG với cá tra, basa Việt Nam trong POR 12 cao bất thường như vậy. Theo Bộ Công thương, trong suốt quá trình rà soát, các DN Việt Nam đã nỗ lực phối hợp, cung cấp thông tin cho DOC, nhưng DOC vẫn quyết định sử dụng dữ liệu bất lợi sẵn có (AFA) để xác định mức thuế cuối cùng. Đồng thời, DOC cũng thay đổi thông lệ điều tra của mình khi áp mức thuế rất cao tính theo AFA cho nhiều DN XK cá tra, basa của Việt Nam.
Thông tin từ VASEP, cho hay, DOC đã áp dụng AFA và tính biên độ phá giá 2,39 USD/kg đối với Cty CP Gò Đàng (GODACO), khi cho rằng công ty này không hợp tác trong quá trình xem xét POR 13 và không cung cấp đầy đủ các dữ liệu cần thiết cho DOC. Trong khi đó, thực tế cho thấy GODACO đã có sự chuẩn bị tốt nhất trong việc cung cấp đầy đủ dữ liệu được DOC yêu cầu liên quan đến các yếu tố sản xuất, số liệu bán hàng…, cũng như trả lời đầy đủ, đúng hạn các câu hỏi của DOC. Do đó, nếu DOC căn cứ vào hồ sơ và số liệu mà GODACO cung cấp để làm cơ sở tính mức thuế CBPG như những lần xem xét trước đây, chắc chắn GODACO sẽ có một mức thuế suất không đáng kể. Điều đáng chú ý là tại kết luận cuối cùng của POR 12, GODACO nằm trong số 4 DN chỉ phải chịu mức thuế thấp là 0,69 USD/kg, thấp hơn 3,4 lần so với mức thuế mà công ty này phải chịu trong POR 13.
Cũng theo VASEP, khi thực hiện POR 13, DOC đã làm một việc chưa có tiền lệ là dùng mức thuế tính theo AFA để tính mức thuế trung bình cho các công ty được hưởng thuế suất riêng rẽ khác, trong khi các công ty này đã cung cấp đầy đủ hồ sơ dữ liệu theo đúng thời hạn và yêu cầu của DOC. Điều này thể hiện sự áp đặt chủ quan, thiếu cơ sở của DOC trong quá trình xem xét POR 13.
Bộ Công Thương cũng cho rằng mức thuế mà DOC đưa ra trong kết luận cuối cùng của POR 13 với cá tra, basa Việt Nam là không khách quan, mang tính bảo hộ quá mức. Vì vậy, Bộ Công Thương đề nghị phía Mỹ xem xét, điều chỉnh lại cách xác định mức thuế CBPG cá tra, basa đối với các công ty liên quan của Việt Nam trên nguyên tắc khách quan, tuân thủ quy định của WTO, công bằng cho tất cả các bên liên quan.
Bộ Công Thương đang phối hợp chặt chẽ với VASEP, các DN XK cá tra, basa của Việt Nam để trao đổi thông tin và nêu ý kiến với các cơ quan chức năng của Mỹ. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan, VASEP và các DN XK cá tra, basa của Việt Nam, thảo luận tất cả các phương án xử lý để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho các DN Việt Nam.