Thu hút doanh nghiệp tham gia phát triển nông nghiệp

Ứng dụng công nghệ cao vào phát triển nông nghiệp

Nâng cao năng lực liên kết

Phát triển liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa, dịch vụ nông, lâm, thủy sản là xu thế tất yếu và nhu cầu không thể thiếu của các hộ dân, cá thể; HTX là phương thức sản xuất tốt nhất để thực hiện vai trò liên kết giữa các nhà. Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ NN&PTNT cho rằng, tính liên kết của các chủ thể trong thời gian vừa qua có bước tiến triển, năm 2018, cả nước óc 9.235 doanh nghiệp tư nhân tham gia sản xuất nông  nghiệp, 14.000 HTX nông nghiệp, 35.000 trang trại đạt tiêu chí có liên kết đầu ra , 6.800 điểm liên kết, 1 triệu ha sản xuất nông nghiệp, thủy sản có liên kết đầu ra; trên 1.000 chuỗi liên kết được chứng nhận. Có sự phát triển nhanh này là do việc đẩy mạnh sản xuất theo chất lượng, nâng cao giá trị, thực hiện hiệu quả tái cơ cấu nông nghiệp; áp dụng sản xuất an toàn thực phẩm có sự cạnh tranh về chất lượng; người sản xuất theo đơn đặt hàng, năng lực sản xuất được cải thiện về quy mô và hiệu quả… Tuy nhiên, hoạt động liên kết này chưa đáp ứng được yêu cầu về phát triển ngành nông nghiệp hiện đại trong cơ chế thị trường cạnh tranh, chưa khai thác hết tiềm năng trong liên kết.

Chỉ ra nguyên nhân các HTX Việt Nam chưa phát huy được vai trò trong liên kết sản xuất, ông Nguyễn Văn Thịnh, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho rằng, quy mô hoạt động của các HTX đa số là vừa và nhỏ, khả năng thích ứng với cơ chế thị trường còn hạn chế, năng lực quản trị của cán bộ còn yếu và việc tiếp cận cơ chế chính sách cũng rất hạn chế; nhiều chính sách đã có nhưng HTX chưa được hưởng thụ. Theo đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền về HTX kiểu mới để thay đổi nhận thức của người dân; các cơ chế chính sách của Nhà nước đưa vào cuộc sống hiệu quả hơn; cần sửa đổi Luật HTX năm 2012, Luật Đất đai, tháo gỡ nút thắt về tích tụ ruộng đất; tiến tới ban hành một nghị định riêng về HTX nông nghiệp. Cùng đó, xây dựng hệ sinh thái đồng bộ trong chuỗi liên kết, về quản lý vùng nguyên liệu, phương thức tổ chức, chính sách về xúc tiến thương mại và vốn cho sản xuất; đẩy mạnh xây dựng HTX gắn với chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, các HTX nông nghiệp cũng cần nâng cao năng lực quản trị, trình độ quản trị, đáp ứng được yêu cầu của hội nhập và liên kết.

Phát huy vai trò của doanh nghiệp

Ông Trần Quốc Toản, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho biết, nông sản của Việt Nam đã có mặt tại hàng trăm quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó vai trò dẫn dắt của các doanh nghiệp rất lớn. Từ tín hiệu phản hồi của thị trường, các doanh nghiệp đã hoàn thiện sản phẩm, đáp ứng những thị trường khó tính nhất, đồng thời tạo ra sản phẩm đặc thù cho từng thị trường khác nhau; triển khai tốt việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc sản phẩm… Tuy nhiên, vẫn còn một số doanh nghiệp chưa phát huy được vai trò của mình, chưa tạo sức hút để các thành viên đi theo tạo nên thương hiệu… Theo đó, đề nghị các doanh nghiệp quan tâm hơn nữa tín hiệu thị trường để sản xuất các sản phẩm phù hợp với nhu cầu khách hàng.

Là một trong những đơn vị hàng đầu trong việc ứng dụng công nghệ cao vào phát triển nông nghiệp nhất là với lĩnh vực chăn nuôi bò sữa, ông Ngô Minh Hải, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn TH cho biết, hơn 10 năm qua, Tập đoàn đã thành công trong việc đầu tư nông nghiệp, đặc biệt là chăn nuôi bò sữa. Chìa khóa vàng của thành công là ứng dụng công nghệ cao vào chăn nuôi bò sữa, từ đó, tạo thương hiệu có tầm ảnh hưởng, sản phẩm đem lại niềm tin cho người tiêu dùng. Ông Hải chia sẻ, TH đang chuyển sang giai đoạn tiếp theo, đưa ngành chăn nuôi lên quy mô rộng hơn, cấp nông hộ để phát triển mạnh trong tương lai, đây chính là mô hình liên kết chuỗi giá trị để phát triển bền vững. Muốn phát triển chuỗi liên kết cần phải tổ chức đào tạo nâng cao nguồn nhân lực cho người nông dân; kết nối nguồn hỗ trợ về tài chính. TH có HTX cung cấp dịch vụ thú y, phối giống, thức ăn cho người dân, Công ty kết nối với ngân hàng để bà con vay được vốn để phát triển. Ông Hải đề nghị, cần có doanh nghiệp đầu tàu để dẫn dắt chuỗi liên kết. Đó có thể là doanh nghiệp nắm đầu ra, hoặc nắm sản phẩm trung gian, miễn là đảm bảo điều kiện về tiềm lực tài chính, đủ sức tạo ra ảnh hưởng mạnh, hoạt động chuyên nghiệp và có thương hiệu… 

 Còn theo ông Nguyễn Hoa Cương, Phó cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thì cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển; các địa phương căn cứ vào Luật hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ để hỗ trợ cho các doanh nghiệp; nghiên cứu xây dựng chính sách khuyến khích các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân phát triển đổi mới công nghệ, liên kết doanh nghiệp nước ngoài.

Bảo Bình