Việt Nam – Nhật Bản: Cơ hội hợp tác phát triển nông nghiệp bền vững

Việt Nam và Nhật Bản đã trở thành Đối tác Chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á từ năm 2014 trên nhiều lĩnh vực quan trọng, trong đó có nông lâm ngư nghiệp. Trong giai đoạn 2015 – 2019, tăng trưởng thương mại nông lâm thủy sản giữa hai nước tăng trưởng ở mức 6%/năm, đạt 3,8 tỷ USD vào năm 2019.

Đối thoại cấp cao hợp tác nông nghiệp Việt Nam – Nhật Bản lần thứ 5

Các nhà đầu tư Nhật Bản cũng là đối tác lớn và đáng tin cậy đối với kinh tế Việt Nam nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng. Với trên 4.000 dự án, tổng số vốn khoảng 60 tỷ USD (chiếm 16,7% tổng vốn đầu tư FDI), vốn đầu tư FDI của Nhật Bản hiện đang đứng thứ 2 trong tổng số 116 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Trong đó, FDI Nhật Bản vào nông nghiệp Việt Nam với khoảng 40 dự án, tổng vốn 240 triệu USD.

Tháng 5/2015, nhân dịp chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bộ NN&PTNT Việt Nam và Bộ Nông lâm ngư nghiệp Nhật Bản đã ký kết Tầm nhìn trung và dài hạn về hợp tác nông nghiệp giữa hai nước giai đoạn 1 (2015 – 2019) tại Tokyo, Nhật Bản. Tầm nhìn này tập trung hỗ trợ nông nghiệp Việt Nam với 3 nội dung chính gồm: Xây dựng chuỗi giá trị thực phẩm; Ứng phó với biến đổi khí hậu; Đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản đại diện phía Việt Nam ký hợp tác phát triển thủy sản

Để triển khai Tầm nhìn hợp tác nông nghiệp giai đoạn 2015 – 2019, đã có 11 dự án hỗ trợ kỹ thuật sử dụng vốn ODA không hoàn lại và dự án vốn vay của Nhật Bản trong khuôn khổ Tầm nhìn giữa 2 Bộ, với tổng số vốn khoảng 750  triệu USD. Viêc triển khai Tầm nhìn giai đoạn 2015 – 2019 đã hỗ trợ đắc lực cho nông nghiệp Việt Nam nâng cấp hạ tầng, thúc đẩy đầu tư tư nhân và tăng cường nguồn nhân lực cho phát triển nông nghiệp bền vững, từng bước giải quyết được những bất cập trong sản xuất nông nghiệp như: vật tư, con giống đầu vào, chất lượng sản phẩm đầu ra, chuyển đổi mô hình sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu…; góp phần không nhỏ trong quá trình tái cơ cầu ngành nông nghiệp ở Việt Nam trong giai đoạn vừa qua.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường và các đại biểu chụp ảnh lưu niệm sau lễ ký kết

Tại Đối thoại cấp cao lần thứ 5 hợp tác nông nghiệp Việt Nam – Nhật Bản lần này, hai bên đã đánh giá sâu sắc lại các kết quả đã đạt được trong giai đoạn vừa qua; trên cơ sở đó thông qua nội dung và nhất trí cùng nhau triển khai Tầm nhìn trung và dài hạn hợp tác về nông nghiệp giai đoạn 2 (2020 – 2024) với 4 nội dung chính: Một là, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nông nghiệp bao gồm các công trình thủy lợi, hạ tầng hỗ trợ chuỗi giá trị nông nghiệp; hỗ trợ bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; Hai là, thúc đẩy đầu tư của doanh nghiệp tư nhân, ứng dụng công nghệ tiên tiến, nâng cao năng lực quản trị chuỗi giá trị nông nghiệp; Ba là, hỗ trợ Việt Nam hoạch định chính sách và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong nông nghiệp; Bốn là, mở rộng các mô hình thí điểm, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các địa phương.

Ngay sau phiên Hội đàm cấp cao, hai Bộ trưởng đã tham dự và phát biểu khai mạc tại Diễn đàn Hợp tác công – tư nông nghiệp Việt Nam – Nhật Bản với sự tham gia của đông đảo doanh nghiệp hai nước. Tại Diễn đàn, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nêu rõ: “Chính phủ Việt Nam luôn đồng hành và kiến tạo cho doanh nghiệp phát triển. Việt Nam mong muốn thu hút và hợp tác với các doanh nghiệp đầu tư, ứng dụng công nghệ cao cho sản xuất nông nghiệp, chế biến, bảo quản, phân phối nông sản, thực phẩm. Tôi kỳ vọng các doanh nghiệp Nhật Bản sẽ tạo ra các đối tác liên doanh, liên kết chặt chẽ và tin cậy với các doanh nghiệp và nông dân Việt Nam. Sản phẩm của sự hợp tác giữa hai bên không chỉ là hiệu quả kinh tế, mà quan trọng hơn là các giá trị về tình hữu nghị, sự chia sẻ về công nghệ, sự giao thoa về văn hóa giữa hai nước”.

Sự hợp tác chặt chẽ giữa hai Bộ cùng với sự sẵn sàng của các doanh nghiệp tư nhân, sự sáng tạo, cần cù của những người nông dân đang mở ra cơ hội rất lớn cho phát triển nông nghiệp bền vững vì lợi ích chung của hai quốc gia.