Cá tra 2012 – Một năm vận hạn

Người nuôi thiệt kép

Tại Đồng Tháp, một vùng nuôi trọng điểm, diện tích nuôi cá tra cũng giảm 30 – 40% so với năm 2008, người nuôi không còn thiết tha đầu tư, mở rộng diện tích. Nếu trước đây, đợt cao điểm, diện tích nuôi cá lên tới 1.100 ha, thì nay chỉ còn khoảng 800 ha, trong đó 15 – 20% diện tích tự nuôi, phần còn lại là nuôi gia công. Người nuôi cũng phải đối diện sự bất lợi từ giá vật tư đầu vào liên tục “leo thang”, trong khi giá bán tụt dốc.

Năm 2013 hứa hẹn nhiều tín hiệu khả quan từ thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam – Ảnh: Phương Chăm

Thường những tháng cuối năm cá tra rất hút hàng, giá tăng; nhưng năm nay giá cá tra xuống thấp, hiện cá tra loại 1 (650g/con trở lên) giá 21.000 đồng/kg, loại 2 (0,9 – 1 kg/con) 19.000 – 20.000 đồng/kg, người nuôi lỗ nặng. Càng thêm khó, khi ngân hàng không còn thiết tha, nhiều gói hỗ trợ chưa đến tay. Để duy trì sản xuất, người nuôi phải mua thiếu của đại lý thức ăn, với lãi 20%/năm.

Doanh nghiệp lao đao

Ông Lê Chí Bình, Phó chủ tịch Hiệp hội Nghề nuôi và Chế biến Thủy sản An Giang cho biết, các doanh nghiệp đang rất khó khăn khi nguồn vốn cho đầu tư sản xuất ngày càng eo hẹp, rào cản trong cạnh tranh thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp lại tự làm khó nhau khi hạ thấp giá thu mua nguyên liệu. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp thủy sản rơi vào khủng hoảng phải giải thể; trước đây có 17 doanh nghiệp và 23 nhà máy chế biến xuất khẩu cá tra, nay chỉ còn khoảng ¼ hoạt động.

Theo VASEP, hiện nay chỉ khoảng 160 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cá tra, giảm 30% so năm 2011. Trong số này, chỉ 20% doanh nghiệp duy trì được xuất khẩu ổn định, số còn lại hoạt động cầm chừng. Cùng đó là khó khăn tại các thị trường nhập khẩu, đặc biệt tại các thị trường chính EU, Mỹ, ASEAN… Mười một tháng đầu năm 2012, xuất khẩu cá tra Việt Nam giảm 2,4% so cùng kỳ năm 2011, đạt gần 1,6 tỷ USD. Trong nhóm 8 thị trường chính nhập khẩu cá tra Việt Nam, có 5 thị trường giảm là EU, ASEAN, Mexico, Brazil và Arập Xê út; Mỹ, Colombia tăng trưởng nhưng không ổn định và có xu hướng giảm trong các tháng cuối năm.

Tuy nhiên, ngành cá tra Việt Nam đang có những tín hiệu khả quan từ thị trường nhập khẩu, khi mới đây nhất, Thụy Điển và Phần Lan đưa cá tra Việt Nam vào “danh sách xanh” (những sản phẩm thủy sản tốt cho sức khỏe được WWF khuyến nghị người dân nên dùng)… Những tín hiệu phấn khởi đã rộng mở hướng đi đầy lạc quan cho ngành cá tra Việt Nam 2013.