Công nghệ thông minh “phủ sóng” ngành thủy sản

Trong khi hầu hết những tiến bộ vượt trội của cho ăn chính xác đã được ghi nhận trong ngành chăn nuôi trên cạn gồm gia cầm, bò sữa, và nhiều gia súc khác, thì ứng dụng của nó trong nuôi thủy sản còn khá mới mẻ. Câu hỏi đặt ra, sử dụng phương thức cho ăn chính xác, công nghệ phân tích dữ liệu vào nuôi trồng thủy sản (NTTS) thế nào cho hiệu quả?. 

Francesca Antonucci và TS. Corrado Costa tại Hội đồng nghiên cứu Nông nghiệp và Phân tích kinh tế nông nghiệp (CREA) ở Italy là những người tiên phong đưa công nghệ cho ăn chính xác vào lĩnh vực NTTS từ nhiều năm về trước và chủ động nghiên cứu sâu về lĩnh vực này. Theo TS. Antonucci, đặc biệt trong 2 năm qua, cho ăn chính xác đã trở thành tâm điểm của ngành NTTS. Công nghệ này gồm thị giác máy tính để theo dõi vật nuôi, các công cụ giám sát môi trường như mạng lưới cảm biến (không dây và tầm xa) và robot, máy phân tích để lấy dữ liệu bằng cảm biến và chuyển đổi dữ liệu thành công cụ đưa ra quyết định. 

Đưa công nghệ vào thực tế

Antonucci cho biết, cho ăn chính xác đã giúp phát triển mạnh mẽ ngành cá hồi tại các vùng ven biển, những nơi đang phải tuân thủ quy định môi trường nghiêm ngặt dưới sức ép dư luận. Một nghiên cứu mới đây của nhóm chuyên gia thuộc công ty kỹ thuật toàn cầu Ramboll cho thấy các mạng lưới cảm biến không dây kết nối với các trạm dữ liệu tại trại nuôi cá hồi ven biển đã cải thiện đáng kể chất lượng bùn đáy từ phân thải và thức ăn thừa. 

Hầu hết các trại nuôi cá hồi trên biển đều áp dụng công nghệ cho ăn chính xác để nâng cao hiệu quả nuôi và bảo vệ môi trường. Ảnh: Maine Boats

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu tại Bangladesh cũng áp dụng công nghệ IoT vào hệ thống nuôi cá – lúa, sử dụng các cảm biến di động không dây giám sát từ xa các yếu tố môi trường như nồng độ ôxy hoà tan và độ đục của nước. Điều này giúp làm giảm lãng phí thức ăn thông qua quản lý nước hiệu và giám sát tốc độ tăng trưởng hiệu quả hơn, từ đó nâng cao hiệu suất chăn nuôi. 

Antonucci nhấn mạnh, trong khi robot đang được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực sản xuất nông nghiệp như thu hoạch, gieo hạt và giám sát vật nuôi, thì robot cũng chỉ mới xuất hiện trong ngành NTTS, điển hình là thiết bị tự động và IoT. 

Theo một nghiên cứu năm 2022 của Kape tanovic et al tại Croatia, một số trại nuôi thủy sản đã lắp đặt thiết bị tự động nổi và chìm để thu thập dữ liệu từ cả 3 tầng nước biển và không khí để phân tích quần thể vật nuôi. Các hình ảnh và đoạn phim giúp phân tích đàn vật nuôi ở tần số cao và thời gian thực mà không cần xâm lấn, ngoài ra còn có thể tính toán được mật độ và kích cỡ trung bình của từng cá thể vật nuôi. 

Dù vẫn đang được nghiên cứu, nhưng đến thời điểm này có thể khẳng định cho ăn chính xác đã giúp nâng cao hiệu suất NTTS, theo TS. Antonucci. Cụ thể, những công nghệ phân tích hình ảnh qua máy tính là một phương pháp không xâm lấn, giúp giám sát kích cỡ, hình dáng, chuyển động, và thậm chí tình hình sức khoẻ của vật nuôi. Đây là những yếu tố quan trọng để đánh giá tăng trưởng và cùng nhiều tiêu chí sản xuất khác, từ đó giúp người nông dân đưa ra các quyết định cho ăn chính xác và hiệu quả hơn. 

Tiến xa trong tương lai 

Trong vòng 10 năm tới, công nghệ cho ăn chính xác sẽ được ứng dụng rộng rãi ở mức độ như thế nào trong ngành NTTS trên toàn thế giới? Liệu những hệ thống cho ăn chính xác đơn giản có trở nên phổ biến, và hệ thống cao cấp sẽ xuất hiện nhiều hơn trong các lĩnh vực nuôi một số loài nhất định như cá ngừ? Rất nhiều câu hỏi khó đoán đang xoay xung quanh vấn đề này, tuy nhiên TS. Antonucci chỉ có thể đưa ra vài nhận định về xu hướng tổng thể. 

Bà cho biết ứng dụng công nghệ tiên tiến đang ngày càng tăng trong lĩnh vực NTTS cũng như ngành nông nghiệp nhưng đều theo xu hướng bảo vệ môi trường. Trong đó, giảm thiểu lãng phí thức ăn chăn nuôi vì lợi ích kinh tế và môi trường sẽ là trọng tâm của các nghiên cứu trong 10 năm tới. 

Antonucci cho rằng, lĩnh vực nuôi nhuyễn thể có vỏ cũng như các loài cá được tiêu dùng phổ biến hiện nay sẽ tăng cường ứng dụng hệ thống tự động và cho ăn chính xác nhằm tối ưu chi phí và bảo vệ môi trường. Nhận định về cho ăn chính xác trong NTTS, một số chuyên gia tại Đại học Dalhousie, Canada và IBM Research ở Ireland cũng nhấn mạnh trọng tâm bền vững. Trong khi lợi ích của những công nghệ tiên tiến này trong chăn nuôi là không thể phủ nhận, thì ứng dụng chúng ra sao để đảm bảo tiêu chí bền vững cũng quan trọng không kém. 

Mới đây, trong tháng 4/2022, Công ty dinh dưỡng thủy sản BioMar Group của Đan Mạch đã mua lại doanh nghiệp AQ1 của Australia, một công ty có kinh nghiệm hơn 20 năm sản xuất thiết bị cho ăn bằng cảm biến và âm thanh trong lĩnh vực thủy sản. Những hệ thống này giảm tỷ lệ chuyển đổi thức ăn, thúc đẩy tăng trưởng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và cải thiện độ ổn định chất lượng thịt và kích cỡ tôm, cá. 

CEO của BioMar, ông Carlos Diaz cho biết trong những năm gần đây, thiết bị cho ăn thông minh trong nuôi tôm đã giúp tối ưu hoá hiệu quả sử dụng thức ăn, năng suất và bền vững. Ông Carlos cũng dự đoán, cảm biến và nhiều thiết bị AI khác sẽ phủ sóng ngành NTTS trong thập kỷ tới.

Tuấn Minh

Theo Allaboutfeed