(TSVN) – Bổ sung 1 mg Se/kg dưới dạng hạt nano siêu nhỏ có tác dụng cải thiện tăng trưởng và nâng cao chất lượng dinh dưỡng của cá rô phi sông Nile.
Selenium (Se) là một nguyên tố vi lượng giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển và miễn dịch của sinh vật. Mới đây, nhóm nghiên cứu của Moges, F.D. et al. 2022 đã thực hiện thử nghiệm để đánh giá những hiệu lực của nano selen lên tăng trưởng và chất lượng dinh dưỡng của cá rô phi sông Nile. Trọng tâm của nghiên cứu là hiệu suất tăng trưởng, mối quan hệ giữa chiều dài thân – trọng lượng thân, yếu tố điều kiện, phân tích thành phần axit béo và chỉ số đánh giá chất lượng dinh dưỡng cũng như hàm lượng bổ sung Se-Nps trong thức ăn cho cá rô phi non (Oreochromis niloticus) để nâng cao sản lượng, năng suất và chất lượng.
Nghiên cứu được thực hiện trong hệ thống nuôi thủy sản tuần hoàn (RAS) nhà màng tại Đại học Addis Ababa (AAU), Ethiopia. Nano Lab, thuộc trường Đại học KIIT, Ấn Độ là đơn vị cung cấp nano selen thử nghiệm. Chuẩn bị các khẩu phần đối chứng và cơ bản chứa thành phần bột cá, đậu tương, ngô, lúa mỳ, muối CMC và các loại vitamin. Se-Nps được trộn vào thức ăn cơ bản và toàn bộ hỗn hợp thức ăn được đưa vào máy để ép viên. Các hàm lượng selen bổ sung trong thử nghiệm như sau: 0,5; 1 và 2 mg Se-Nps/kg khẩu phần cơ bản. Cho cá ăn 2 lần/ngày suốt thử nghiệm.
Lựa chọn ngẫu nhiên các con cá rô phi non 2 tháng tuổi trong cùng một đàn có trọng lượng trung bình 2,5 g và chiều dài thân 4 cm để thả vào hệ thống RAS thử nghiệm ở mật độ 50 con/bể. Cho cá làm quen với môi trường RAS mới trong 2 tuần. Sau đó, tiến hành loại bỏ cá chết, hoặc yếu và giảm mật độ nuôi xuống 40 con/bể. Khi kết thúc giai đoạn làm quen với môi trường, cá sẽ được nuôi thử nghiệm trong 2 tuần nữa để thu thập dữ liệu phục vụ phân tích.
Các kết quả nghiên cứu của Đại học AAU đã chứng minh rằng bổ sung 1 mg/kg Se-Nps dẫn đến tăng trọng cao hơn đáng kể (>210%) so với các nhóm khác. Kết quả này hoàn toàn trùng hợp với nhiều nghiên cứu trước đây trên cá chép và cá hồi vân. Selen là một yếu tố vi lượng quan trọng và không thể thiếu đối với cá và là chất dinh dưỡng thiết yếu cho hoạt động của các loại protein mang selen (sialoprotein). Nanoselen đã cải thiện sinh khả dụng nhờ kích thước siêu nhỏ của nó, do đó, nó có thể dễ dàng hấp thụ bởi tế bào, từ đó tăng cường hoạt động trao đổi chất và sinh lý của vật nuôi.
Trong nghiên cứu này, ngoài hàm lượng omega-3 cao đáng kể (n-3=9,37), cá rô phi được cho bổ sung 1 mg/kg Se-Nps có hàm lượng DHA và EPA cao hơn các nhóm đối chứng và nghiệm thức khác do Se-Nps phát huy hiệu lực ở nồng độ tối ưu (1 mg/kg). Phát hiện này phù hợp với nghiên cứu trước đó từng ghi nhận rằng Se-Nps có tác dụng cải thiện hiệu suất chăn nuôi và hoạt tính của enzyme chi phối thành phần axit béo và tiềm năng kháng ôxy hóa. Ngoài ra, tỷ lệ n-3/n-6n trong các nhóm cá thử nghiệm cũng tương đối thấp, phù hợp với kết quả nghiên cứu trước đây và được chứng minh là mang lại tác dụng tăng cường sức khỏe cho cá rô phi.
Các kết quả trên cho thấy tác dụng thúc đẩy tăng trưởng và cải thiện chất lượng thịt cá rô phi khi được cho ăn bổ sung nanoselen. Dữ liệu từ Đại học AAU cũng cho thấy, cá rô phi được bổ sung Se-Nps ở những liều lượng cụ thể sẽ đạt hàm lượng axit béo PUFAs cao hơn. Ứng dụng chất dinh dưỡng nano có thể mở rộng cho nhiều loài cá thương mại khác nhằm cải thiện sức khoẻ tổng thể và nâng cao sản lượng.
Các kết quả của nghiên cứu này đã chứng minh bổ sung nanoselen ở liều lượng cụ thể đã nâng cao hiệu suất tăng trưởng và chất lượng sinh dưỡng của rô phi sông Nile. Selen phát huy nhiều tác dụng đối với năng suất và miễn dịch của cá; do đó bổ sung nanoselen làm tăng sinh khả dụng và các thông số tăng trưởng tổng thể như chiều dài thân, trọng lượng, hàm lượng axit béo omega-3 và tốc độ tăng trưởng của cá rô phi. Những phát hiện này một lần nữa khẳng định tiềm năng của công nghệ nano trong nâng cao sản lượng và chất lượng của cá rô phi sông Nile.
Dũng Nguyên
Theo Aquafeed