Mô hình và quy trình

Hội thảo đưa ra kết luận bước đầu, việc câu tay kết hợp đèn có làm giảm chất lượng cá ngừ so với câu vàng trước đây. Bởi ít nhất là đã thay đổi tốc độ thu câu, câu vàng ở độ sâu 70 – 100m, còn câu tay kết hợp đèn chỉ sâu 30 – 50m, câu tay lại khiến con cá bị sốc, tiết ra kháng chất không tốt. Nên hội thảo cũng đưa ra một số giải pháp cơ bản về quy trình khai thác. Đó cũng là bước đầu để có thể đi đến quy trình kỹ thuật câu cá ngừ đại dương.

Lâu nay, câu cá ngừ đại dương cũng như mọi lĩnh vực sản xuất kinh doanh trong ngành thủy sản, thường triển khai theo mô hình (mô hình tôm lúa, mô hình nuôi tôm với cua, mô hình nuôi cá trong lồng vèo…) Một người làm rồi nhiều người làm theo nên từ mô hình lại có học tập mô hình, nhân rộng mô hình. Đây là lối sản xuất kinh doanh theo kinh nghiệm, phát huy hiệu quả trong việc xóa đói giảm nghèo, nhưng ở thời kinh tế thị trường toàn cầu hoá thì không còn phù hợp.

Vấn đề bây giờ không phải làm ra nhiều mà là làm có hiệu quả kinh tế cao. Sản xuất kinh doanh phải theo nhu cầu của thị trường, đáp ứng các yêu cầu chất lượng ngày càng cao, đặc biệt về an toàn vệ sinh thực phẩm. Để đáp ứng yêu cầu đó, sản xuất kinh doanh phải có quy trình kỹ thuật tiên tiến không ngừng tối ưu hoá, chứ không thể theo mô hình xơ cứng.

Quy trình kỹ thuật tiên tiến, trước hết tiết kiệm được chi phí, giúp người quản lý kiểm soát được quá trình sản xuất kinh doanh. Nhiều chuyên gia đã phân tích, cuộc khủng hoảng cá tra thời gian gần đây có nguyên nhân ở việc phát triển nóng về chiều rộng nên vượt tầm kiểm soát, gây lãng phí, làm cho vốn liếng ít ỏi vừa tích luỹ được ở một số doanh nghiệp mau chóng tiêu tan khi gặp sự cố. Quy trình kỹ thuật tiên tiến còn giúp phòng ngừa rủi ro, quản lý được rủi ro để xử lý kịp thời.

Nếu như thấy ngành thủy sản nước ta có nhiều mô hình, thì quả thật còn ít thấy quy trình kỹ thuật tiên tiến. Nuôi tôm sú lao đao với dịch bệnh hai năm qua cũng do thiếu quy trình kỹ thuật tiên tiến và các điều kiện đảm bảo duy trì những quy trình kỹ thuật hình thành bước đầu. Chất lượng tôm giống đặt ra mấy chục năm rồi, thực tiễn đã đòi hỏi phải “gia hoá tôm bố mẹ” để chủ động nguồn giống nhưng theo ông Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng Thủy sản Bùi Đức Quý thì hiện nay “Bộ NN&PTNT sắp ban hành thông tư về quản lý giống thủy sản”.

Quản lý kinh tế theo mô hình thường đơn giản, chỉ cần đưa ra những câu khẩu hiệu khái quát, thậm chí là khẩu hiệu chính trị đại cương. Tuy nhiên, kinh tế mô hình rất khó tham gia vào chuỗi giá trị gia tăng toàn cầu, khó làm ăn lớn, không quản lý được rủi ro nên không bền vững, không thể làm giàu. Quản lý kinh tế theo quy trình kỹ thuật tiên tiến đòi hỏi phải thường xuyên học tập, bám sát thực tiễn, rất vất vả nhưng cũng đầy niềm vui sáng tạo, sẽ đưa được sản xuất kinh doanh lên hiện đại, sánh vai với các nước trên thế giới để làm giàu.