(TSVN) – Các ngày lễ hội hè ở châu Âu khép lại vào tháng 9, cũng là lúc các nhà nhập khẩu rục rịch chuẩn bị cho đợt bán hàng Giáng sinh. Tuy nhiên, thị trường thủy sản cuối năm vẫn biến động xấu, do lạm phát kìm hãm nhu cầu tiêu thụ.
Trong báo cáo Giá thủy sản châu Âu mới nhất, khoảng 25% mặt hàng tăng giá, 24% giảm giá và 50% ổn định. Mặc dù, tình hình kinh tế vĩ mô khó khăn nhưng điều kiện thị trường của sản phẩm fillet cá tuyết cod tẩm muối tươi và khô xuất xứ Faroe và Iceland đều được cải thiện, do chi phí nguyên liệu thô gần đây đã giảm. Nhờ đó, sản phẩm truyền thống này được tiêu thụ tốt tại thị trường Italy. Thị trường cá tuyết cod muối sẽ chính thức bước vào đợt cao điểm mùa đông trong vài tuần tới, nhưng dự kiến giá sản phẩm này sẽ duy trì ổn định trong khi mức tiêu thụ tăng.
Thị trường tôm châu Âu hiện vẫn khá ảm đạm. Ảnh: Politics
Thị trường cá chẽm/tráp của châu Âu diễn ra sôi động trong quý đầu năm 2023 và dần ổn định vào những tháng hè. Italy thị trường tiêu thụ cá chẽm, cá tráp lớn nhất cũng ghi nhận nguồn cung thấp hơn 6% so năm 2022. Nhập khẩu cá chẽm từ Hy Lạp cũng giảm 15% mặc dù giá rẻ hơn năm ngoái. Tại Rome, giá bán buôn cá chẽm Hy Lạp kích cỡ 300 – 400 g trong tháng 9 chạm mức 6 EUR/kg, trong khi cá nuôi trong nước có giá trung bình 12,1 EUR/kg. Nguồn cung cá chẽm Hy Lạp bị sụt giảm đã được bù đắp bởi Turkiye. Trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu cá chẽm Turkiye sang Italy đã tăng 23% so cùng kỳ 2022, tương đương 650 tấn.
Tây Ban Nha và Pháp, các thị trường tiêu thụ cá tráp, cá chẽm lớn thứ hai và thứ 3 tại châu Âu, đều có lượng nhập khẩu vài nghìn tấn vào các tháng mùa hè. Tây Ban Nha đã nhập khẩu tổng cộng 6.500 tấn cá tráp và 3.600 tấn cá chẽm trong tháng 5 và tháng 6 năm 2023, tăng nhẹ so với năm 2022. Dù vậy, nguồn cung cá tráp cho thị trường châu Âu vẫn dư thừa do sản lượng nội địa trong nửa đầu năm tăng 7% khiến giá mặt hàng này tiếp tục giảm. Cá cỡ nhỏ và vừa có giá bán buôn 4,65 EUR/kg, giảm 30% so mức đỉnh tháng 2. Từ tháng 5 đến tháng 7, Pháp nhập khẩu 6.500 tấn cá chẽm, giảm 6% so cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu do nhập khẩu cá chẽm Hy Lạp giảm.
Dịch vụ du lịch gia tăng trong những tháng hè đã tác động trực tiếp đến tiêu thụ hải sản ngoài trời và thúc đẩy sự phát triển kênh dịch vụ ẩm thực ở châu Âu. Sản phẩm có mức tiêu thụ cao nhất trong các tháng hè vẫn là cá hồi. Hội đồng Thủy sản Na Uy (NSC) cho biết, nước này đã xuất khẩu 125.041 tấn cá hồi trị giá 10,7 tỷ NOK trong tháng 8/2023, tăng 6% khối lượng và 18% giá trị so với cùng kỳ năm trước. Đồng NOK của Na Uy mất giá là yếu tố chính làm tăng giá trị xuất khẩu.
Theo phân tích của NSC, giá trị xuất khẩu cá hồi Na Uy đạt mức cao nhất trong tháng 8, ghi nhận tháng thứ 30 liên tiếp đạt tăng trưởng liên tục về giá trị so với cùng kỳ năm trước, đồng thời khẳng định vị thế vững chắc của cá hồi Na Uy trên thị trường. Tại châu Âu, Ba Lan và Hà Lan là hai quốc gia tiêu thụ cá hồi lớn nhất trong tháng 8, chủ yếu là fillet đông lạnh và cá tươi nguyên con.
Nguồn cung cá hồi đã tăng trở lại trong quý III/2023 sau gần hai năm bị sụt giảm. Các chuyên gia dự báo, kề từ thời điểm này trở đi, nguồn cung cá hồi sẽ duy trì tăng trưởng chậm cho đến cuối năm 2025. Tuy nhiên, nguồn cung phục hồi đúng lúc nhu cầu tiêu thụ mạnh khiến giá cá hồi duy trì tốt dù thấp hơn so với nửa đầu năm 2023.
Trái ngược với cá hồi, thị trường tôm ở châu Âu vẫn ảm đạm. Trong 6 tháng đầu năm 2023, giá tôm giảm liên tục do nhu sức mua yếu tại Mỹ và châu Âu trong khi nguồn cung dư thừa, đặc biệt là tôm Ecuador. Theo Urner Barry, chỉ số giá tôm thẻ chân trắng đã hạ xuống mức thấp hơn thời điểm đại dịch COVID-19. Sản lượng tôm Ecuador dự kiến tăng 16 – 18% trong năm 2023 khiến tình trạng dư cung càng tồi tệ hơn. Gần đây, nguồn cung tôm từ Indonesia vào châu Âu chững lại nhưng giá tôm không tăng do dự trữ tôm của châu Âu vẫn còn nhiều. Nhu cầu tiêu thụ tôm tại Mỹ và châu Âu sẽ duy trì mức thấp đến cuối năm nay.
Ngoài tôm, nguồn cung cá ngừ, mực, bạch tuộc và cá nổi nhỏ cũng đang vượt cầu. Lệnh cấm khai thác cá ngừ bằng thiết bị dẫn dụ FAD tại Trung Tây Thái Bình Dương kéo dài 3 tháng đã chính thức kết thúc vào ngày 30/9. Mặc dù, nhiều ngư trường đóng cửa trong thời gian này, nhưng hoạt động khai thác cá ngừ vẫn tiếp tục tiến triển từ mức trung bình đến tốt. Giá cá ngừ vằn tháng 9/2023 cũng niêm yết ở mức thấp hơn 100 USD so với tháng 8. Các nhà máy cá hộp lớn ở châu Âu đang ép giá xuống thấp hơn với lý do tiêu thụ đồ hộp sụt giảm mạnh ở mức giá hiện tại. Nhìn chung, nhu cầu tiêu thụ cá ngừ tại thị trường châu Âu đang suy yếu, khiến giá cá ngừ vằn và vây vàng trung bình đều giảm so mọi năm.
Tương tự, thị trường mực ống cũng kém sôi động, giá đã hạ nhiệt so với mức cao kỷ lục ghi nhận vào giữa năm 2023. Các loại mực ống cỡ lớn chỉ dưới 3 EUR/kg. Giá mực và bạch tuộc dự kiến tiếp tục hạ trong những tháng cuối năm do cầu thấp hơn cung. Nhiều tàu cá châu Âu trúng đậm cá nổi nhỏ khiến giá giảm, đặc biệt là cá mòi và cá cơm Địa Trung Hải.
Tuấn Minh
(Tổng hợp)