Sử dụng Vitamin C cho cá hồng Mỹ

Đặc điểm

Vitamin C là tên của hợp chất hóa học Axit ascorbic. Vitamin C dễ tan trong nước, ít tan trong rượu và dung môi hữu cơ. Vitamin C tương đối bền với nhiệt, tuy nhiên rất dễ bị ôxy hóa bởi ôxy không khí. 

Vitamin C là yếu tố rất cần thiết cho cá hồng Mỹ. Ảnh: ST

Vai trò

Giảm stress: Vitamin C có tác dụng ngăn ngừa các stress khác nhau như: stress môi trường, stress xử lý, stress do bệnh, stress do vận chuyển, stress thẩm thấu… của cá.

Chất khử khí độc: Axit ascorbic giúp loại bỏ tác động bất lợi của amoniac đối với sự tăng trưởng của cá và giảm tác động độc hại của nitrit trong các hệ thống nuôi trồng thủy sản thâm canh.

Làm lành vết thương: Vitamin C giúp hình thành collagen trong cơ thể và giúp phục hồi nhanh chóng vết thương ở cá.

Sinh sản: Vitamin C hỗ trợ hệ thống sinh sản của cá như tăng sức khoẻ cá bố mẹ khỏe , hình thành trứng và tinh trùng, khả năng sinh sản tối ưu, cải thiện khả năng nở, tình trạng sức khỏe của ấu trùng và cá con…

Miễn dịch: Vitamin C đứng đầu danh sách trong số các chất tăng cường miễn dịch tự nhiên cho cơ thể cá. Vitamin C có đặc tính kích thích miễn dịch và bù đắp sự suy giảm miễn dịch. Nó bảo vệ hệ thống miễn dịch của cá bằng cách gia tăng hoạt động của các tế bào của hệ thống miễn dịch bao gồm bạch cầu trung tính và thực bào. Collagen ngăn ngừa các bệnh khác nhau do vi khuẩn và virus gây ra. Chất nhầy giúp ngăn chặn vi sinh vật xâm nhập vào cơ thể qua da, mang và niêm mạc đường tiêu hóa. Vitamin C ngăn vi khuẩn bám vào các tế bào biểu mô. Nồng độ cao của Vitamin C trong các tế bào bạch cầu cho phép hệ thống miễn dịch hoạt động bình thường, bảo vệ chống lại tác hại ôxy hóa từ các gốc tự do được tạo ra trong quá trình chúng chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc nấm.

Chất chống ôxy hóa: Vitamin C được xem như là chất kháng ôxy hóa (Hwang and Lin, 2002), kích thích hệ miễn dịch (Cuesta et al., 2002), hỗ trợ hấp thu sắt giúp ngăn ngừa hiện tượng thiếu máu thường gặp ở cá do thiếu Vitamin C (Florou, 2000) và giảm stress (Henrique et al., 2002). Nhiều loài cá không có khả năng tổng hợp Vitamin C do thiếu enzym L-gulono-lactone oxidase, đây là enzyme chuyển hóa L-gulonolactone thành Vitamin C ở gan và thận cá. Với những nguyên nhân trên nên hầu hết thức ăn sử dụng trong nuôi trồng thủy sản đều chứa một lượng lớn Vitamin C nhằm ngăn chặn bệnh và quản lý sức khỏe của cá nuôi (Monroig, 2007; Ibrahem et al., 2010).

Bổ sung 

Nhu cầu Vitamin C của cá phụ thuộc vào loài và tình trạng sinh lý của chúng. Hiện, có 2 loại chính sử dụng trong NTTS là Vitamin C nguyên chất và Vitamin C thương mại. Khi sử dụng, người nuôi cần xem kỹ thành phần, hàm lượng C; tùy theo điều kiện chăn nuôi và thị trường cung cấp mà người nuôi lựa chọn phù hợp.

Đối với Vitamin C, thiếu hay thừa đều không tốt, xác định đúng liều lượng sử dụng là việc làm tất cần thiết. Để xác định đúng liều lượng, người nên cân trước khi phối trộn, căn cứ theo lượng cá hồng Mỹ trong ao mà xác định liều sử dụng phù hợp. Thêm vào đó, xác định lượng nước để hòa tan Vitamin C, trung bình 1 kg thức ăn sử dụng 100 ml nước, không nên sử dụng nhiều nước sẽ làm viên thức ăn chìm xuống cá không sử dụng được. 

Trong quá trình nuôi cá hồng Mỹ, định kỳ mỗi tháng bổ sung Vitamin C khoảng 3 – 5 ngày liên tục, với lượng 0,2 – 0,5 g/kg thức ăn, nhằm đảm bảo dinh dưỡng và tăng sức đề kháng cho cá. Thuốc được hòa tan và nước rồi trộn vào cá khô, phơi vào nơi râm mát, tránh ánh nắng mặt trời, khoảng 10 – 15 phút, khi thấm khô mới đem cho cá ăn.

Thời điểm cho ăn: Vào mùa hè cho ăn vào buổi sáng, mùa đông cho cá ăn vào buổi chiều, lúc này nhiệt độ nước tăng lên cá sẽ ăn nhiều hơn. Đối với cá lớn, kĩ thuật phối trộn Vitamin C vào thức ăn cũng tương tự như cá nhỏ, người nuôi nên lưu ý chọn cỡ thức ăn cho phù hợp với cỡ miệng của cá.

Trong trường hợp cần điều trị bệnh bằng kháng sinh, người nuôi nên bổ sung Vitamin C với thuốc bổ, men tiêu hóa nhằm tăng sức đề kháng cho cá trước khi cho chúng dùng kháng sinh. Lưu ý, tuyệt đối không dùng Vitamin C kết hợp kháng sinh có gốc bazơ, vì Vitamin C là axit, nếu dùng chung kháng sinh sẽ bị mất tác dụng. 

Lê Loan