Cá Trạng Nguyên – Vẻ đẹp mê hoặc đại dương

Cá trạng nguyên (tên tiếng Anh: Mandarinfish, danh pháp khoa học: Synchiropus splendidus) là một loài cá nước mặn thuộc chi Cá đàn lia gai (Synchiropus), họ Cá đàn lia (Callionymidae), bộ Perciformes. Cá Trạng Nguyên được mệnh danh là một trong những loài cá đẹp hàng đầu thế giới, thường sống gần các đảo san hô ở Thái Bình Dương.

Cái tên cá Trạng Nguyên là tên bắt nguồn từ ngoại hình, màu sắc, hoa văn trên cơ thể cá trạng nguyên đẹp hệ như bộ quần áo của các tân trạng nguyên khi lên nhận phong chức.

Cá Trạng Nguyên thuộc họ Cá đàn lia Callionymidae trong bộ Cá vược, một họ gồm khoảng 10 chi với hơn 182 loài. Chi Synchiropus được phân thành 10 phân chi với 52 loài, trong đó phân chi Pterosynchiropus gồm cá trạng nguyên cùng với S. occidentalis và S. picturatus.

Cá Trạng Nguyên có  2 giống chính, Mandarinfish và Psychedelic Mandarin. Giống Mandarinfish thường có nhiều họa tiết mà màu sắc đẹp hơn loài Psychedelic. Kích thước chúng khá nhỏ khoảng 6 cm, con dài nhất có thể đạt khoảng 15cm. Cá Trạng Nguyên có tuổi thọ khá cao, tuổi thọ ước tính khoảng 10 – 15 năm.

Thức ăn của loài cá này là động vật giáp xác và động vật không xương sống nhỏ: động có giáp xác chân chèo đáy (Harpacticoida), giun nhiều tơ (Polychaeta), các động vật chân bụng nhỏ (Gastropoda), tôm móc (Gammaridea), trứng cá và giáp xác có vỏ (Ostracoda).

Cá Trạng Nguyên có cơ thể không có vảy, da trơn, màu xanh lam, xanh lục hoặc đỏ cam, với hoa văn lượn sóng ấn tượng. Vì không có vảy bảo vệ nên cơ thể có khả năng tiết ra chất nhầy đặc và mùi hôi khó chịu, độc hại để đe dọa những kẻ săn mồi.

Chúng có vây bụng lớn cho phép chúng “đi bộ” trên bề mặt nền, các vây ngực thực tế nằm ở giữa thân hơn và gần như trong suốt. Đôi mắt của chúng to và hơi nhô lên khỏi cơ thể, mắt có màu đỏ với con ngươi to đen.

Giới tính của cá Trạng Nguyên không khó phân biệt, con đực có vây lưng dài hơn và nhọn, con cái có cơ thể nhỏ hơn một chút.

Trong tự nhiên, chúng có nguồn gốc từ Thái Bình Dương , phân bố trải dài từ quần đảo Ryukyu đến Australia. Tuy nhiên, bây giờ chúng có thể được mua trên toàn thế giới. Giá dao động từ 20 – 40 USD tùy thuộc vào kích thước và màu sắc của cá. 

Cát Tường

Tổng hợp