Đặc điểm và ứng dụng của Chlorine dioxide trong thủy sản

Đặc điểm

Các chế phẩm ClO₂ có sẵn ở dạng lỏng, dạng bột và dạng hạt. Chất lỏng là để hấp thụ khí ClO₂ tinh khiết được điều chế bằng phương pháp điện hóa và hóa học với nước, sau đó điều chế thành chất lỏng có nồng độ khác nhau, sản phẩm này là chất lỏng màu vàng nhạt, có mùi hắc của clo, rất nhạy cảm với ánh sáng và nhiệt độ, cần được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ thấp và tối. Trước khi sử dụng, chúng được hòa tan vào nước, gây bất tiện và không an toàn.

Chế phẩm ClO₂ dạng hạt mới, được phát triển từ clorit làm thành phần chính, kết hợp với các chế phẩm hóa học như chất hoạt hóa, chất tăng tốc phản ứng và chất ổn định khí clo tạo thành dung dịch nước, do đó, sản phẩm này ổn định, an toàn và tiện lợi hơn các sản phẩm truyền thống.

Tính hiệu quả

Rất nhiều các nghiên cứu khoa học và thực tiễn sản xuất đã chỉ ra rằng các chất ClO₂ có thể được sử dụng để điều trị các bệnh do vi khuẩn và virus gây ra trên cá, tôm và ếch. Đối với bệnh đỏ da, thối mang, tụ huyết trùng, viêm ruột, thối đuôi… ở cá chép, trắm cỏ, lươn, rô phi… bệnh do virus trên tôm, bệnh đen mang, phù nề, viêm ruột…; có những tác động riêng, có thể khử mùi hôi nước, cải thiện chất lượng nước và tăng hàm lượng ôxy trong nước.

Tính an toàn

Khác với các chế phẩm chlorine thông thường, ClO₂ phản ứng hoàn toàn và không tạo ra các chất chuyển hóa như trihalomethanes (THMs). WHO, Đức và Nhật Bản đã phê duyệt ClO₂ cho nước uống lần lượt vào các năm 1992, 1987 và 1988. Khử trùng, được Cơ quan Môi trường Hoa Kỳ EPA phê duyệt vào năm 1989 để khử trùng nước lưu trữ.

Theo thử nghiệm của Ai và cộng sự (2002), nồng độ an toàn của ClO2 đối với cá chép bạc, cá chép thường (cá chép), cá diếc (cá vàng) và cá da trơn miệng lớn (cá chép phương Bắc) lần lượt là 5,99 ppm, 7,42 ppm và 5,86 ppm.

Nghiên cứu cho thấy, nồng độ an toàn của ClO₂ đối với bốn loài giáp xác nước ngọt là Procambarus clarkii, Macrobrachium nipponensis, Viacrobrachium rosenbergii và Macrobrachium nipponense là 8,26 ppm, 8,84 ppm, 8,34 ppm và 8,79 ppm.

Kết quả thí nghiệm UPVN cho thấy, 1 ppm ClO₂ trong vòng 4 giờ không gây kích ứng với tôm cá bột. Liều lượng của viên nén ClO2 trong thực tế sản xuất nói chung là 0,3 – 0,5 ppm, thấp hơn nhiều so với nồng độ an toàn nêu trên, có thể coi ClO2 là một chất khử trùng an toàn.

Ưu điểm của Chlorine dioxide

Khi so sánh đặc điểm của ClO₂ và một số chất khử trùng thủy sản phổ biến cho thấy:

– Phổ rộng: Nó có thể tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm, sinh vật nguyên sinh và các bào tử khác nhau và vi khuẩn hình thành bào tử.

– Hiệu quả cao: Nồng độ thấp (0,1 ppm) có thể có hiệu quả, và hiệu quả nhanh chóng.

– Ổn định: Ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường, nhiệt độ, amoniac… và có nhiều ứng dụng pH và có thể duy trì hiệu quả khử trùng cao trong khoảng pH 2 – 10.

– An toàn và không tồn dư lượng: Không có phản ứng clo hóa với các chất hữu cơ, không tạo ra hợp chất bậc ba và các chất độc hại khác.

– Có ưu điểm là không gây kích ứng đối với cơ thể con người.

Những lưu ý khi sử dụng

Sản phẩm ClO₂ dạng hạt dễ phản ứng với nước, trong quá trình bảo quản phải đậy kín nắp, đặt nơi khô ráo, tránh nhiệt độ cao. Vì có tính ôxy hóa mạnh nên tránh để chung với các sản phẩm khác.

Sản phẩm ClO₂ dạng hạt có thể dùng khô hoặc hòa tan trong nước, khi hòa tan với nước cần thêm một lượng vừa đủ.

Uni-President Việt Nam