Đề án 52 tại Hải Phòng: Thắng lợi nhờ kết hợp truyền thông

Vấp phải nhiều khó khăn

Tính đến hết tháng 6/2009, dân số 45 xã, phường vùng biển, đảo, ven biển của 10 quận, huyện của Hải Phòng là 303.624 người, trong đó phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ là 84.714 người, chiếm 28%; phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có chồng là 57.566 người… Những năm qua, công tác dân số – kế hoạch hóa gia đình (DS-KKHGĐ) của Hải Phòng đã thu được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, công tác truyền thông vẫn gặp nhiều trở ngại do đặc thù lao động nghề biển, người dân sống chủ yếu trên sông nước, tàu thuyền… Các cán bộ, cộng tác viên dân số khó tiếp cận với ngư dân để tuyên truyền DS-KHHGĐ. Đặc biệt là nhận thức của ngư dân còn hạn chế, việc chăm sóc sức khỏe thai nhi, phòng chống viêm nhiễm đường sinh sản không mấy được quan tâm. Khó khăn hơn nữa là Hải Phòng còn là địa phương có số dân di cư đến vùng biển để lao động, sinh sống ngày càng đông, số dân luôn trong tình trạng biến động, do đó việc quản lý dân cư khá khó khăn. Mặt khác, Hải Phòng có nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất, là nơi tập trung nhiều lao động, đặc biệt là lao động nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Đặc thù nghề nghiệp khiến chị em ít có cơ hội, thời gian để tìm hiểu và tiếp cận các thông tin về DS-KHHGĐ. Vì vậy, hiệu quả truyền thông dân số phần nào chưa hiệu quả.

Từ những khó khăn mang tính đặc thù của vùng, thực hiện Đề án 52, Hải Phòng xác định nhiệm vụ quan trọng cần triển khai đó là tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền dân số, góp phần thay đổi hành vi cho các đối tượng. Sau 2 năm triển khai Đề án 52 tại 10 địa phương vùng biển, đảo, ven biển và vùng ngập mặn, Hải Phòng đã thu được những kết quả đáng mừng.

Công tác truyền thông gặp trở ngại do ngư dân chủ yếu sống trên sông nước, tàu thuyền

Truyền thông – mục tiêu quan trọng

Xác định truyền thông góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi của mục tiêu Đề án 52, Chi cục DS-KHHGĐ Hải Phòng đã phối hợp với các cơ quan báo, đài địa phương xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, đưa tin bài giới thiệu và tuyên truyền các nội dung hoạt động của Đề án thường xuyên. Đồng thời, tất cả các quận, huyện cũng tăng cường tuyên truyền, giới thiệu nội dung Đề án; tổ chức các hoạt động truyền thông, tư vấn trực tiếp tại các trạm y tế và cụm dân cư; tổ chức giao lưu tại các xã, thị trấn của một số huyện; tư vấn cho 30 hộ sống trên thuyền… Năm 2010, Hải Phòng đã thực hiện được 437 tin, bài tuyên truyền trên sóng phát thanh, truyền hình với 960 lượt; 540 tin, bài trên loa truyền thanh với 1.320 lượt; tổ chức 1.470 lượt sinh hoạt cho các mô hình câu lạc bộ, nhóm nhỏ; 25 buổi mít tinh, cổ động; 470 buổi tư vấn nói chuyện chuyên đề, thu hút gần 10.000 lượt người tham dự… Bên cạnh đó, các đội lưu động cũng hoạt động tích cực, đã tổ chức 130 lượt tuyên truyền, khám, tư vấn và thu hút sự tham gia của 14.980 lượt người. Kết quả, tổng số trẻ em sinh ra tại 45 xã, phường thụ hưởng Đề án là 4.680 cháu, giảm 155 cháu so với năm 2009; tỷ suất sinh thô là 14,99‰, giảm 0,69‰. Số trẻ sinh là con thứ 3 trở lên là 268 cháu, giảm 62 cháu; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên là 5,73%, giảm 1,1% so với năm 2009.

Không những vậy, tất cả các quận, huyện thụ hưởng Đề án đã lập danh sách quản lý, theo dõi và tư vấn cho hơn 5.130 lượt phụ nữ mang thai; phân loại và tổ chức khám thai định kỳ cho 4.015 lượt phụ nữ mang thai; kiểm tra tư vấn, cấp viên sắt cho những phụ nữ mang thai có nguy cơ cao ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình mang thai, sự phát triển và chất lượng bào thai; tiêm phòng uốn ván cho gần 3.200 phụ nữ mang thai; phát hiện và theo dõi 169 phụ nữ mang thai có nguy cơ cao… Hàng tháng, Chi cục DS-KHHGĐ đã tổ chức sinh hoạt nhóm, câu lạc bộ, tư vấn trực tiếp và tư vấn tại cộng đồng để cung cấp thông tin, kiến thức về KHHGĐ, kỹ năng thực hành các biện pháp tránh thai, phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn cho các nhóm 15 – 24 tuổi chưa kết hôn, không đi học, chưa có việc làm hoặc có việc làm không ổn định tại các xã, phường ven biển.

Sau hai năm triển khai, các hoạt động của Đề án đã tác động tích cự đến việc thực hiện các mục tiêu DS-KHHGĐ tại vùng biển, đảo của thành phố Hải Phòng, góp phần nâng cao nhận thức của người dân về DS/CSSKSS/KHHGĐ, giảm tỷ lệ sinh và sinh con thứ ba trở lên. Người dân được tiếp cận tốt hơn các dịch vụ CSSKSS, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh quốc phòng và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Giang Nam