Đặt trúm lươn là một nghề truyền thống ở ĐBSCL. Thông thường bà con chọn những nơi có nhiều lung bào, mương rãnh, bưng trấp ở miệt ruộng đồng xa xôi, hẻo lánh để đặt trúm.
Anh Lý Sơn ở Ô Môn, Cần Thơ cho biết, anh đã sống bằng nghề ruộng rẫy và đặt trúm từ hơn 10 năm nay. Trước đây, miệt vườn còn nhiều cá tôm, lươn, rắn, ếch… nghề trúm rất thịnh hành, giúp nhiều gia đình xóa đói giảm nghèo. Trúm lươn đặt quanh năm, thuận lợi nhất là mùa mưa. Nhưng muốn bắt được nhiều, người trong nghề phải biết đặt lúc nào, đặt ở đâu? Thông thường ban ngày lươn trú dưới bùn, đêm ngoi lên kiếm ăn. Loại mồi ưa thích của chúng là cá, ốc bằm nhuyễn, hoặc ếch nhái nướng thơm, nhưng đặc biệt là trùn. “Cá chết vì đăng, lươn chết vì mồi”, do đó, người đặt trúm rất chú ý đến mồi, mồi ngon, hấp dẫn mới dụ được lươn chui vào “cửa tử”. Mỗi đầu ống trúm có một miệng hom đan bằng tre, hom là cái bẫy dụ những con lươn háu ăn.
Thời xa xưa, mỗi người có 40 – 50 ống trúm bằng tre, đi đặt bằng xuồng, một ngày kiếm 5 – 10 kg rất dễ dàng. Còn bây giờ, mỗi người sắm 20 – 30 ống nhựa, chở xe đạp cồng kềnh nhưng cũng chỉ kiếm được 3 – 4 kg (tương đương với 450.000 đồng). Lươn càng ngày càng ít, nên có lẽ trong một ngày không xa, sẽ mai một nghề đặt trúm lươn.
Đặt trúm lươn cả ban ngày hay trời tối đều bắt được lươn
Ốc bươu vàng là loại thức ăn lươn ưa thích nhất
Tăng độ hấp dẫn mồi lươn bằng ốc, trùng, cám rang và đất trộn
Miệng hom, lươn chui vào mà không chui ra được, gọi là “cửa tử”
Những miệng trúm đã được vô mồi sẵn sàng
Trút lươn từ miệng trúm ra, trung bình từ 2 – 5 con một trúm
Hiện lươn đồng có giá 120.000 – 150.000 đồng/kg