Quản lý môi trường ao tôm nước lợ mùa mưa

Kiểm tra sau mưa

Ngay sau những cơn mưa, người nuôi tôm cần phải kiểm tra những biểu hiện hoạt động của tôm như hình dạng bên ngoài, màu sắc, phản xạ, đường ruột của tôm, thức ăn … Đồng thời, kiểm tra các yếu tố môi trường ao tôm như: pH, độ kiềm, độ đục, độ mặn. Nếu có dấu hiệu bất thường cần xử lý ngay để hạn chế những bất lợi cho tôm nuôi.

Giữ độ sâu mực nước tối ưu

Mực nước ao nuôi tôm dù trong mùa mưa hay mùa nóng đều không nên để quá sâu hoặc quá cạn. Mức nước tối ưu để hạn chế đến mức thấp nhất ảnh hưởng của thời tiết đến ao tôm 1,2 – 1,5 m. Khi mực nước cao do nước mưa cần xả bớt lượng nước tầng mặt để duy trì mực nước trong ao, tránh làm giảm độ mặn đột ngột, tràn bờ, vỡ cống bọng.

Tránh phân tầng nhiệt độ nước

Nhiệt độ ao tôm nằm ngoài mức cho phép thì tôm sẽ “sốc”, sức đề kháng kém, thậm chí tôm bị chết. Do đó, khi xuất hiện những cơn mưa lớn cần tăng cường chạy quạt nước để tránh sự phân tầng nhiệt độ, cung cấp thêm ôxy và tăng nhiệt độ nước.

Cần kiểm tra các yếu tố môi trường ngay sau cơn mưa – Ảnh: Minh Triết

Không để nước bị đục

Sau những cơn mưa lớn nước ao tôm thường bị đục do chất hữu cơ, hạt sét bị nước mưa cuốn trôi từ trên bờ xuống; theo đó, làm hạn chế khả năng quang hợp của tảo làm tôm thiếu ôxy, tảo tàn đột ngột… Để khắc phục tình trạng này có thể sử dụng thạch cao với liều lượng 30 kg/1.000 m² và lập lại 2 – 3 lần. Tuy nhiên, cần phải chú ý tăng độ kiềm lên trên 100 mg/l rồi mới sử dụng. Sau khi nước giảm đục thì cần tiến hành gây màu tảo để tạo môi trường ổn định cho tôm nuôi.

Không để pH giảm thấp

Cần rải vôi (dạng khô) dọc theo bờ ao khi trời mưa với liều lượng 10 kg/100 m². Đồng thời, lấy đá vôi CaCO₃ hòa tan vào nước, chắt lấy nước tạt đều xuống ao sau khi trời mưa với liều 15 – 20 kg/100 m² (chạy quạt để trộn đều nước), xử lý từ từ cho đến khi pH nằm trong ngưỡng cho phép (từ 7,5 trở lên) trong mùa mưa.

Đưa độ kiềm về mức thích hợp

Đối với tôm sú, độ kiềm thích hợp là 85 – 130 mg/l; còn tôm thẻ chân trắng 100 – 150 mg/l. Do đó, nếu sau mưa độ kiềm trong nước thấp cần dùng Dolomite ngâm vào nước ngọt trong 24 giờ, sau đó tạt đều xuống ao vào 8 – 10 giờ đêm theo mức cứ 1,655 g vôi dolomite làm cho 1 m³ nước, tăng độ kiềm lên 1 mg/l hoặc dùng Soda lạnh 20 ppm đến khi đạt yêu cầu. Lưu ý, mỗi lần tăng độ kiềm chỉ nên tăng khoảng 10 mg/l, bởi nếu độ kiềm tăng quá nhanh sẽ làm tôm bị sốc, sức đề kháng giảm.

Giảm thiểu các khí độc

Nếu ao tôm phát hiện có khí độc có thể sử dụng muối hạt rải trực tiếp xuống đáy ao vào lúc trời có nắng với liều lượng 10 kg/1.600 m², lặp lại liên tục 2 – 3 lần, bổ sung thêm Vitamin C, Canxi – Photpho cho tôm ăn trong 1 tuần.

Trong mùa mưa, nếu quản lý không tốt có thể làm tảo lục phát triển, khiến nước ao có màu xanh như nước rau má.  Để khắc phục hiện tượng này cần dùng BKC để cắt tảo theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Tuy nhiên, cần chú ý chỉ tạt BKC vào 1/3 ao phía cuối gió vào lúc nắng gắt và không quạt nước; sau đó, vớt tảo tàn phía cuối gió, đồng thời sử dụng Zeolite để hấp thụ khí độc do xác tảo lắng dưới đáy ao bị phân hủy sinh ra.

Quản lý thức ăn sau mưa

Khi thấy thời tiết đảm đạm, sắp mưa cần giảm lượng thức ăn hoặc ngưng cho ăn nếu mưa đến gần. Sau khi mưa dứt thì mới bắt đầu cho tôm ăn trở lại nhưng lượng thức ăn giảm 30 – 50% so bình thường do các yếu tố môi trường thay đổi đột ngột làm tôm bị sốc, giảm ăn.

Bên cạnh đó, trong mùa mưa, tôm nuôi có thể bị mềm vỏ, khó lột xác do độ kiềm giảm thấp. Để khắc phục tình trạng này ngoài việc dùng Dolomite, liều lượng 10 – 20 kg/1.000 m³ xử lý từ từ cho đến khi độ kiềm đạt ngưỡng cho phép thì cần cho tôm ăn thức ăn chất lượng cao, có thể trộn vào bữa chính các loại Vitamin C, Vitamin tổng hợp và khoáng chất hàng ngày.