Thế giới 365 ngày

COVID-19 tiếp tục hoành hành thế giới

Thế giới bước vào năm 2021 với niềm lạc quan cẩn trọng, khi một loạt vaccine được triển khai và chiến dịch tiêm chủng nhanh chóng trở thành xương sống cho chiến lược ứng phó đại dịch, với hơn 8,75 tỷ mũi vaccine đã được triển khai. Tuy nhiên, với biến chủng Delta xuất hiện trong năm qua, Covid-19 đã khiến hơn 276 triệu người nhiễm, 5,3 triệu người tử vong, tương đương toàn bộ dân số New Zealand, trở thành một trong những đại dịch chết chóc nhất trong lịch sử nhân loại sau dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918.

Khu vực hỏa táng bệnh nhân COVID-19 tử vong tại New Delhi, Ấn Độ ngày 23/4Ảnh: NY Times

COVID-19 khiến kinh tế toàn cầu thiệt hại khoảng 3,3 nghìn tỷ USD, với hàng chục triệu việc làm bị mất và chuỗi cung ứng bị gián đoạn. Nếu kinh tế toàn cầu suy thoái, mức tổn thất có thể lên đến 82 nghìn tỷ USD, theo Trung tâm Nghiên cứu rủi ro tại Trường Kinh doanh Judge Đại học Cambridge. Biến chủng Omicron lây lan nhanh xuất hiện, khiến tương lai thoát đại dịch của thế giới thêm mờ mịt. Giới hoạch định chính sách cùng các nhà khoa học cảnh báo COVID-19 sẽ tiếp tục làm thế giới “đau đầu” trong năm 2022 và xa hơn nữa, cho đến thời điểm miễn dịch toàn cầu đủ lớn để nó trở thành bệnh đặc hữu.

Joe Biden nhậm chức Tổng thống Mỹ

Tân Tổng thống Joe Biden có bài diễn văn nhậm chứcẢnh: Reuters

COVID-19 tàn phá thế giới, nhưng cũng là một trong những lý do quan trọng tạo nên chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 của Joe Biden, người cam kết sẽ lãnh đạo đất nước chiến thắng đại dịch và trở lại bình thường. Biden nhậm chức ngày 20/1/2021, với rất nhiều thách thức cấp bách, như khôi phục nền kinh tế suy thoái vì đại dịch, khắc phục tình trạng chia rẽ sâu sắc trong xã hội Mỹ và lấy lại vị thế lãnh đạo toàn cầu của Washington, vốn bị suy yếu đáng kể dưới thời Donald Trump.

Taliban kiểm soát Afghanistan

Lãnh đạo và thành viên Taliban trong dinh Tổng thống Afghanistan ở Kabul ngày 15/8Ảnh: AP

Một trong những quyết định gây tranh cãi nhất của Biden năm qua là rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan hồi tháng 5. Sau khi Mỹ rút quân, Taliban tăng cường tấn công quân đội chính phủ với đà tiến như chẻ tre, lần lượt chiếm vùng nông thôn và tỉnh lỵ của Afghanistan chỉ trong hơn ba tháng, rồi tiến vào thủ đô Kabul ngày 15/8, kiểm soát toàn bộ đất nước và thành lập chính phủ lâm thời.

Thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân AUKUS

Tàu ngầm hạt nhân AUKUS Ảnh: AFP

Mỹ, Anh và Australia ngày 16/9 bất ngờ công bố thỏa thuận liên minh ba bên mang tên AUKUS, trong đó có điều khoản đóng ít nhất 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Canberra. Đây được coi là một phần trong kế hoạch của Mỹ nhằm chia sẻ công nghệ tàu ngầm hiện đại với đồng minh, duy trì ưu thế trong cuộc cạnh tranh dưới lòng biển với Trung Quốc.

Đảo chính quân sự Myanmar

Cảnh sát phun vòi rồng vào người biểu tỉnh ở thủ đô Naypyidaw, Myanmar, hôm 9/2. Ảnh: AFP

Tình hình tại Đông Nam Á bất ngờ nóng lên từ ngày 1/2, khi quân đội Myanmar tiến hành đảo chính, lật đổ chính phủ dân cử, bắt cố vấn nhà nước Aung San Suu Kyi, thành lập chính quyền quân sự. Động thái của quân đội Myanmar châm ngòi cho làn sóng biểu tình quy mô lớn trong nước, khiến hơn 1.100 người thiệt mạng khi binh sĩ dùng vũ lực trấn áp.

Thủ tướng Angela Merkel rời chính trường

Ảnh: AFP

Lãnh đạo kỳ cựu của châu Âu, người được xem như một tượng đài đã dẫn dắt Đức và Liên minh châu Âu (EU) vượt qua nhiều sóng gió bà Angela Merkel rời chính trường vào hôm 8/12 kết thúc 4 nhiệm kỳ dài tổng cộng 16 năm, nhường lại ghế Thủ tướng cho Olaf Scholz.

Trung Quốc ra nghị quyết lịch sử

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu tại Hội nghị Trung ương 6 ở Bắc Kinh hôm 11/11 Ảnh: Xinhua

Trung Quốc trong năm qua tiếp tục đóng cửa với bên ngoài bằng chiến lược “Zero Covid” và có những động thái củng cố quyền lực của Chủ tịch Tập Cận Bình trước thềm đại hội toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCP) vào năm sau. Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương CCP ngày 11/11 thông qua văn kiện 36.000 chữ, là nghị quyết lịch sử thứ ba trong 100 năm thành lập của CCP, nâng vị thế của Chủ tịch Tập ngang hàng với các lãnh đạo Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình.

Tàu container mắc kẹt ở kênh đào Suez

Ảnh: Maxar

Ever Given, một trong những tàu container lớn nhất thế giới với tổng trọng tải hơn 200.000 tấn, hôm 24/3 mắc cạn ở kênh đào Suez, bịt kín tuyến hàng hải quan trọng bậc nhất thế giới.

Lũ lụt bất thường ở Trung Quốc

Người dân lội nước ở Trịnh Châu, Hà Nam hồi tháng 7. Ảnh: AFP

Thế giới năm qua còn hứng chịu nhiều thiên tai, trong đó trận lũ ở Trịnh Châu, thủ phủ tỉnh Hà Nam của Trung Quốc, trong nửa cuối tháng 7 được coi là một trong những sự kiện bất thường và gây tác động nặng nề nhất.

Bạo loạn Đồi Capitol

Ảnh: Reuters

Một trong những khoảnh khắc gây chấn động nhất năm 2021 là thời điểm đám đông ủng hộ Donald Trump xông vào Đồi Capitol trong lúc Quốc hội Mỹ họp để chứng nhận chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống 2020 của Joe Biden ngày 6/1.

Dương Nghĩa

Tổng hợp